Als je in Amsterdam een openbaar toilet zoekt, met een wc-pot en een dak, is de kans groot dat je een flinke afstand moet afleggen: er zijn er maar drie. Vier in het weekend, dan kan je ook nog op een urilift in het centrum.
Dat is te weinig, vinden activisten. Hoe zit dat in vergelijking met het buitenland?
Dat zochten we uit. We hebben gekeken naar openbare toiletten die 24 uur per dag toegankelijk zijn, voor zowel mannen als vrouwen, in Antwerpen, Berlijn en Parijs.
Wildplassen is eigenlijk overal wel verboden, met een boete tot gevolg. Maar het aantal plekken waar je terecht kan om gewoon te plassen, verschilt nogal per stad.
Zo zijn er volgens de laatste cijfers van de stad Antwerpen 95 openbare wc's voor mannen en vrouwen, maar 92 daarvan zijn wc's in een winkel, begraafplaats of restaurant. Na sluitingstijd heb je daar dus niets aan. Van zelfstandige openbare wc's zijn er 3. Mannen kunnen terecht in 28 urinoirs.
De boete voor wildplassen kan fors zijn: maximaal 350 euro.
In Berlijn zijn aardig wat wc-huisjes geplaatst, 142. Daar kan iedereen altijd terecht. Dan heb je ook nog 'sanitaircontainers' waar iedereen kan en 13 Café Achtecken: oude urinoirs waarvan 3 zijn omgebouwd tot wc's waar ook vrouwen op kunnen.
Voor wildplassen krijg je een boete van meestal 35 euro, maar kan in gevallen waar bijvoorbeeld kinderen het kunnen zien of je andere mensen stoort, oplopen tot 5000 euro.
"Je ziet het wel vaak, wildplassen", zegt correspondent Judith van de Hulsbeek. "Vooral in de Simon Dach Strasse, een kroegenstraat. Daar is laatst ook geprotesteerd, omdat mensen het kotsen en plassen zat zijn."
In Parijs kan je bíjna wel spreken van een plasrevolutie als het gaat om openbare wc's. Zeker aangezien Fransen zelf niet dood gevonden willen worden op een openbaar toilet. "Die wc's zijn eigenlijk vooral voor toeristen", zegt correspondent Frank Renout. "Fransen gaan niet naar een openbaar toilet, dat hoort niet. Als ze moeten, gaan ze tijdens de lunch, of ze drinken een kop koffie op een terras. Maar bij voorkeur doen ze het thuis."
In de Franse hoofdstad staan sinds een aantal jaar zo'n 400 sanisettes, wc-huisjes die automatisch gereinigd en in de winter verwarmd worden. Die waren 's nachts altijd gesloten, maar sinds vorig jaar niet meer. 150 huisjes zijn nu dag en nacht open, en daar komen nog 20 huisjes bij.
Ooit was de stad bezaaid met urinoirs, maar die zijn vervangen door de uniseks-huisjes. Er is er nog ééntje, op de Boulevard Arago, en daar gaan vooral nog taxichauffeurs plassen.
Word je betrapt op wildplassen, dan kan je dat 35 euro kosten.
Tegenwoordig gaan ze in Parijs de strijd met wildplassers aan met bloembakken, ecologische urinoirs. Bij station Gare de Lyon zijn twee Uritrottoirs geplaatst. Je urine landt op een bedje van droog stro. En als het toilet vol is, wordt dat stro gebruikt als compost in parken en tuinen.
In Londen staan misschien wel de meeste openbare toiletten. Dat is alleen moeilijk na te gaan, want vrijwel niemand houdt er cijfers van bij. Het financiële district, de City of Londen, heeft wel cijfers: in dat kleine deel van de hoofdstad zijn 8 openbare toiletten 24/7 open en ook nog eens 4 uriliften.
Verder zijn er 75 winkels/bars/restaurants die hun wc's tijdens openingsuren openstellen, en dat aangeven met een bordje in de etalage.
"In de laatste tien jaar is de helft van alle openbare wc's in Groot-Brittannië verdwenen", zegt de voorzitter van de British Toilet Association. Vanaf 2011 kregen gemeentes vanwege bezuinigingen minder geld van de overheid. Sindsdien gaat het er bergafwaarts met openbare toiletten; veel gemeentes hebben er geen geld meer voor.
Wat blijkt nou uit dit rondje? Dat je in Parijs met 1 wc op de 15.000 mensen de meeste kans hebt om je broek droog te houden, en met 1 wc op 274.000 mensen het minst in... Amsterdam.
