NAVO-generaal: de Russen intimideren en provoceren
De Russen lijken steeds brutaler te worden: bommenwerpers vliegen boven de Noordzee, onderzeeboten duiken op in de Atlantische Oceaan en recentelijk werd een schijnaanval op een Amerikaans schip in de Oostzee uitgevoerd. "Moskou intimideert en provoceert", zegt generaal Nico Tak op het militaire hoofdkwartier van de NAVO in Mons in België.
De generaal doet zijn uitspraken vlak voor de tweejaarlijkse NAVO-top, die vrijdag in Warschau begint. Dat de keuze op de Poolse stad is gevallen is opmerkelijk. De vorige top was namelijk in het Verenigd Koninkrijk, en het is de bedoeling dat de ontmoetingen om en om in Europa, de Verenigde Staten of Canada zijn.
Deskundigen zien de keuze voor Warschau dan ook als een signaal aan de Russen dat de NAVO niet met zich laat sollen.
We ontmoeten generaal Tak in de controlekamer van het zogeheten Comprehensive Crises and Operations Management Centre. Vanuit dat centrum kunnen de generaal en zijn team alle troepenbewegingen in conflictgebieden zien.
Uit die bewegingen blijkt dat de Russen een onbetrouwbare partner zijn, zegt Tak. "Onder het mom van oefeningen trekken ze 80.000 man samen aan de oostgrens van de NAVO. In het verleden is gebleken dat ze dergelijke oefeningen gebruiken om troepen te verplaatsen naar bijvoorbeeld Oekraïne."
Dat is ook de kritiek van NAVO-chef Stoltenberg. Sinds kort wordt er weer gesproken met de Russen, maar alleen praten is volgens de secretaris-generaal niet voldoende. "Ze moeten weer voorspelbaar worden." Die voorspelbaarheid is volgens Stoltenberg noodzakelijk om ongelukken te voorkomen.
Op de top komende vrijdag en zaterdag moeten de leiders van de NAVO-landen formeel besluiten over de militaire versterking aan Europa's grens met Rusland.
Maar het draait niet alleen om de Russen, ook het conflict met terreurgroep Islamitische Staat wordt besproken en ook de defensie-uitgaven van de lidstaten komen aan de orde.
In aanloop naar de NAVO-top bracht NAVO-chef Stoltenberg vorige maand een bezoek aan Nederland. Stoltenberg zei toen dat de NAVO-landen een sterker defensie-apparaat nodig hebben. "Om een oorlog te voorkomen. Niet om hem te beginnen."
En de Amerikaanse president Obama riep eind april alle NAVO-landen in Europa op om hun contributieverplichtingen na te komen en hun defensie niet te verwaarlozen.
NAVO-landen moeten minimaal 2 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie uitgeven, maar niet alle lidstaten houden zich daaraan. In de ogen van de NAVO draagt Nederland te weinig bij.