Nobelprijs voor Amerikaanse gedragseconoom Thaler
De Nobelprijs voor de Economie is toegekend aan de Amerikaanse gedragseconoom Richard Thaler. Zijn onderzoek richt zich vooral op de psychologische motieven achter economische beslissingen van individuen. Het Nobelprijs-comité noemt hem een bruggenbouwer tussen de economie en psychologie.
Thalers onderzoek toont aan dat consumenten en beleggers lang niet zo rationeel beslissen als menigeen denkt. Motieven als sociale voorkeuren en gebrek aan zelfbeheersing spelen een belangrijke rol.
Aan de Nobelprijs is een bedrag verbonden van bijna 950.000 euro. "Ik zal proberen het geld zo irrationeel mogelijk uit te geven", grapte Thaler na de bekendmaking.
Nudge
De 72-jarige Amerikaan is verbonden aan de Universiteit van Chicago. Hij is onder meer de bedenker van het begrip mental accounting, dat wordt gebruikt voor het proces om economische uitkomsten van beslissingen te evalueren.
Thaler muntte ook de term nudge, voor de beïnvloeding van consumentengedrag door simpele ingrepen. Een bekend voorbeeld van zo'n nudge is de vlieg in het herentoilet, waardoor mannen minder snel naast het urinoir plassen.
Het is de tweede keer in vijf jaar dat de Nobelprijs voor de Economie naar een gedragseconoom gaat. In 2013 werd een deel van de prijs toegekend aan de Amerikaanse 'zeepbellen'-expert Robert Shiller.
Testament
Deze Nobelprijs is de enige die niet in het testament van Alfred Nobel werd genoemd. De Zweedse nationale bank reikt de prijs sinds 1969 uit.
Thaler krijgt de prijs uitgereikt op 10 december, de sterfdag van Nobel. Ook de andere Nobelprijzen, waaronder die voor de Vrede en de Literatuur, worden op die dag uitgereikt in Stockholm en Oslo.
'Overwinning voor gedragseconomie'
Fred van Raaij, hoogleraar economische psychologie aan de universiteit van Tilburg, noemt de Nobelprijs een overwinning voor de gedragseconomie in het algemeen. "In de jaren 70 waren we buitenbeentjes die dit soort dingen wilden doen. Nu zijn we echt mainstream in de economie geworden."
Hij vindt het wel jammer dat het Nobelprijs-comité inhoudelijk niet goed heeft beargumenteerd waarom Thaler de prijs krijgt. "In het bericht staat hooguit hoe oud hij is en dat hij psychologie in de economie bracht."