Puigdemont wil dialoog onafhankelijkheid, Madrid peinst er niet over
De Catalaanse regiopresident Carles Puigdemont heeft niet, zoals onder de Spaanse regering vreesde, eenzijdig de onafhankelijkheid uitgeroepen. Wel wil hij de wil van het volk volgen, dat zich volgens hem in het referendum van vorige week duidelijk heeft uitgesproken voor onafhankelijkheid. Daarover wil hij nu met de regering gaan onderhandelen.
De regering-Rajoy vat de toespraak van Puigdemont wel degelijk op als een Catalaanse onafhankelijkheidsverklaring en heeft "gepaste maatregelen" aangekondigd. Volgens de Spaanse vice-premier is Puigdemont helemaal niet in een positie om onderhandelingen af te dwingen. De Spaanse regering komt morgen in een speciale zitting bijeen om de volgende stap te bepalen, waarna premier Rajoy 's middags het parlement in Madrid toespreekt.
'Respect'
Puigdemont begon zijn toespraak vanavond een uur later dan gepland. "Wij hebben niets tegen Spanje, we willen juist een betere verstandhouding en overleg. Maar we hebben ook recht op respect", zei hij.
De regiopresident begon met de constatering dat Catalonië een Europese aangelegenheid is geworden. Hij vervolgde met een uitgebreide terugblik op het verloop en de uitkomst van het referendum van vorige week. Hij veroordeelde het geweld van de Spaanse regering en politie en sprak zijn dank uit aan alle kiezers.
Feestelijke stemming
Buiten het parlementsgebouw in Barcelona volgden duizenden Catalanen de toespraak op grote videoschermen. Velen hadden vlaggen bij zich als blijk van steun aan Puigdemont. Toen die nader overleg met Madrid aankondigde, verdween de feestelijke stemming, zag NOS-verslaggever Eva Wiessing. "De duizenden Catalanen dropen teleurgesteld af. Puigdemont is kennelijk toch gezwicht voor interne druk en druk van buitenaf. Zo heeft hij bedrijven, vakbonden en zelfs de kerk op bezoek gehad, die allemaal zeiden dat hij pas op de plaats moet maken."
Later op de avond tekenden Catalaanse parlementariërs een document dat zij zien als een onafhankelijkheidsverklaring. Puigdemont was de eerste die de 'Declaratie van de vertegenwoordigers van Catalonië' tekende, waarna tientallen parlementsleden volgden. Het document is niet in werking getreden, maar opgeschort.
Madrid
De gebeurtenissen in Catalonië werden vooral in Madrid met argusogen bekeken, want de Spaanse regering is fel tegen onafhankelijkheid. Die wordt ongrondwettig genoemd, net als het referendum van vorige week. "Van praten of bemiddeling kan volgens de Spaanse regering dan ook absoluut geen sprake zijn", zegt NOS-correspondent Rop Zoutberg in Madrid.
De Spaanse regering stuurde in de loop van de dag extra politiebewaking naar de luchthavens en treinstations in Catalonië.
EU-president Donald Tusk riep vanmiddag de Catalaanse leider Puigdemont met klem op "geen besluit te nemen dat een dialoog met Spanje onmogelijk maakt". Hij vroeg Puigdemont de grondwettelijke orde in Spanje te respecteren.
Tegen
De kwestie is ook in Catalonië zelf omstreden. Lang niet iedereen is voor onafhankelijkheid. De opkomst bij het referendum was 43 procent. Van de mensen die wel gingen stemmen, koos ruim 90 procent voor losmaking van Spanje.
Afgelopen weekend gingen in Barcelona honderdduizenden tegenstanders van onafhankelijkheid de straat op. Zij droegen spandoeken met teksten als 'Catalonië is Spanje' en 'Samen zijn we sterker'.
