De afwijzing van het Oekraïne-verdrag in Nederland heeft geen gevolgen voor de uitvoering van het akkoord, heeft een woordvoerder van de Europese Commissie in Brussel laten weten. Het associatieverdrag is al getekend en unaniem aangenomen door de regeringsleiders van de EU-lidstaten, en daar brengt het Nederlandse 'nee' geen verandering in, aldus de woordvoerder.
Voorzitter Jean Claude Juncker van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, is triest over de uitslag. Juncker heeft gisteravond lang gebeld met premier Mark Rutte, nadat duidelijk was dat het tegen-kamp een overwinning had geboekt.
Geen deadline
Zowel de Europese Commissie als de Europese 'president' Donald Tusk zeggen nu af te wachten wat de Nederlandse regering gaat doen met de uitslag. Er is geen deadline, Rutte mag zelf bepalen hoeveel tijd hij in een oplossing wil steken en hij heeft nog tot de volgende EU-top, eind juni, om met een officiële reactie in Brussel te komen.
Tusk wees erop dat het verdrag met Oekraïne al van kracht is, op basis van de goedkeuring van de 27 andere lidstaten.
Crises
Ook het Europees Parlement is benieuwd wat Nederland gaat doen met de uitslag. De prominente Belgische Europarlementariër Guy Verhofstadt is niet verbaasd over het Nederlandse 'nee'. "Europa is niet in staat de grote crises van deze tijd op te lossen." Verhofstadt pleit voor een nauwere Europese samenwerking en hervormingen.
De leider van de VVD in het Europees Parlement, Hans van Baalen: "Ik heb gisteren mijn werk gedaan door ja te stemmen. De Nederlandse regering moet er nu eerst mee aan de slag. Europa is pas aan zet na Nederland."
Aanval
De Oekraïense president Petro Porosjenko zei in een reactie dat de uitslag niet-bindend is, en dat de organisatoren van het referendum de macht van de EU ter discussie wilden stellen, niet het associatieverdrag met Oekraïne. Hij noemde het "een aanval op de eenheid van Europa en de verspreiding van Europese waarden", aldus correspondent Gert-Jan Dennekamp vanuit Kiev.
'Wachten af'
Duitsland en Frankrijk blijven Oekraïne steunen. "Wat Europa betreft gaat het associatieverdrag door. We zullen uitvoeren wat we kunnen van het akkoord", zei de Franse president François Hollande vandaag na afloop van een ontmoeting met de Duitse bondskanselier Angela Merkel.
Merkel vertelde dat ze gisteren al met Rutte gesproken heeft. "De Nederlanders zullen een antwoord vinden, dat wachten we af." Ze heeft vertrouwen in een goede afloop. "We hebben in Europa ook al andere kwesties opgelost, dan is hier ook een oplossing mogelijk."
Felicitaties
Er klinken vanuit Europa ook positieve geluiden over de uitslag van het referendum. Voorman Nigel Farage van UKIP, de Britse Onafhankelijkheidspartij, feliciteerde GeenPeil met de uitkomst. Hij voegde eraan toe dat veel Nederlandse leden van het nee-kamp naar Groot-Brittannië zullen komen om mee te helpen bij de campagne voor het Brexit-referendum.
De Britse conservatieve politicus Daniel Hannan, lid van het Europees Parlement en voorstander van een Brexit, zei gisteren in het programma Newsnight: "Dit Nederlandse 'nee' laat zien dat wij niet alleen staan. En je ziet het: bij alle referenda in Europa stemmen Europeanen tegen Brussel. Dit referendum ging helemaal niet over het verdrag met Oekraïne, maar over hun weerzin tegen de EU".
In Frankrijk feliciteerde Marine Le Pen, leider van het rechtse Front National, haar politieke geestverwant Geert Wilders via Twitter. Volgens haar is de uitslag "een stap verder in de richting van het Europa van de Naties".