100.000 bedrijven moeten zelf bewijzen dat ze energie besparen

• Rob Koster

  Economieverslaggever

Ruim honderdduizend bedrijven moeten uiterlijk 1 juli 2019 rapporteren welke maatregelen ze hebben genomen om energie te besparen. De overheid draait de bewijslast om in een poging de doelen uit het Energieakkoord te halen.

Volgens de Wet Milieubeheer - die al 25 jaar bestaat - zijn bedrijven verplicht alle energiebesparende maatregelen te nemen die binnen vijf jaar terugverdiend kunnen worden. Weinig bedrijven zijn bekend met deze wet en de overheid deed nauwelijks moeite om de wet te handhaven.

Het gaat onder meer om winkels, restaurants, kantoren en fabrieken die meer dan 50.000 kWh stroom of meer dan 25.000 m3 gas verbruiken. De voorzitter van de borgingscommissie Energieakkoord Ed Nijpels sprak eerder over een investering voor het bedrijfsleven van een slordige 900 miljoen euro met een geschatte jaaropbrengst van zo'n 400 miljoen euro.

Over twee jaar moet Nederland honderd petajoule minder energie verbruiken ten opzichte van 1990. Volgens de laatste schattingen uit de Nationale Energieverkenning wordt maximaal 75 petajoule aan bezuiniging gehaald. De aangescherpte uitvoering van de Wet Milieubeheer kan ongeveer de helft van het tekort van 25 petajoule oplossen volgens berekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving .

Ed Nijpels is ingenomen met de nieuwe stap : "Deze informatieplicht, een omgekeerde bewijslast, is een fundamentele doorbraak in de uitvoering van deze wet. Dit is nodig omdat in voorgaande jaren de handhaving van de wet niet effectief was. Daardoor leverden eerdere afspraken over besparing te weinig op. Nu kunnen we echt meters maken."

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) gaat samen met werkgeversorganisatie VNO/NCW uitwerken op welke manier bedrijven precies benaderd worden en hoe de overheid dit vervolgens gaat controleren. Volgens deskundigen gaat het vaak om relatief eenvoudige maatregelen die bedrijven moeten nemen. Vervanging van bestaande verlichting naar LED-verlichting is vaak al binnen een paar jaar terugverdiend.

Wind op land vlottrekken

Niet alleen de doelstellingen voor energiebesparing uit het Energieakkoord dreigen niet gehaald te worden. Ook de hoeveelheid hernieuwbare energie uit onder meer zon en wind blijft achter. Nederland dreigt het doel van 14 procent hernieuwbare energie in 2020 niet te halen. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat gaat nu samen met provincies en gemeenten, proberen vastgelopen windenergieprojecten op land vlot te trekken.

Minister Wiebes hoopt dat gemaakte afspraken nu toch waargemaakt worden: "Ik ben heel blij dat de doelen van het Energieakkoord weer binnen bereik komen. Dat hebben we ook wel nodig, want het klimaatakkoord bouwt hierop voort. Alle inzet is nodig, want eenvoudig wordt het niet."

Milieuorganisaties als Greenpeace, Natuur & Milieu en Milieudefensie zijn minder optimistisch: "De doelen zijn alleen nog haalbaar als alles mee zit en elk open eindje binnen drie maanden wordt opgelost", zegt Joris Wijnhoven van Greenpeace.

Eerder maakten we over de problemen met energiebesparing door bedrijven deze video: