Giethoorn worstelt met toerisme: soms staat op elk grassprietje een auto

• Jikke Westerink

  redacteur NOS Online

Het is een druilerige dag. De bruggetjes in Giethoorn zijn spekglad, de kleine fluisterbootjes volgelopen met regenwater. Geen ideale dag om als toerist een dagje erop uit te gaan. "Maar zelfs vandaag zijn ze er hoor", lacht Bert Kleen, die is aangesteld als 'omgevingsregisseur' om de bezoekersstromen in goede banen te leiden.

En hij heeft gelijk. Weer of geen weer, in het 'Hollandse Venetië' zijn ook vandaag toeristen te vinden. Duitsers, Engelsen en Chinezen. "Ja, Chinezen zie je de afgelopen jaren steeds meer. Het mooie is dat je ze vooral altijd hoort over de schone lucht hier. 'So healthy, so healthy', roepen ze dan met een mondkapje op."

Het toerisme in Giethoorn is de laatste jaren flink toegenomen. Naast dat het Overijsselse dorp in veel reisgidsen is opgenomen, wekt het dorp ook aandacht nu bekend is geworden dat het op de wereldeditie van Monopoly komt te staan.

Aan Bert Kleen, een geboren en getogen Zwollenaar, de taak om namens de gemeente Giethoorn leefbaar te maken. "Dat kan ik natuurlijk niet alleen. Ik heb de hulp nodig van inwoners en ondernemers. Ook werk ik samen met de vereniging Gieters belang."

Afgelopen donderdag is Kleen aangesteld voor twee jaar. "Voor mij is stap 1 luisteren. Ik heb de afgelopen dagen rondgelopen in het dorp en met mensen om tafel gezeten. Pas als ik weet wat er bij hen speelt, kunnen we kijken waar we naartoe willen en hoe we dat kunnen bereiken."

Volgens de voorzitter van 't Gieters Belang, Evert van Dijk, zijn de geluiden uit het dorp vooral dat het te druk is en te gevaarlijk. "Met name in zo'n zonnig pinksterweekend staat op elk grassprietje een auto", legt Van Dijk uit. “Als er brand uitbreekt dan kunnen de hulpdiensten er nauwelijks meer langs."

Maar niet alleen om het dorp, ook op de paden en op het water is het druk. "Daarom zit het hem ook in de bewegwijzering", gaat Van Dijk verder. "Het kan al helpen om meer informatiezuilen neer te zetten, in verschillende talen. Veel bewoners van Giethoorn hebben dagelijks mensen in hun tuin staan omdat die niet door hebben dat het privéterrein is."

Alex Petter, schipper van een rondvaartboot in het dorp, herkent zich in dat beeld. "Toeristen denken dat heel Giethoorn een attractiepark of museum is. Ze vragen me regelmatig hoe laat het hier sluit."

Toch is hij als geboren en getogen Gieterse sceptisch over het plan. "Het is goed dat ze iets willen, maar de uitvoering zal moeilijk zijn. De mensen hier zijn zo gesloten en op zichzelf, er is niks gezamenlijks aan. Tussen noord en zuid heerst echt een strijd. Als je met een meisje uit het noorden verkering hebt, nou, dan word je als Zuid-Gieterse vreemd aangekeken."

Daarom heeft volgens Petter een omgevingsregisseur uit Zwolle geen zin. "Het zou veel slimmer zijn als je nu gewoon een stuk of vier, vijf mensen laat rondlopen die aan de toeristen uitleggen dat het eenrichtingsverkeer is. Dan wordt het al een stuk minder druk op al die paden."

Volgens Kleen zit het niet alleen in die kleine dingen, maar zijn er ook op langere termijn maatregelen mogelijk. "Kunnen we een maximum aan het toerisme stellen? En willen we dat überhaupt? We hebben natuurlijk niet oneindig veel parkeerplek en je wilt ook niet dat heel je natuurlijke omgeving vol staat met dat blik."

"Ja en dan?", vraagt Petter zich verontwaardigd af. "Wil je dan aan de zijkant van het dorp gaan staan en mensen tegenhouden? Dat wil je toch ook niet uitstralen?"

Hoe het er precies uit moet zien over twee jaar kan Kleen op dit moment nog niet zeggen. "Ik wil eerst in kaart brengen wat hier speelt." Volgens Van Dijk is het geslaagd als er een plan is waar zowel de commercie als de bewoners en de gemeente een handtekening onder zetten. "Dan mogen we al heel tevreden zijn."

"Dat zou mooi zijn", zegt Petter. "Maar ik vraag me af of dat gaat lukken. Die saamhorigheid is er totaal niet. Hier in Giethoorn kan niemand overweg met elkaar."