Een dagboek net als Anne: nog steeds voor veel mensen een veilige plek
Op haar dertiende verjaardag, 12 juni 1942, kreeg Anne Frank haar eerste dagboek cadeau. Ze had toen niet kunnen bedenken dat de verhalen die zij aan het papier toevertrouwde, 75 jaar later nog steeds worden gelezen. Het is zelfs wereldwijd een van de meest gelezen boeken.
Tegenwoordig schrijven we een stuk minder met de hand. We appen, mailen en typen wat af met z'n allen. Toch is het bijhouden van een dagboek nog steeds heel populair, zegt schrijfcoach Christine de Vries in het NOS Radio 1 journaal. Zij traint mensen in het schrijven van dagboeken.
"Voor veel mensen betekent het schrijven in een dagboek een rustmoment met pen en papier", zegt De Vries. "Je moet het zien als een soort tegenbeweging. Vertragen in een vluchtige wereld. Je neemt de tijd om dingen te benoemen. En een dagboek kun je ook bewaren."
Voor Anne was haar dagboek een plek waar ze haar eigen gedachten en gevoelens kon onderzoeken.
"Ik zal hoop ik aan jou alles kunnen toevertrouwen, zoals ik het aan nog nooit iemand gekund heb", schreef Anne Frank destijds als eerste zin in haar dagboek. En nog steeds beschouwen veel mensen hun dagboek als een veilige plek, zegt De Vries.
"Anne leefde in een tijd waarin het voor haar helemaal niet veilig was. Haar dagboek was de plek waar ze haar eigen gedachten en gevoelens kon onderzoeken en haar ervaringen kon benoemen. Ik denk dat veel mensen op zoek zijn naar zo'n plek."
Veel mensen nemen zich voor om elke dag in hun dagboek te schrijven, maar vaak versloft dat na een tijdje. Volgens De Vries moeten we het onszelf juist niet opleggen. "Mensen hebben het vaak over het bijhouden van een dagboek, dat zegt het eigenlijk al. Dan wordt het een soort klus."
Elke dag schrijven hoeft dus niet, maar ze adviseert wel om het regelmatig te doen. "Probeer drie tot vier keer per week te schrijven. Dan komt er vanzelf een soort ritme in, maar heb je ook nog ruimte om het schrijven eens over te slaan. En je hoeft ook niet precies bij te houden wat je allemaal hebt gedaan. Daar heb je een agenda voor."
Wat er in hun dagboek staat, houden veel mensen geheim. Ze schrijven het echt voor zichzelf, zegt De Vries. "In het begin deed Anne Frank dat ook. Het idee om te publiceren ontstond pas later." Namelijk toen op 28 maart 1944 minister Gerrit Bolkestein op Radio Oranje opriep om alle dagboeken te bewaren voor oorlogsdocumentatie. De onderduikers in het achterhuis moesten meteen aan het dagboek van Anne denken.
Stel je eens voor, hoe interessant het zou zijn als ik een roman van het achterhuis zou uitgeven.
Anne vond het zelf ook een goed idee. "Stel je eens voor, hoe interessant het zou zijn als ik een roman van het achterhuis zou uitgeven. Aan de titel alleen zouden de mensen denken, dat het een detectiveroman was", schreef ze in haar dagboek. Twee maanden later begon ze haar verhalen serieus te bewerken.
De publicatieversie kon ze uiteindelijk niet voltooien. Op 1 augustus 1944 schreef Anne op 15-jarige leeftijd voor het laatst in haar dagboek, drie dagen voordat ze met haar familie werd opgepakt en afgevoerd.
