Drie maanden na apocalyps Sint-Maarten: 'Nasleep erger dan orkaan zelf'

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima gaan vandaag naar Sint-Maarten. Dit bezoek staat in het teken van de wederopbouw van het eiland na de verwoestingen die orkaan Irma begin september heeft aangericht. De bewoners hebben hun leven langzamerhand weer opgepakt, maar er is veel veranderd.

We spraken via Skype met Nadya, Gordon en Chantal, alle drie inwoners van Sint-Maarten. Hoe zag hun leven er de afgelopen drie maanden uit? Dat zie je in de video hieronder:

"Mijn dak is net gerepareerd", vertelt Nadya Croes-van Putten (36). Toen orkaan Irma aan land kwam, heeft ze urenlang geschuild in het toilet. Dat diende voor de gelegenheid als safe room. Samen met haar man, haar moeder en haar acht maanden oude dochtertje. "Ik had haar in een draagzak. Als er iets zou gebeuren, kon ik meteen weg."

Ook Chantal van den Oever (45) had de nodige plannen gemaakt. "We hebben zelfs geoefend hoe we naar de schuilkelder zouden gaan. Maar op zoiets kan niemand zich goed voorbereiden eigenlijk." Gordon Snow, hoofdredacteur van The Daily Herald, bracht de orkaan door bij kennissen. "We moesten de voordeur vasthouden om te zorgen dat die niet wegwaaide."

Na uren van natuurgeweld gingen de bewoners naar buiten om de schade op te nemen. "We liepen als zombies over straat", vertelt Croes-van Putten. "Het was apocalyptisch, er was complete wanorde." Een deel van haar dak was verdwenen.

Irma was de zwaarste orkaan sinds mensenheugenis. 90 procent van de bebouwing op Sint-Maarten is beschadigd, een derde daarvan is onherstelbaar verwoest. De situatie is urgent. Bijna drie maanden later liggen de economie en het eiland nog steeds in puin.

Leven in onzekerheid

Na de orkaan zaten sommige eilandbewoners wekenlang zonder basisvoorzieningen als stroom en water. Daarom zijn veel mensen tijdelijk of voorgoed vertrokken. Bijvoorbeeld naar Curaçao, zoals Croes-van Putten. "We zijn begin oktober teruggekomen op Sint-Maarten, maar ik moet wennen aan dingen die veranderd zijn. Er ligt nog steeds vuilnis dat niet is opgeruimd. Bij de gemeente staan er rijen en rijen met mensen die hulp nodig hebben."

Ook de mensen zijn veranderd, vindt Snow. "Kort na de orkaan was er een soort saamhorigheidsgevoel, maar dat is nu anders. Mensen zijn hun werk kwijt en leven in onzekerheid. Daardoor hebben ze een iets korter lontje gekregen."

Croes-van Putten ziet de toekomst pessimistisch in. "De situatie is slecht en zal alleen maar slechter worden. Oude mensen hier op het eiland zeggen dat de orkaan lang niet zo erg is als de nasleep. En volgens mij klopt dat wel." Toch vindt Snow dat Sint-Maarten op de goede weg is. "We zijn een sterk en veerkrachtig volk."

De bewoners zijn blij dat koning Willem-Alexander op bezoek komt. Dat is belangrijk voor het eiland volgens Van den Oever. "Maar ik hoop echt dat Sint-Maarten daarna ook nog de aandacht krijgt die het verdient. Er zijn natuurlijk allerlei politieke strubbelingen, maar daar heeft de bevolking geen boodschap aan. Wij willen een dak boven ons hoofd en weer aan het werk. Het moet gewoon weer normaal worden."