Nooit eerder kende een Franse presidentsverkiezing zoveel chaos en onzekerheid. Dat komt vooral door de rechts-conservatieve kandidaat François Fillon, die achtervolgd wordt door schandalen. Hij weigert zich terug te trekken en gijzelt de verkiezingen al weken.
"We bevinden ons in een sociale en economische crisis. Maar de verkiezing zelf bevindt zich ook in een crisis. De traditionele partijen die normaal de verkiezingen leiden, die het kader aangeven, zijn uiteengevallen en verzwakt", zegt politicoloog Olivier Rouquan.
De ooit machtige socialistische partij van president Hollande is zeer impopulair en wordt door interne strijd verscheurd.
Riant salaris
Bij de rechtse partij Les Républicains ligt Fillon onder vuur omdat hij zijn vrouw jarenlang een riant salaris heeft betaald voor een nepbaan als parlementair medewerker. Veel Franse kiezers willen hem weg hebben.
Uit een peiling van de krant Le Journal du Dimanche blijkt dat 71 procent van de Fransen vindt dat Fillon zich moet terugtrekken. Ook onder de aanhang van zijn eigen partij verliest hij veel steun. Meerdere campagnemedewerkers zijn al opgestapt.
Toch geeft Fillon de strijd niet op. Vandaag organiseerde hij een demonstratie voor zijn aanhang. Duizenden mensen, vooral oudere Fransen, betuigden in de stromende regen in Parijs hun steun.
Fillon verwijt dat hij van alle kanten wordt aangevallen en suggereert een samenzwering van de politiek en justitie. Hij speelt daarmee in op het gebrek aan vertrouwen in de democratische rechtsstaat, zegt hoogleraar politieke geschiedenis Jean Garrigues.
"We bevinden ons in een periode waarin de Fransen geen enkel vertrouwen meer hebben in instituties, politici en rechters. Hij heeft justitie hard aangevallen en die kritiek kan worden opgevat als kritiek op de democratie."
Een gevaarlijk tactiek, vindt politicoloog Rouquan. "We weten dat Fillon geen putsch wil plegen, maar hij propageert een klimaat waar de democratie en rechtsstaat niet meer voorop staan."
Twee kandidaten profiteren van het wantrouwen in de traditionele politiek: Marine Le Pen van Front National en de nieuwkomer Emmanuel Macron van de links-liberale beweging En Marche! Hij wil Frankrijk moderniseren en de politiek minder corrupt maken.
"Macron is interessant omdat hij begrijpt wat er gaande is. Hij is een kandidaat die het Franse conservatisme wil doorbreken", zegt Rouquan.
Volgens hoogleraar Garrigues maakt Macron een kans om president te worden. "Maar hij heeft ook zwakheden. Hij wil verschillende stromingen - links en rechts- - om zich heen verzamelen en daar kunnen spanningen ontstaan."
In de laatste peilingen staat Fillon ver achter op Macron en Le Pen. Morgenavond komt het politiek comité van de partij bijeen om te besluiten over Fillon.
