Rechter fluit regering Zuid-Afrika terug om breuk met Strafhof
Het besluit van de Zuid-Afrikaanse regering om het lidmaatschap van het Internationaal Strafhof in Den Haag terug te trekken, is onwettig. Dat heeft een hoge rechter in Zuid-Afrika bepaald.
De zaak was aangespannen door de grootste oppositiepartij, de Democratische Alliantie. Die voerde aan dat de regering het parlement heeft gepasseerd bij het besluit.
De Zuid-Afrikaanse regering maakte vorig jaar bekend zich te willen terugtrekken en heeft inmiddels een officieel verzoek neergelegd in Den Haag.
In de zomer van 2015 wist Zuid-Afrika de ogen op zich gericht toen de Sudandese president Bashir het land bezocht voor een top van de Afrikaanse Unie. Er gold vanuit het Strafhof een internationaal arrestatiebevel tegen Bashir, die verdacht wordt van oorlogsmisdaden, dus Zuid-Afrika was verplicht hem op te pakken en uit te leveren. Ondanks een gerechtelijke uitspraak van een Zuid-Afrikaanse rechter liet het land hem vertrekken.
Genocide en oorlogsmisdaden
Bij het strafhof, ingesteld in de zomer van 2002, zijn 124 landen aangesloten. Het hof oordeelt in zaken tegen individuen die verdacht worden van genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden.
Het Strafhof is al langer omstreden. Grote landen als China en de Verenigde Staten erkennen het niet en ook Rusland, dat nooit ratificeerde, trok in november zijn steun volledig terug. Veel Afrikaanse landen wijzen erop dat het Strafhof zich veel te veel richt op Afrikaanse verdachten; het zou om die reden niet neutraal zijn. Ook Zuid-Afrika had die reden genoemd voor zijn voornemen eruit te stappen.
Mandela
Een verwijt aan het Strafhof is dat het hof te selectief is bij het kiezen van zaken; sinds de oprichting van het hof in 2002 zijn er alleen Afrikanen gedaagd.
Volgens correspondent Bram Vermeulen heeft Zuid-Afrika onder president Zuma een moeizame relatie met de rechterlijke macht. "Mandela wilde van Zuid-Afrika een gidsland maken op het gebied van de mensenrechten op het continent. Er was de waarheidscommissie en Zuid-Afrika leverde internationaal rechters. Onder Zuma is de klad erin gekomen. Binnenlands is hij voortdurend in gevecht met rechters en in het buitenland presenteert hij zich als Afrikaanse nationalist."
