Noordpoolijs is in 25 jaar veel dunner geworden

Noorse onderzoekers hebben ruim honderd dagen onafgebroken over de Noordpool gevaren en zijn tot de conclusie gekomen dat het ijs er zo dun is geworden dat een ijsbreker er zelfs in de winter doorheen kan varen.

Dat is een verandering die plaatsvond in nog geen twintig jaar en die veroorzaakt is door de mens, zegt onderzoeker Kim Holmen. "Wij zien, net als veel anderen, dat het ijs verandert. De Noordpool is niet meer bedekt met ijs van tien jaar of ouder."

Het ijs dat er nu ligt, is veel jonger, zegt hij. "De Noordpool is bedekt met ijs van een of twee jaar oud, dat veel dunner is. Dat smelt sneller en verandert sneller. De Noordpool van nu verschilt enorm van die van vijftien of twintig jaar geleden."

De onderzoekers legden bijna 7500 kilometer af in de tijd die ze over de Noordpool voeren. Ze bestudeerden het ijs en het ecosysteem om erachter te komen hoe de opwarming van de aarde van invloed is op het gebied.

Daarover wordt op dit moment gesproken tijdens de klimaattop in Parijs. Daar proberen ruim 150 landen tot maatregelen te komen die moeten voorkomen dat de aarde met meer dan 2 graden opwarmt.

Donker zeewater

Juist het ijs op de Noordpool helpt daarbij, zeggen de onderzoekers. Voor het smeltende ijs komt namelijk donker zeewater in de plaats. Dat absorbeert meer zonlicht, waardoor de oceaan nog verder opwarmt. Dat heeft ook invloed op het ecosysteem. Zo trekken nieuwe vis- en vogelsoorten naar de Noordpool, waardoor de inheemse dieren worden verdrongen.

"We zien dat de populatie van de Noordpool verandert", zegt Holmen. "Neem specifieke dieren als de ijsbeer, maar ook andere soorten. Als hun voedsel en hun leefgebied verdwijnen, zullen andere soorten zich beter gaan handhaven in die omgeving."

Volgens hem heeft de mensheid een morele plicht om de Noordpool en alles wat daar leeft te beschermen. "De Noordpool verandert en doet dat snel. Dat komt voor een groot deel door de mens. Dus het is onze verantwoordelijkheid om er iets aan te doen."

Nederlands onderzoek

Afgelopen zomer ging ook een groep Nederlandse wetenschappers op expeditie naar de Noordpool, om de veranderingen in het gebied met eigen ogen te aanschouwen. Ook zij kwamen tot de conclusie dat de Noordpool in rap tempo opwarmt. Minister Koenders zocht de wetenschappers op en kondigde aan dat het onderzoeksbudget voor poolonderzoek wordt verdubbeld.