Alcoholgebruik van werknemers op en rond de werkvloer kost bedrijven miljarden euro's per jaar. Volgens het Trimbos-instituut zijn de meeste werkgevers zich onvoldoende bewust van de impact van alcoholgebruik.
Alcholgebruik kost de samenleving veel geld. Het RIVM kwam vorige maand met een spraakmakend rapport over de maatschappelijke kosten en baten van alcoholgebruik. Daaruit blijkt dat ziekteverzuim en verminderde productiviteit door alcoholgebruik werkgevers ongeveer 1,7 miljard euro per jaar kosten.
Hiervan werd 0,4 miljard euro veroorzaakt door alcoholgerelateerd ziekteverzuim en de overige 1,3 miljard euro door presenteïsme, dat betekent dat een werknemer doorwerkt terwijl hij of zij gezondheidsklachten heeft en daardoor minder presteert.
Wij hadden een keer een klant die belde en zei: 'jullie chauffeur is dronken'.
Bij sommige beroepen is alcoholbeleid een serieuze zaak: daar kan alcohol of drugsgebruik tot levensgevaarlijke situaties leiden. In de bouw, fabrieken waar met gevaarlijke machines wordt gewerkt en de transportsector bij voorbeeld.
Philip Vollenbroek van Kuipers Logistics: "Wij hadden een keer een klant die belde en zei: 'jullie chauffeur is dronken'. Wij konden ons dat niet voorstellen en hebben de politie gebeld. Die hebben hem laten blazen. Er was niks aan de hand. Maar toen zijn we na gaan denken: ja wat als het wel zo was. Dan ga je dingen nakijken en dan blijkt dat een groot deel van de beroepsbevolking een probleemdrinker is."
Een alcoholslot is nu onderdeel van het beleid van Kuipers Logistics. "Om mensen bewust te laten zijn van wat gebeurt met rest-alchol wanneer je een feestje hebt gehad en dan ’s ochtends weer achter het stuur zit. Het is niet bij iedereen bekend hoe lang je onder invloed blijft", zegt Vollenbroek.
Bij het Utrechtse bedrijf Trafieq, dat organisaties en bedrijven adviseert over alcohol- en drugs(beleid), gaan de zaken goed.
"We merken dat er steeds meer vragen gesteld worden om mee te denken. Bedrijven willen vaker controleren. Maar er rust nog wel een taboe op, bedrijven willen niet genoemd worden op onze website", zegt Harry Rienmeijer.
Henk Storm werkte twintig jaar bij een bank en had een alcoholprobleem. Inmiddels is hij acht jaar van de drank af en werkt hij als verslavingstherapeut: "Alcohol zit in onze cultuur en ook in onze werkcultuur. Het lijkt onschuldig maar het is een sluipmoordenaar. Het komt binnen en wordt steeds erger. En wanneer we het in de gaten hebben, is het vaak te laat."
"Ik zorgde in die tijd dat het niet opviel. Ik was veel op pad, maar kwam in aanraking met mensen die hetzelfde deden. En wat je ’s avonds deed, bleef verborgen."
Met laagdrempelige hulp bij reguliere bedrijven is behoorlijk wat winst te behalen als het aankomt op hun alcoholbeleid, zegt Ninette van Hasselt, alcoholspecialiste bij het Trimbos-instituut.
"Er zijn best wat bedrijven die een draaiboek hebben klaarliggen voor de ernstige verslavingsgevallen, en ook als het gaat om veiligheid zijn er bedrijven die verantwoordelijkheid nemen. Maar een beleid voor de grote groep matige drinkers ontbreekt."
Anonieme hulp
Dat zware drinkers een bedrijf het meeste kosten is volgens Van Hasselt een misvatting. "Daar is vaak beleid op gericht, terwijl de grote groep die matig drinkt juist de grootste kosten veroorzaakt."
Volgens Van Hasselt helpt het al veel om werknemers bewust te maken van wat alcohol doet met de gezondheid en het functioneren. Verder helpt het ook als werkgevers anonieme hulp mogelijk maken.
