Voor Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, is het nu of nooit. Hij zal morgen in de jaarlijkse State of the Union, de Europese troonrede, pleiten voor meer Europese integratie. Na jaren van crises en met een brexit in zicht, denkt Juncker zo de toekomst van de EU veilig te stellen.
De afgelopen jaren kwam Juncker steeds met dezelfde waarschuwing: de EU staat op springen, zo zweerde hij. Vorig jaar hadden we te maken met de brexit, in de jaren daarvoor met de vluchtelingencrisis en economische crisis. Maar nu is de sfeer ineens omgeslagen. Na een meegevallen Europees verkiezingsjaar moet het gas erop.
Geen populistische lente
"Een paar van de allergrootste bedreigingen zijn niet waarheid geworden", zegt Eurocommissaris Frans Timmermans. "De zogenaamde populistische lente is meer een Europese lente geworden. Tot chagrijn van mensen als Geert Wilders en Marine Le Pen, die likken nu hun wonden."
Maar volgens Jean Lambert, fractievoorzitter van de Europese Groenen, moet er niet te vroeg worden gejuicht. "Ik hoorde mensen zeggen: we zijn veilig, de populisten hebben verloren, we kunnen gewoon weer door. Dat lijkt me een fout. Het zou me niet verbazen als de populisten volgende keer sterker worden."
Je moet de speech puur kijken voor de inhoud, aan een showelement doen we niet.
Dit jaar is de zevende Europese State of the Union. Het is inmiddels toch wel een toespraak om rekening mee te houden. "Het geeft een zekere sturing voor het komende politieke jaar, omdat de Europese Commissie als enige het recht heeft om initiatieven op tafel te leggen", zegt Timmermans.
Verwacht wordt dat Juncker verdere Europese samenwerking zal aankondigen. Vooral economisch, maar ook op het gebied van veiligheid en migratie. En dus is de toespraak van morgen van betekenis. Maar moet je er ook een uur lang voor gaan zitten?
"Ik zou er niet te veel tijd aan verliezen", zegt Lambert. "Ik moet zelf wel aanwezig zijn en zal ook antwoorden gaan geven. Maar het is misschien niet de plek waar je meer inspiratie zal vinden over de toekomst van Europa."
Geen showelement
Toch ziet Timmermans dat er in de EU-lidstaten steeds meer aandacht is voor de toespraak. "In sommige landen zal de State of the Union zelfs live worden uitgezonden op tv." Je moet volgens hem wel puur voor de inhoud kijken, er is geen showelement.
"Daar doen we niet aan in het Europees Parlement. Maar als je geïnteresseerd bent in de maatregelen die we gaan voorstellen, dan zou ik morgen zeker even kijken."