Nederland bekijkt Turkse rechtshulpverzoeken 'extra goed'
Nederland gaat extra goed kijken naar rechtshulpverzoeken van Turkije vanwege de situatie in dat land. In Den Haag is onlangs een uitleveringszaak al opgeschort, omdat het volgens de rechter onzeker is of de rechten van de verdachte wel zijn gewaarborgd in Turkije.
"Altijd beoordelen we rechtshulpverzoeken individueel. Maar nu kijken we extra goed naar elke zaak", zegt een woordvoerder van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Een uitleveringsverzoek kan Nederland bijvoorbeeld weigeren op verschillende gronden, zegt de woordvoerder.
"Als het om een politiek delict gaat, als de mensenrechten geschonden kunnen worden in Turkije of als de verdachte geen eerlijk proces zou krijgen in Turkije, kunnen we besluiten de zaak niet door te sturen naar het Openbaar Ministerie. Dat was al zo, maar nu helemaal."
Uitgesteld
Maandag is bij de rechtbank Den Haag vanwege de situatie in Turkije al een uitleveringszaak uitgesteld. Die dag zou een rechter zijn vonnis uitspreken over het al dan niet uitleveren van een verdachte aan Turkije. Maar een half uur voordat hij dat zou doen, liet de rechter de advocaten mondeling weten dat hij voorlopig geen vonnis uit zou spreken, "vanwege de recente ontwikkelingen in Turkije op het gebied van de rechtspraak".
In dat land zijn sinds de mislukte putsch duizenden rechters ontslagen en opgepakt. Als gevolg hiervan is het onzeker of de rechten van de mens in dat land wel nageleefd kunnen worden, zo liet de rechter aan de advocaten weten. Hij stelde de zaak uit tot 12 september, met instemming van de advocaten. Een van hen is Bart Stapert, die gisteren bij Nieuwsuur pleitte voor het uitstellen van uitleveringen aan Turkije. "We weten niet hoe onafhankelijk het rechtssysteem nog is. Ook weten we niet wat er in Turkije gebeurt met mensen in voorarrest."
Individueel oordeel
Een woordvoerder van de rechtbank Den Haag benadrukt dat het om een individueel oordeel van een rechter gaat; niet om het algemene standpunt van de rechtbank Den Haag. Op 5 augustus dient bij de rechtbank Den Haag de volgende uitleveringszaak aan Turkije. "Op dit moment staat de zaak nog op de rol. Maar de zaak kan op de dag zelf nog worden ingetrokken", aldus de woordvoerder.
Protest
Gisteren betoogde de Amsterdamse rechter-commissaris Ronny van de Water om de justitiële samenwerking met Turkije stop te zetten uit protest tegen het ontslag van duizenden rechters na de mislukte coup.
Volgens een woordvoerder van de rechtbank Amsterdam "zijn er geen signalen dat we gaan besluiten om uitleveringen naar Turkije op te schorten". "Strafrechters gaan hier zeker onderling met elkaar over overleggen, maar niet op korte termijn vanwege de zomerperiode."
Kritisch kijken
De Raad voor de Rechtspraak kan zich naar eigen zeggen goed voorstellen dat rechters heel kritisch kijken naar uitleveringsverzoeken van Turkije, "gezien de situatie in dat land", aldus een woordvoerder. Zij merkt dat rechters hier onderling veel over praten en zich afvragen hoe ze het beste met deze situatie om moeten gaan. De Raad kan hen daarin niet adviseren. "De Raad heeft daarvoor geen bevoegdheid. Dat moeten rechters zelf beslissen."
