Honderden geldautomaten voorgoed gesloten; andere blijven 's nachts dicht
Wie geld wil pinnen, kan daarvoor bij minder geldautomaten terecht en moet rekening houden met krappere openingstijden. De banken hebben afgelopen jaar opnieuw honderden automaten gesloten. Ten opzichte van 2,5 jaar geleden is het aantal geldautomaten met een derde afgenomen.
Uit cijfers van De Nederlandsche Bank blijkt dat er nog 4916 geldautomaten in Nederland zijn. Dat zijn er 879 minder dan een jaar eerder. Veel bankfilialen sluiten en de overgebleven filialen doen hun geldautomaten weg.
Daarnaast zijn de openingstijden van de geldautomaten verkleind. Tussen 23.00 uur en 06.00 uur zijn de meeste automaten uitgeschakeld. Die sluitingstijd werd eind 2020 ingevoerd als tijdelijke maatregel tegen plofkraken, maar die is inmiddels omgezet in een definitieve maatregel. Alleen automaten in uitgaansgebieden blijven open tot 02.00 uur.
"We hebben gezien dat de nachtsluitingen in combinatie met veiligheidsmaatregelen heel effectief zijn tegen plofkraken. Dat houden we vast", zegt Peggy Corstens, operationeel directeur van Geldmaat. Ze zegt dat het geen maatregel is om het gebruik van contant geld te ontmoedigen. "We willen juist zorgen dat contant geld beschikbaar is. Het is spijtig dat het nodig is, maar anderzijds is de behoefte om 's avonds laat geld op te nemen niet groot."
Geldmaatwinkel
Geldmaat heeft afgelopen jaar de exploitatie van de automaten overgenomen van de banken. Het is volgens de operationeel directeur logisch dat er minder geldautomaten in het land zijn. "Het gebruik van contant geld is gedaald en gaat naar verwachting nog verder dalen. Daar waar mogelijk halen we ze weg waar er te veel staan. En waar er te weinig geldautomaten staan, zetten we ze neer", zegt Corstens.
Uit cijfers van Betaalvereniging Nederland blijkt dat 23 procent van de transacties met contant geld wordt gedaan. Met maatschappelijke organisaties zoals de Consumentenbond heeft Geldmaat afgesproken dat voor vrijwel alle Nederlanders binnen 5 kilometer een geldautomaat moet staan.
Het is niet altijd makkelijk om locaties te vinden, zegt het bedrijf. Soms willen pandeigenaren niet dat er een geldautomaat in of bij hun pand wordt geplaatst. Mede daarom experimenteert Geldmaat met eigen winkels waarin geldautomaten staan. In Amsterdam, Rotterdam en Deventer staat er zo'n Geldmaatwinkel. Er is geen personeel in de winkel en het pand wordt met videobewaking in de gaten gehouden.
De komende maanden worden er meer van dit soort winkels geopend. Aan het eind van het jaar zijn het er zo'n vijftien in het hele land.
Automaten om muntgeld te storten staan er overigens niet in alle winkels. Ze zouden te veel ruimte innemen, veel lawaai maken en lastig zijn om te legen. Apparaten om muntgeld te storten zijn veelal in bouwmarkten geplaatst. Op de site van Geldmaat staat waar die automaten te vinden zijn.
'Taak van de banken'
In Deventer zijn sommige ondernemers niet blij met het feit dat veel automaten zijn vervangen door Geldmaatwinkels. "Alle automaten bij de bankkantoren zijn weggehaald. Mensen die willen stappen of uit eten, kunnen niet meer contant geld halen", zegt Erwin Rouwendal, eigenaar van een Bruna-winkel. "Ze kunnen nu wel naar de Geldmaatwinkel tot 22.00 uur, maar die zit aan de rand van het centrum. Veel mensen kennen die niet of weten het niet. Het is een klantonvriendelijke situatie."
In zijn winkel staat ter vervanging van de geldautomaten van banken een automaat van Geldmaat. "Als ik van tevoren geweten had hoe het zou gaan, had ik er wel drie keer over nagedacht. Ik krijg veel mensen in de winkel die niet weten hoe ze met hun pasjes en contant geld moeten omgaan. We helpen ze met alle liefde, maar het is eigenlijk de taak van de bank."
Voor mensen die hulp nodig hebben bij het opnemen van geld heeft Geldmaat 321 plekken in Nederland waar mensen assistentie kunnen krijgen bij het opnemen van geld. Die plekken zitten in winkels van Primera, Bruna en The Readshop.
Seniorenorganisatie KBO-PCOB zegt dat het persoonlijk contact gewaardeerd wordt, maar dat het geen volledige vervanging is van de bankkantoren waar mensen vroeger voor meer diensten terechtkonden.