Oekraïners in Arnhem herdenken oorlogsslachtoffers • Raketaanvallen op Charkov

Blog gesloten

Dit blog is nu gesloten. Komende dag is er weer een nieuw blog met het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne. Goedenacht.

Zelensky heeft vertrouwen in stemming EU-lidstaten over toetreding

De Oekraïense president Zelensky heeft er alle vertrouwen in dat leiders van de EU-lidstaten allemaal zullen instemmen met het kandidaat-lidmaatschap van zijn land. Dat zei hij tegen studenten in het Canadese Toronto via een videoverbinding. "Het is alsof we vanuit de duisternis naar het licht gaan."

De leiders komen komende dag samen in Brussel om te overleggen over een toekomstig EU-lidmaatschap van Oekraïne. De Europese Commissie gaf een week geleden al het advies om het land toe te laten als kandidaat-lid, maar het is uiteindelijk aan de lidstaten om hierover te beslissen.

De stap lijkt vooral symbolisch te zijn: Oekraïne heeft nog een lange weg te gaan als het daadwerkelijk lid wil worden. Mogelijk gat het tien jaar of langer duren.

Oekraïners in Arnhem herdenken oorlogsslachtoffers

Oekraïense vluchtelingen die in Arnhem verblijven hebben de slachtoffers herdacht die gevallen zijn sinds het begin van de oorlog met Rusland. Ze deden dat op de dag dat 81 jaar geleden de Tweede Wereldoorlog in hun land begon.

Ze hielden onder meer een minuut stilte bij het oorlogsmonument aan de voet van de Eusebiuskerk. Ze legden daar kransen en bloemen in de kleuren van de Oekraïense vlag voor hun overleden landgenoten.

In Arnhem zijn 300 Oekraïners opgevangen op twee cruiseschepen. Ook verblijven 250 Oekraïense vluchtelingen bij gastgezinnen in Arnhem.

Meer dan 8 miljoen mensen verlieten Oekraïne sinds invasie

Sinds Rusland bijna vier maanden geleden Oekraïne binnenviel, hebben meer dan 8 miljoen mensen de Oekraïense grens overgestoken. De VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR heeft dat cijfer gedeeld. In die tijd kwamen ruim 2,8 miljoen mensen Oekraïne binnen.

De meesten zijn de grens naar Polen overgestoken. Veel Oekraïners zijn daarna doorgereisd naar andere Europese landen, waaronder Nederland. Volgens UNHCR-data zijn er nu verspreid over Europa 5,2 miljoen vluchtelingen uit Oekraïne gemeld.

Inmiddels gaan steeds meer Oekraïners terug naar hun land. In het westen is het relatief rustig, nu de strijd zich heeft geconcentreerd op de Donbas in Oost-Oekraïne.

Bondskanselier Scholz: solidair met oostelijke NAVO-leden

De Duitse bondskanselier Scholz heeft gezegd dat hij solidair is met de oostelijke NAVO-lidstaten. Hij reageerde daarmee op het tegenhouden van Russische goederen van en naar de Russische exclave Kaliningrad door Litouwen.

"We zullen elke vierkante meter alliantiegebied verdedigen", zei de Duitse regeringsleider. Hij zei dat de NAVO-partners in Oost-Europa op Duitsland kunnen vertrouwen, zeker nu het land besloten heeft om 100 miljard extra in het leger te investeren. "Met deze belofte gaan we volgende week naar de NAVO-top. De NAVO-top zal een signaal van cohesie en vastberadenheid afgeven."

Afgelopen weekend besloot Litouwen dat bepaalde Russische goederen niet meer vervoerd mogen worden via de spoorroute die via het land loopt. Volgens Litouwen volgt het besluit uit de sancties die in EU-verband zijn afgesproken. Ongeveer de helft van de Russische goederen worden daardoor tegengehouden.

De spoorroute van Rusland naar de exclave Kaliningrad:

Opnieuw raketaanvallen op Charkov

Russische troepen hebben de Oekraïense stad Charkov opnieuw aangevallen met raketten. Zeker 20 mensen zijn bij deze aanvallen omgekomen, zei de gouverneur van de regio. De aanvallen vonden plaats op zowel voorsteden van de stad als de stad zelf. Gisteren lag de stad ook al onder vuur. Charkov is de op een na grootste stad van Oekraïne.

In de stad en het gebied eromheen was het normale leven weer min of meer teruggekeerd nadat Oekraïne de Russische troepen vorig maand had teruggedrongen. De Russen zijn opnieuw actief in de buurt van Charkov en hebben in de afgelopen weken meerdere aanvallen uitgevoerd. De Oekraïense binnenlandminister zei eerder deze maand dat de Russen proberen van deze stad een frontlinie te maken.

Zo werden gewonde Oekraïense militairen uit de Azovstal-fabriek gered

Zeven vluchten voerden de Oekraïense strijdkrachten uit naar de belegerde Azovstalfabriek in Marioepol, om voorraden te brengen en gewonden te evacueren. Drie vluchten kwamen niet terug. "Het was bijzonder angstig", zegt piloot Oleksandr tegen persbureau AP.

De vluchten begonnen nadat de eerste Oekraïense militairen op het omsingelde industriecomplex zich hadden overgegeven aan de Russen. Het was onmogelijk de duizenden achtergebleven militairen te ontzetten, maar zolang ze bleven vechten, konden de Russen niet optrekken naar andere doelwitten.

Het was een uiterst riskante onderneming. Om het Russische geschut te ontlopen vlogen de helikopters laag en snel: 220 kilometer per uur, soms niet hoger dan 3 meter van de grond. Lager dan de toppen van de bomen dus, met soms een uitschieter naar boven om elektriciteitsdraden te ontwijken.

Lees hier meer over de helikopterreddingen uit de Azovstal-fabriek:

Poetin herdenkt inval WO II

Met een kranslegging bij het Graf van de Onbekende Soldaat heeft president Poetin herdacht dat nazi-Duitsland 81 jaar geleden de Sovjet-Unie binnenviel. Op 22 juni 1941 startte Operatie Barbarossa, waarmee een einde kwam aan het Molotov-Ribbentroppact, het niet-aanvalsverdrag dat beide landen in augustus 1939 hadden gesloten.

'Russen krijgen geen visa voor OVSE-top in VK'

Russische diplomaten beklagen zich dat ze geen visum krijgen om een vergadering bij te wonen van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). De volgende bijeenkomst wordt begin volgende maand in Birmingham gehouden, maar de delegatie uit Moskou heeft nog geen toestemming om af te reizen, zegt een Russisch parlementslid.

Rusland stelt dat volgens diplomatieke afspraken de afgevaardigden welkom zouden moeten zijn in Groot-Brittannië, zelfs al staan ze op de lijst van personen tegen wie het land reisbeperkingen heeft ingesteld. Als er geen delegatie aanwezig kan zijn, zijn volgens Moskou de besluiten die op de bijeenkomst worden genomen niet legitiem.

Een Britse regeringswoordvoerder bestrijdt dat de diplomaten worden geweerd. "Er zijn momenteel geen beperkingen voor Russische onderdanen om in het VK te werken met een langetermijnarbeidsvisum." Wel hebben visumaanvragen volgens de woordvoerder vertraging opgelopen: er wordt namelijk prioriteit gegeven aan Oekraïense vluchtelingen.

In de OVSE werken 57 voornamelijk Europese landen op diplomatiek gebied samen om conflicten op het continent te voorkomen en democratie te bevorderen. De organisatie heeft het Russische geweld veroordeeld en roept Poetin op de invasie te staken, maar heeft zelf nog geen sancties tegen het land ingesteld.

Russische reactie op Kaliningradblokkade 'niet alleen diplomatiek'

Rusland zal "niet alleen diplomatiek" reageren op het besluit van Litouwen om Russische transporten naar de exclave Kaliningrad tegen te houden. De woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat er ook "praktische" gevolgen zullen zijn, maar trad niet in detail.

Afgelopen weekend besloot Litouwen dat bepaalde Russische goederen niet meer vervoerd mogen worden via de spoorroute die via het land loopt. Volgens het land is het besluit een gevolg van het implementeren van de sancties die in EU-verband zijn afgesproken. Ongeveer de helft van de Russische goederen worden daardoor tegengehouden.

Rusland reageerde woedend. "Dit soort acties zijn onacceptabel en zullen onvermijdelijk tot een reactie leiden", zei de buitenlandwoordvoerder eerder al. De Kremlinwoordvoerder voegde daar vandaag aan toe dat er aan strafmaatregelen tegen de EU wordt gewerkt, waarvan de specifieke toepassing nog wordt uitgewerkt.

Indonesische president langs bij Rusland en Oekraïne

De Indonesische president Joko Widodo gaat binnenkort langs bij president Poetin en president Zelensky. Na een bezoek aan de G7 in Duitsland volgende week reist hij door naar Moskou en Kiev. Widodo is in Europa ter voorbereiding van een G20-top op Bali.

Widodo is het eerste Aziatische staatshoofd dat de strijdende partijen bezoekt. Volgens een woordvoerder maakt hij zich zorgen om de humanitaire crisis die door de oorlog is ontstaan en de wereldwijde voedseltekorten, die met name door armere landen gevoeld worden.

Waarschijnlijk spreekt Widodo, omdat Indonesië momenteel voorzitter is van de G20, ook met beide leiders over de bijeenkomst van de twintig machtigste economieën op Bali. Westerse landen willen dat Rusland daarvan wordt uitgesloten, maar Widodo ziet de top juist als een mogelijkheid om vooruitgang te boeken in het vredesproces en het herstel na de coronapandemie. Daarom heeft hij ook Zelensky uitgenodigd voor de top, hoewel Oekraïne niet tot de G20 behoort.

Brand in Russische raffinaderij na drone-aanval

In een olieraffinaderij in het Russische Novosjachtinsk is brand uitgebroken na een ogenschijnlijke drone-aanval. Op beelden die kort nadat er brand uitbrak via verschillende Telegram-kanalen werden verspreid, is te zien hoe een onbemand vliegtuigje op de installatie stort, waarna een grote explosie volgt. Een tweede drone die in de buurt gezien werd, vloog weg zonder schade aan te richten.

De NOS heeft de plaats van de beelden onafhankelijk geverifieerd, het gaat inderdaad om de raffinaderij in Novosjachtinsk.

Volgens het Russische persbureau TASS brak er brand uit in een warmtewisselaar. De brand zou inmiddels onder controle zijn. Berichten over slachtoffers zijn er niet, naar verluidt bleef de schade beperkt tot een gebied van zo'n 50 vierkant meter. Wel is de installatie stilgelegd.

Novosjachtinsk ligt vlak over de grens met Oekraïne. Als het om een aanval uit het buurland gaat, dan is het zeker de tweede keer in een week dat Russische olie-installaties worden aangevallen: maandag werden boorplatformen in de Zwarte Zee bestookt door Oekraïne.

'Russen rukken uit het zuiden op naar Lysytsjansk'

Het Institute for the Study of War ziet dat Russische troepen zich voorbereiden op een aanval op Lysytsjansk, een stad aan de andere kant van de rivier bij Severodonetsk, dat al grotendeels in hun handen is. Volgens het ISW wagen de Russen zich niet aan een riskante rivieroversteek, maar rukken eenheden succesvol op vanuit het zuiden op de westoever. De analisten verwachten de komende week de eerste aanvallen op de stad en gaan ervan uit dat het opnieuw een uitputtingsslag wordt zoals in Severodonetsk en Marioepol.

De Oekraïense generale staf meldt vanochtend in een update dat de strijd om Severodonetsk nog steeds gaande is: Russisch eenheden zouden proberen verdedigers van de stad in twee voorsteden te blokkeren. Het Britse ministerie van Defensie beaamt dat er bij Russische aanvallen uit het zuiden en noorden op de stad nog fel wordt gevochten. Het gaat ervan uit dat Rusland binnenkort een groot aantal reservisten in de Donbas-regio zal inzetten om de strijd te beslechten.

'Aanval op Slangeneiland afgeslagen'

Rusland zegt een Oekraïense aanval op Slangeneiland te hebben afgeslagen. Een woordvoerder noemde de Oekraïense poging het eilandje in de Zwarte Zee te heroveren "gestoord", voor Kiev heeft het echter grote symbolische waarde. Volgens Rusland werd een artillerie- en droneaanval succesvol afgeslagen, waarna Oekraïne een landingspoging afblies.

Oekraïne heeft nog geen commentaar gegeven op het bericht en de mededeling over de aanval kan niet onafhankelijk worden geverifieerd. Wel zijn op satellietbeelden van het eiland mogelijke sporen van strijd te zien, zoals brandplekken aan de noordkust.

De verdedigers van Slangeneiland werden in de eerste dagen van de oorlog gesommeerd zich over te geven. Hun antwoord, "Russisch oorlogsschip, krijg de klere", werd wereldberoemd en een strijdkreet voor Oekraïne.

'Oekraïense journalist geëxecuteerd door Russen'

De Oekraïense journalist Maks Levin is in maart samen met zijn militaire begeleider in koelen bloede vermoord door Russische militairen. Tot die conclusie (.pdf) komt Verslaggevers Zonder Grenzen na een bezoek aan de plek van hun dood.

De twee verdwenen in de eerste weken van de oorlog in de bossen rond Kiev, waar Levin zijn drone was kwijtgeraakt. Hun lichamen werden begin april teruggevonden met kogelwonden.

Op de plek waar het lichaam van Levin werd gevonden ontdekten onderzoekers met een metaaldetector een kogel, volgens hen het bewijs dat de journalist van dichtbij een genadeschot kreeg. In hun auto werden veertien kogelgaten geteld.

De persvrijheidsorganisatie hoopt dat Oekraïne de militairen die verantwoordelijk zijn voor hun dood kan vervolgen. Het gevonden bewijsmateriaal is daarom overgedragen aan de autoriteiten.

Nog steeds schuilen in de metro van Charkov

Estland roept Russische ambassadeur op het matje

Estland heeft de Russische ambassadeur op het matje geroepen omdat een Russische helikopter het Estse luchtruim zou zijn binnengedrongen. Dat gebeurde volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken in Tallinn op 18 juni. "Estland beschouwt dit als een zeer ernstig en betreurenswaardig incident, dat volkomen onaanvaardbaar is", aldus het ministerie.

Ook heeft Estland Moskou opgeroepen te stoppen met het "intimideren van buurlanden", zoals Litouwen eerder al deed. Afgelopen weekend stelde Litouwen een doorvoerverbod in voor Russische goederen zoals kool en metalen bestemd voor de Russische exclave Kaliningrad. De achtergrond van het Litouwse besluit is de sanctielijst die in EU-verband is afgesproken.

Moskou dreigde daarop met "ernstige gevolgen". De baas van de Russische veiligheidsraad stelde gisteren dat er binnenkort tegenmaatregelen worden genomen.

Welkom in het nieuwe blog

Het blog van gisteren is hier terug te lezen.