De verhouding tussen Nederland en Turkije is gespannen door een reeks incidenten, waaronder de arrestatie van columniste Ebru Umar. Vandaag sprak de Tweede Kamer erover met minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken.
De diplomatieke spanningen dringen ook door in de samenleving. De arrestatie van Umar lijkt Nederlanders van Turkse afkomst te verdelen. Een groot deel staat achter president Recep Tayyip Erdogan en steunt haar arrestatie. Een ander deel is bang nu zelf kritiek te uiten.
Kamerlid Tunahan Kuzu (Denk) zit vanavond in de studio. Hij stapte in november 2014 samen met Selçuk Öztürk uit de PvdA, om vervolgens als een onafhankelijke fractie in de Kamer te blijven. Vorig jaar presenteerde het tweetal de partij Denk.
"NSB-gedrag"
Ebru Umar werd zaterdagavond opgepakt toen ze in haar vakantiehuis in Turkije was. Ze zou de Turkse president Erdogan hebben beledigd via Twitter. Ze gebruikte bijvoorbeeld de hashtag #fuckerdogan. De politie liet de columniste zondag weer vrij, maar ze mag het land voorlopig nog niet uit.
Vandaag verscheen er een stevige column van Umar in de Metro. Ze heeft daarin een boodschap voor Turken in Nederland, die volgens haar de reden zijn dat ze vastzit in Turkije, en dat er gisteren bij haar woning in Amsterdam is ingebroken.
"Gefeliciteerd nageboorte van een mislukte gastarbeidersgeneratie", schrijft ze. Daar voegt ze later aan toe: "Gefeliciteerd met jullie loyaliteit aan een stel berggeiten uit Turkije, geitenneukers zo je wilt, die jullie volgen zodra ze oproepen tot NSB-gedrag."
'Geen gedachtepolitie'
Op de sociale media was er de afgelopen dagen, naast felle kritiek, ook veel bijval voor de aanhouding van Umar. Voor- en tegenstanders lieten van zich horen, bijvoorbeeld op de Facebookpagina Hollandali Türkler (Hollandse Turken). Ook bestoken ze elkaar met verwensingen.
Kamerlid Kuzu (Denk) las vandaag tijdens het vragenuur in de Kamer een aantal anti-Turkse uitlatingen voor. "We gaan op Turken-jacht, eruit met jullie kankergezwellen, al moet ik het zelf doen", noemde hij onder meer op.
Hij riep minister Koenders op dergelijke uitingen op sociale media in de gaten te houden. "Er is een groep mensen in Nederland die ook gebruikmaakt van de vrijheid van meningsuiting, maar die wordt gestigmatiseerd en bedreigd."
De minister reageerde daarop door te zeggen dat de Nederlandse regering "geen gedachtepolitie" is. "Bovendien staan wij voor de vrijheid van meningsuiting. Met elkaar die vrijheid van meningsuiting respecteren, dat is de enige oproep die ik kan doen", aldus Koenders.
Niet onderhandelen
De minister zei ook dat het kabinet alles doet om Ebru Umar weer naar Nederland te krijgen, maar niet bereid is te onderhandelen over de vrijheid van meningsuiting. Dat principe is volgens Koenders te belangrijk voor Nederland.
Hij sprak van een "fors debat" met Turkije. "Wij hebben er enorme moeite mee dat je een Nederlandse burger gevangen neemt omdat ze iets getwitterd heeft." Volgens hem past het gedrag van Turkije niet bij een land dat lid wil worden van de Europese Unie. Turkije moet zijn "gedrag wel verbeteren".