De sinds 2015 opgerichte Wildlife Justice Commission (WJC), die zich richt op het aanzetten tot strafrechtelijke vervolging van georganiseerde wildlife criminaliteit, komt vandaag met een dik dossier over een grote wildlifecrimezaak in Vietnam.
Het dossier bevat bewijsmateriaal tegen een omvangrijk crimineel netwerk dat zich bezighoudt met grensoverschrijdende handel in grote hoeveelheden dierproducten, waaronder neushoorn-hoorn, ivoor en tijgerproducten, met een gezamenlijke marktwaarde van tientallen miljoenen euro's.
Bedreigde diersoorten
In totaal gaat het volgens de onderzoekers om delen van vermoedelijk 907 olifanten, 579 neushoorns en 225 tijgers, en van andere bedreigde diersoorten zoals schubdieren, beren, karetschildpadden en helmneushoornvogels.
In het Vietnamese stadje Nhi Khe zijn inmiddels 51 mensen in beeld die handelen in de verboden wildlifeproducten. "Een schokkerende uitkomst van ons onderzoek", zegt WJC-directeur Olivia Swaak-Goldman. "Er is één straat in dat dorp dat alles distribueert."
Uit het onderzoek blijkt dat 579 dode neushoorns in Nhi Khe zijn verhandeld. "Dat is gelijk aan de helft van alle neushoorns die per jaar gestroopt worden in Zuid-Afrika", zegt Swaak-Goldman. Haar organisatie documenteerde alles in een vijfduizend pagina tellend dossier.
Vietnamese overheid
Het stadje Nhi Khe ligt vijftig minuten rijden onder de hoofdstad Hanoi. Handel in ivoor en neushoorn-hoorn gebeurt er in alle openheid en rust.
"Het is overduidelijk dat een aanzienlijk deel van de wereldwijde illegale handel in neushoornhoorn via Nhi Khe loopt", zegt Swaak-Goldman. "Door het ontmantelen van het netwerk zal de mondiale verspreiding van hoorn zeker slinken."
WJC heeft de informatie over het netwerk naar de Vietnamese overheid gestuurd, maar tot op heden is er geen werk van gemaakt. Ondanks alle verdragen en afspraken die Vietnam heeft gemaakt om de handel in wildlife tegen te gaan.
Swaak-Goldman: "Vietnam ziet het belang niet om op te treden, maar wij willen dat het netwerk wordt opgerold. Deze criminaliteit moet stoppen. Daarom hebben we het bewijs gepresenteerd van ons gevaarlijke werk. Want gevaarlijk is het, het gaat om echte criminelen."
Verschillende landen hebben in internationale afspraken beloofd de handel in ivoor en wildlife aan te pakken. Maar de aanpak van de criminaliteit blijft vaak steken bij het oppakken van kleine spelers zoals stropers en smokkelaars. De hoofdrolspelers, die aan de touwtjes trekken en de grootste winsten behalen, hebben in veel landen vrij spel.
Europarlementariër voor D66, Gerben-Jan Gerbrandy, is blij met het dossier van WJC. "Dit keiharde bewijs was de ontbrekende schakel. Maar wat we vaker zien is dat op hoog regeringsniveau mensen betrokken zijn bij de handel, en er is veel corruptie. Dat zou in deze zaak ook het geval kunnen zijn."
Undercover
Het dossier over Vietnam van WJC is het resultaat van uitgebreid onderzoek naar criminele netwerken die actief zijn in het land. Het gevonden bewijs is zeer gedetailleerd vastgelegd in een Map of Facts, dat al het bewijs tegen de individuen bevat en kwam niet zonder risico tot stand. Onderzoekers gaan vaak undercover om de criminelen op te sporen.
De Wildlife Commission organiseert 14 en 15 november in het Vredespaleis een internationale hoorzitting waar Vietnam in de beklaagdenbank zal worden gezet. De organisatie hoopt dat media-aandacht en politieke verontwaardiging druk op Vietnam zal zetten om iets te doen tegen de handel in wildlife.
Volgens Gerbrandy moet Nederland, en ook Europa, op hoog diplomatiek niveau aandringen op actie van de Vietnamezen. "Het is ontluisterend dat de helft van alle gestroopte neushoorns eindigen in dat ene straatje in Vietnam."
