Boze docenten wijken af van antwoordmodel na 'ondermaats examen'
Heleen Ekker
Redacteur
Uit onvrede over de kwaliteit van de examens wijken docenten af van het correctiemodel waarmee ze moeten nakijken. Er worden zelfs afspraken gemaakt met de tweede corrector om leerlingen te laten slagen, blijkt uit gesprekken van de NOS met docenten.
Vandaag zijn de uitslagen van de herexamens bekend geworden. Vooral bij Frans zijn de docenten boos over het niveau van de examens dat ze onder de maat vinden. Volgens hen zijn leerlingen de dupe. Docenten maken daarom afspraken om leerlingen punten te geven voor antwoorden die eigenlijk fout zouden moeten worden gerekend.
"Twee van mijn leerlingen haalden een onvoldoende terwijl zij de goede antwoorden gaven. Maar ik moest ze fout rekenen op basis van de voorschriften die ik kreeg", zegt een docent uit het westen van het land. Ze voelt zich schuldig en heeft het de leerlingen niet verteld. Leerlingen kunnen zakken voor hun eindexamen op een tiende van een punt.
"Ik kan niet slapen als ik dat op mijn geweten zou hebben, omdat de examens niet deugen", meldt een docent Frans uit Zuid-Holland. Zij haalde de andere leraar Frans die het examen nakeek over om af te wijken van het correctiemodel waarin de voorschriften staan voor het nakijken van de examens.
Een andere docent meldt "het niet meer dan normaal" te vinden buiten het correctiemodel om antwoorden goed te rekenen, "als je het maar naar jezelf toe kan verantwoorden". Zijn collega vult aan: "Ik volg niet slaafs het correctiemodel, maar altijd mijn geweten. Dat is mijn beste raadgever."
Dat docenten afwijken van het correctiemodel bevestigt ook Jeanette Noordermeer, sectievoorzitter Frans, waarbij bijna 1000 docenten aangesloten zijn. "Het gebeurt zeker niet alleen bij Frans, maar bijvoorbeeld ook bij Duits en Engels."
Hoewel Noordermeer de onvrede van de docenten over het examen Frans begrijpt, keurt ze deze werkwijze af. "Tegen die docenten wil ik zeggen: doe het niet! Hou je gewoon aan het correctiemodel. Zodat iedere leerling op dezelfde manier beoordeeld wordt. Het is een landelijk examen."
Badinerend
Het is lastig om te zeggen hoe wijdverbreid het verschijnsel is. Docenten die willen afwijken van het correctievoorschrift moeten dat vooraf melden bij het College voor Toetsen en Examens (CvTE), dat zowel de examens als de correctievoorschriften maakt. Degenen die dat deden zijn ontevreden over de reactie van dat college. "Hun antwoorden zijn badinerend, ik voel me gekleineerd", zegt een docent uit het westen van het land.
Adri van der Ven van het CvTE weet dat er docenten zijn die zich niet aan de regels houden. Hij noemt het "onwaarschijnlijk" dat er nog fouten in het examen Frans zitten.
De leerlingen in Nederland worden ongelijk beoordeeld, en dat wil je niet bij een landelijk examen.
"Als oud-leraar kan ik me het wel voorstellen, je bent natuurlijk nauw betrokken bij je eigen leerlingen. Toch is het niet verstandig om die keuze te maken. Je kan zeggen: ik wil mijn leerlingen niet duperen. Maar over het hele land gezien krijg je wel een effect daarvan. De leerlingen in Nederland worden dan ongelijk beoordeeld, en dat wil je niet bij een landelijk examen."
Naar aanleiding van de grote hoeveelheid klachten over de examens Frans dit jaar gaat het CvTE er volgend jaar apart naar kijken. Ze willen extra controles door docenten voorafgaand aan de examens. Docenten tekenen dan voor geheimhouding.
Maar hoe goed de controle ook is, het maken van examens blijft mensenwerk, zegt Van der Ven: "We zijn hier ook mensen en soms wil er wel eens een tekstje tussendoor slippen waarvan je achteraf denkt: 'nou, die had niet naar buiten gemoeten.'"
