Minister Jeanine Hennis van Defensie had al geen makkelijke week. De Onderzoeksraad voor Veiligheid kwam donderdag met een zeer kritisch rapport over een dodelijk mortierongeval in Mali. Minister Lodewijk Asscher vindt dat Hennis moet aftreden.
Nu komt daar nog een kwestie bij: vijf commando's doen aangifte tegen Defensie. De commando's zijn collega's van een omgekomen militair die tijdens een oefening in Ossendrecht op een schietbaan overleed.
Wat gebeurde er?
Op 22 maart 2016 doet een groepje commando's een gevechtsschietoefening op een schietbaan van de politieacademie in Ossendrecht. Een van de commando's schiet op een doelwit, maar de kogels raken de instructeur in opleiding die achter een dun wandje staat. De instructeur overlijdt direct.
De Onderzoeksraad voor de Veiligheid concludeerde in juni dat een groot aantal ernstige fouten zijn gemaakt: zo was de schietbaan niet gekeurd. Was dat wel gebeurd, dan was de schietbaan afgekeurd voor deze oefening. Ook hadden de commando's al vaak om een eigen schietbaan gevraagd, maar die kwam er niet.
De commando's verwijten Defensie dood door schuld. Daarnaast overwegen ze bij de rechter te eisen dat de missie in Irak wordt stopgezet. De omstandigheden waarin het leger moet opereren, zouden niet goed zijn, en het materiaal waarmee militairen moeten werken is versleten en verouderd. Commando's klager hier al langer over.
Binnen Defensie zijn ze klaar met Hennis.
Dat de bekendmaking van deze aangifte zo kort volgt op het rapport over het mortierongeval, is volgens Krijn Schramade geen toeval. Hij schreef het boek De kaalslag bij Defensie. Schramade: "De timing is opvallend. Het brengt extra druk op de ketel."
De auteur zegt dat er al langer onvrede is binnen Defensie, en dat deze zaken nu als aanknopingspunten worden gebruikt om voor verandering te kunnen zorgen. "Binnen Defensie is men klaar met Hennis, want er is onder haar leiding te veel verkeerd gegaan. Ze willen daar liever dat ze opstapt."
Gaten in beveiliging
De auteur sprak veel militairen, onder meer tijdens een bezoek aan het Nederlandse kamp in Mali. Zo hoorde hij van gaten in de beveiliging in het kamp. Maar ook hoorde hij dat sommigen voor de missie in Afghanistan hun uniform kochten op Marktplaats. Op eigen initiatief, want die kleding zou van betere kwaliteit zijn dan de spullen die ze kregen van Defensie.
Ook sprak Schramade militairen die niet positief waren over de Nederlandse missie in Irak. Met name de omstandigheden waren volgens hen niet goed. Zo klaagden de militairen in Irak die als scherpschutter werkten over geweren die door veroudering slecht functioneren. Ook was er een gebrek aan nachtzichtkijkers.
Volgens Schramade is er veel behoefte aan verandering binnen Defensie. "Door druk vanuit Den Haag wordt steeds weer voor nieuwe missies gekozen, terwijl er niet voldoende materieel is, en er is te weinig of beperkt getraind personeel. Dat willen veel mensen anders zien."
