Ook SP wil referendum, maar dan over de macht van de EU
Behalve de PVV wil ook de SP een referendum over de EU. De PVV wil een referendum over een nexit, de SP wil dat de bevolking zich kan uitspreken over het beperken van de macht van de EU.
SP-Kamerlid van Bommel vindt dat er weer macht terug moet naar de nationale regeringen en parlementen. "We willen de Europese Commissie afschaffen en geen dwingende financiële dictaten meer", zegt hij.
Hij wil het aantal instituties en de invloed vanuit Brussel op nationale wetgeving beperken. Daarvoor is een verdragswijziging nodig, en wat de SP betreft moet de kiezer zich daar over kunnen uitspreken. Van Bommel: "Men vreest de opvattingen van de bevolking, maar je kunt je niet blijven verstoppen."
Volgens de SP is dit juist de enige manier om de Europese Unie en waar die nuttig voor kan zijn, overeind te houden. De "eurofielen" zijn volgens Van Bommel schuldig aan de huidige onvrede en chaotische gevolgen.
Het toewerken naar zo'n referendum zal overigens eerder jaren dan maanden duren. Alleen al omdat een meerderheid van de politiek in Nederland het eens moet worden, en Nederland dit vervolgens niet zonder overleg met bijvoorbeeld Duitsland en Frankrijk kan voorstellen.
Nexit
De PVV wil geen verdragswijzigingen maar gewoon uit de EU. PVV-leider Wilders wil zo snel mogelijk een referendum zoals gisteren in Groot Brittannië. "Nu zijn wij aan de beurt", zegt hij.
Wilders is het wel met de SP eens dat een meerderheid van de Britten heeft gekozen voor een brexit omdat de EU te veel macht heeft. "Brussel is verslagen ten behoeve van de nationale soevereiniteit."
De nieuwe partij VNL, van de oud-PVV'ers Bontes en Van Klaveren, is als enige andere partij ook voor een 'nexit'. De partijen verwachten dat een Nederlands EU-referendum het thema wordt in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart 2017.
Te groot
De andere partijen pleiten allemaal voor veranderingen in de EU, maar hebben zich nog niet uitgesproken over een referendum daarover. De meesten zijn dus wel tegen een nexit-referendum.
ChristenUnie-leider Segers vindt dat de brexit laat zien dat de EU burgers van zich heeft vervreemd. "De unie maakt zich vaak te groot bij kleine dingen en faalt te vaak bij grote vragen", zegt Segers. "Dit sombere moment moet ook het moment zijn van een andere unie." De SGP is het daar van harte mee eens.
Andere partijen zijn vooral teleurgesteld over de uitslag. VVD-fractieleider Zijlstra zegt dat hij het ongenoegen over "de steeds maar voortdenderende Europese sneltrein" wel begrijpt.
"Dat leeft ook in Nederland. Maar dat is heel wat anders dan uit de EU willen, want dat brengt grote gevolgen met zich mee." Hij vindt dat nu rustig moet worden gekeken naar een manier om te voorkomen dat het tot een vechtscheiding tussen de EU en Groot-Brittannië komt.
PvdA-leider Samsom denkt dat de uitslag voor iedereen slecht is. "Voor de mensen in Groot-Brittannië en voor ons in Europa." Hij hoopt dat de brexit zo snel mogelijk wordt geregeld. "Want nog langer onzekerheid, daar zit niemand op te wachten. Formeel hebben de Britten twee jaar de tijd, maar ik hoop dat het sneller kan."
D66-Kamerlid Verhoeven vindt dat de Britse premier Cameron het verzoek om de EU te verlaten meteen dinsdag op tafel moet leggen. "We kunnen ons niet langer laten gijzelen door de Britten. Een meerderheid stemde voor de brexit, dan moeten ze nu ook zo snel mogelijk de EU verlaten."
Verdrietig
Buma van het CDA zegt dat Nederland "juist in een periode dat we er economisch weer bovenop aan het komen zijn", een heel onzekere periode tegemoet gaat. "We raken een partner kwijt in Europa en Nederland is een land dat het juist moet hebben van internationale stabiliteit."
GroenLinks-leider Klaver zegt dat hij behalve teleurgesteld ook een beetje verdrietig is. "Er is iets gebeurd wat ik nooit voor mogelijk had gehouden." Hij zegt dat 'we' het referendum hebben verloren "omdat mensen geen gevoel meer hebben bij de Europese Unie". Hij zegt dat Europa te veel is verkocht als een zakelijk project.
"Deze brexit heeft mij er als Europeaan van overtuigd dat we niet minder, maar meer Europa nodig hebben en dat we juist nu met elkaar moeten samenwerken. De strijd wordt nog heviger dan voorheen, om van de eurosceptici te winnen", zegt Klaver.
