Zowel databedrijf Cambridge Analytica als Facebook kan je als schuldige aanwijzen: door beide bedrijven kwamen Facebookgegevens van miljoenen Amerikanen in handen van de Trump-campagne.
Facebook schorste gisteren Cambridge Analytica na alle ophef, vanwege het illegaal verzamelen van gebruikersgegevens. Maar voor journalist Matthias Schwartz is het duidelijk: vooral Facebook is ernstig de fout in gegaan.
"Facebook voldeed niet aan zijn beloftes aan de gebruikers en beschaamde hun vertrouwen. Mensen zetten privé-informatie online. Als mensen iets liken en zeggen dat ze alleen willen dat vrienden dat zien, dan bedoelen ze dat ook."
De rol van Cambridge Analytica is volgens Schwartz net anders. "Zij deden wat veel bedrijven tegenwoordig zouden doen, bijvoorbeeld om een product te verkopen. Ze manipuleren consumenten door legaal zoveel mogelijk informatie te verzamelen. Soms rekken ze de wet op."
Mattathias Schwartz bracht de zaak vorig jaar voor het eerst aan het licht. Hij ontdekte dat het Facebook niet gelukt was om te voorkomen dat gegevens van 30 miljoen gebruikers in handen kwamen van de Trump-campagne. Dit publiceerde hij op nieuwssite The Intercept.
Facebook wilde toen niet op het nieuws reageren. "Ze wilden niet met me praten. Eén keer heb ik een PR-medewerker gesproken, maar die wilde niet erkennen dat er ook maar iets gebeurd was. Ze schreeuwde tegen me dat ik het helemaal fout had."
Men gaat veel heen en weer tussen Silicon Valley en Washington DC.
In Washington wordt nu opgeroepen tot meer regulering van de tech-bedrijven. Ook Schwartz is daar voorstander van. Toch betwijfelt hij of het echt zal gebeuren.
"Google levert de grootste of de een na grootste bijdrage direct aan campagnes, vooral aan lobby-gelden. En een groot aantal oud-medewerkers van Obama zit nu in de top van Facebook, Google en Apple. Men gaat veel heen en weer tussen Silicon Valley en Washington DC. Het wordt moeilijk om dat te veranderen."
Er is nu een speciale aanklager in Washington, Robert Mueller, die kijkt naar Trumps verkiezingsoverwinning. Volgens Schwartz zou hij ook naar deze zaak onderzoek moeten doen.
"Het verhaal van Cambridge Analytica hoort bij het onderzoek naar Trump. Het zou onderzocht moeten worden door Mueller. Als hij dat niet al doet."
'Grootste Facebook-datalek'
De informatie uit het artikel van Schwartz werd verder onderzocht door The Observer of London en The New York Times. Ze spraken met onder anderen de Canadees Christopher Wylie, een klokkenluider die tot eind 2014 werkte bij Cambridge Analytica. De kranten spreken van het grootste datalek voor Facebook ooit.
De gegevens zijn gebruikt om kiezers voorafgaand aan de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 persoonlijk te benaderen en in te spelen op hun angsten en verlangens.
