Meer bewijs: koraal sterft steeds sneller af

Internationaal onderzoek heeft aangetoond dat koraalrif veel vaker dan vroeger en op veel grotere schaal verbleekt. Door de stijgende watertemperatuur raakt het beschadigd en krijgt het niet de tijd om te herstellen, staat in het wetenschappelijke tijdschrift Science.

Dat koraal het overal ter wereld steeds moeilijker heeft, is bekend. In dit nieuwe onderzoek onderzochten 25 wetenschappers samen het verbleken van koraal op grote schaal.

Als koraal is gebleekt, is het bijna dood. Dat heeft te maken met de algen, die normaal samenwerken met het koraal en het kleur geven. Als de zee opwarmt, eindigt die samenwerking: het koraal wordt doorzichtig, waardoor het witte kalkstenen skelet zichtbaar wordt. Het lijkt dan alsof het koraal wit is. Als het koraal geen tijd heeft te herstellen, sterft het af.

"Koraal is heel gevoelig voor temperatuurstijgingen", vertelt onderzoeker Julia Baum aan News Deeply. "Als de temperatuur ook maar met één graad stijgt boven de juiste temperatuur, kan koraal al verbleken. Na een paar maanden geleefd te hebben in te warm water, gaat het dood."

De wetenschappers onderzochten 612 gevallen van koraalverbleking, op verschillende locaties wereldwijd. Dat deden ze over een lange periode, van 1980 tot 2016. De conclusie: het is steeds lastiger geworden voor koraal om te overleven.

"Vóór de jaren 80 was het verbleken van koraal op grote schaal nog onbekend", schrijven de onderzoekers. "Zelfs tijdens El Niño, een warme zeestroom, vond het bijna niet plaats. Maar nu verbleekt koraal op vele plekken en sterft het op grote schaal af." Nu is het zeewater tijdens La Niña, oorspronkelijk een koude zeestroom, soms zelfs warmer dan een warme zeestroom in 1980.

Dat is een groot probleem, want na zo'n warme zeestroom krijgt het koraal geen tijd om te herstellen. Dat komt doordat de tijd tussen kortstondige extreem warme zeestromen steeds kleiner wordt. Dat gebeurde rond 1980 gemiddeld maar eens per 25 tot 30 jaar: in 2016 was dat een keer per zes jaar.

"De publicatie laat zien dat de grootste dreiging voor koraal niet de geleidelijke opwarming van de aarde is", zegt Baum. "Ik bedoel, dat zal uiteindelijk fataal voor het koraal zijn. Maar op korte termijn zijn zulke warme zeestromen veel gevaarlijker."

Onderzoekers zijn bezig met het vinden van een oplossing. Zo kweekt de Nederlandse Madeleine van Oppen koraal dat beter tegen warme temperaturen kan. Maar daarmee is het probleem nog niet opgelost. Want zelfs als alle landen zich houden aan de klimaatafspraken van Parijs, zal 90 procent van de koraalriffen in de wereld verdwijnen.

"Zelfs als de uitstoot van broeikasgassen grootschalig vermindert, blijft het water nog steeds te warm", zegt Baum. "Met de oplossingen die er nu zijn, gaat het ons niet lukken. We moeten alle mogelijke maatregelen uittesten om het koraal proberen te redden."

Meer weten over het verbleken van koraal? Beleef het hele verhaal erover in onze special.