'Er zit zand in het motorblok van de formatie'
"Er zit zand in het motorblok van VVD, CDA en D66", zegt politiek verslaggever Joost Vullings. En het is zeer de vraag hoe de onderhandelingen weer op gang kunnen komen. "De formatie zit op een dood punt."
De verhoudingen tussen de drie partijen die in elk geval - met een vierde en misschien zelfs een vijfde partij - in een volgend kabinet moesten komen, staan sinds gisteren op scherp. "Men is boos op elkaar", weet Vullings.
VVD-leider Rutte zei vannacht dat er vandaag een gesprek moest komen tussen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Hij wilde de ontstane situatie bespreken, nadat D66-leider Pechtold en ChristenUnie-leider Segers gisteren na een lang gesprek met z'n tweeën bij informateur Schippers hadden besloten dat zij geen coalitiebesprekingen met elkaar willen aangaan.
'Meest logisch'
Rutte zei dat het het meest logisch is om VVD en CDA op de hoogte te brengen van wat er in dat gesprek is gebeurd. Volgens Vullings ging Pechtold na een vergadering met de D66-fractie met een waslijst aan eisen het gesprek in, en moest Segers overal mee akkoord gaan. Anders ging het feest wat D66 betreft niet door.
Pechtold had voorafgaand aan het gesprek met Segers al gezegd dat hij alle negentien D66-Kamerleden wilde meekrijgen, voordat hij aan onderhandelingen met de ChristenUnie zou beginnen. Omdat een kabinet met de ChristenUnie maar een zeer krappe meerderheid in de Kamer zou hebben, zou geen enkele D66'er er wat hem betreft met lange tanden aan mogen beginnen.
Vullings zegt dat VVD en CDA deze houding D66 kwalijk nemen. "Ze vinden dat het erop lijkt dat Pechtold Segers voor de bus heeft geduwd. Ze willen weten wat de blokkades waren." De twee partijen willen de optie met de ChristenUnie niet in de prullenbak zien verdwijnen zonder dat zij er zelf iets over te zeggen hebben gehad. Volgens informateur Schippers was dit de laatste optie om een meerderheidskabinet te kunnen vormen.
Nestgeur
D66 heeft vannacht al laten weten niets te zien in een gesprek met zijn vieren. Dat zou geen zin hebben, want de partij weet zeker dat ze niet in een kabinet met de ChristenUnie wil. "De nestgeur van zo'n coalitie bevalt D66 niet", zegt Vullings. "Ze willen er een links maatje bij."
Volgens de politiek verslaggever denkt D66 deze dagen vaak terug aan het kabinet-Balkenende II, van CDA, VVD en D66 (2003 - 2006), waarin D66 de enige niet-rechtse partner was. "Dat is slecht bevallen", zegt Vullings. Toen er in 2006 verkiezingen kwamen, hield de partij maar drie zetels in de Tweede Kamer over.
Hoe het vandaag verder gaat, is nog niet duidelijk. "Het is aan Edith Schippers om een list te verzinnen."
