Nog 25 jaar steenkool via Rotterdamse haven

Ondanks bezwaren van milieuorganisaties en een meerderheid van de gemeenteraad in Rotterdam, is het contract voor de doorvoer van steenkool via de Rotterdamse haven met 25 jaar verlengd. Rotterdam is de grootste doorvoerhaven van steenkool in Europa.

De gemeenteraad nam afgelopen november een motie aan, waarin werd aangedrongen op afbouw van de kolenoverslag. De vervuilende kolen komen van buiten Europa, en worden via de Rotterdamse haven doorgevoerd naar bijvoorbeeld kolencentrales in binnen- en buitenland.

Volgens de lokale politiek moet de haven bijdragen aan de uitvoering van de afspraken die gemaakt zijn in het klimaatakkoord van Parijs. Om de uitstoot van CO2 tegen te gaan, vinden veel deskundigen dat er vooral snel een einde moet komen aan het gebruik van steenkool.

Toch heeft het bedrijf dat de kolenoverslag doet, het Europees Massagoed Overslagbedrijf (EMO), het huurcontract met het Havenbedrijf voor 25 jaar kunnen verlengen. De gemeenteraad van Rotterdam debatteert er morgen over.

Eenzijdige verlenging

Het Havenbedrijf van Rotterdam zegt in een reactie niet in staat te zijn geweest de contractverlenging tegen te houden. "Het contract wat destijds, 25 jaar geleden, is afgesloten door de gemeente gaf de eenzijdige optie aan het bedrijf om het contract te verlengen", zegt Allard Castelein.

De topman van de haven betreurt het niet dat EMO ervoor gekozen heeft nog 25 jaar door te willen gaan met de kolenoverslag. "Bedrijven hebben ook zekerheid nodig. Bedrijven doen honderden miljoenen euro's aan investeringen, dus die moeten de zekerheid hebben dat als ze een zakelijke reden hebben om zo'n contract te verlengen, ze dat ook kunnen doen."

EMO wil desgevraagd niet reageren, al meldt het bedrijf op zijn website wel dat het contract is verlengd.

Na Rotterdam is de haven van Amsterdam de tweede doorvoerhaven van steenkool in Europa. Maar deze haven heeft de kolenoverslag laten weten dat ze uiterlijk in 2030 moeten zijn overgestapt op andere goederen.

Afgelopen maandag stuurden ruim twintig milieuorganisaties uit vooral Duitsland een brief aan burgemeester Aboutaleb, topman Castelein van de Rotterdamse haven en de gemeenteraad. De organisaties stellen dat een overgrote meerderheid van de bevolking in Duitsland tegen het gebruik van steenkool is.

Greenpeace, Natuur en Milieu en Milieudefensie in eigen land zijn ook tegen en hebben geprobeerd de gemeenteraad van Rotterdam ertoe te bewegen te stoppen met de kolendoorvoer.

"De haven van Rotterdam heeft 40 procent van de markt in handen", zegt Willem Wiskerke van Greenpeace. "En als Amsterdam en Rotterdam stoppen met de doorvoer van steenkool, dan is er geen haven die de capaciteit heeft om dat over te nemen. Vooral het Rijngebied komt dan met een probleem te zitten."

Wiskerke geeft het idee om de kolendoorvoer af te remmen nog niet op. "Je kan het tarief voor kolenoverslag verhogen. Dan is het niet meer rendabel om kolen af te nemen. Die optie ligt nog op tafel."

Alternatieven

Castelein van Havenbedrijf zegt EMO te willen helpen in de zoektocht naar alternatieven. "Ja, we zijn in gesprek met EMO om te kijken welke andere goederen ze naar Rotterdam kunnen halen." En, zegt Castelein, "het milieuprobleem is niet de aanvoer van kolen, het probleem is de uitstoot van CO2. En dus moeten we die tegengaan."

Via Rotterdam gaan de meeste kolen naar Duitsland. Daar worden ze gebruikt in kolengestookte elektriciteitscentrales, maar ook in de staalindustrie. De steenkool komt volgens de website van EMO vooral uit de VS (30 procent), Colombia (28 procent) en Rusland (19 procent). Via het spoor en het water worden de kolen doorgevoerd naar de plaats van bestemming.