Nog maar één renster over: hoe kwam 'amateuristisch' Oezbeeks team in Tour terecht?

• Rens Went

  volgt de Tour de France Femmes

Een beetje ongemakkelijk was het wel: alsof een familie de afslag naar de camping had gemist en plots in de Tour de France Femmes was beland.

Onwennig kachelde de camper van de Oezbeekse wielerploeg Tashkent City vanochtend in de colonne ploegbussen naar de start in Valkenburg. Waar de grote bussen naar links draaiden, stuurde Tashkent de krakende camper naar rechts, een andere parkeerplaats op.

Weggestopt in een hoekje, zonder een zwerm wielerfans in de buurt, stapten slechts drie rensters uit die tussen een paar koelboxen op campingstoeltjes neerploften onder de luifel.

Nog één renster over

Drie rensters? En de andere vier dan? Die waren maandag in de openingsetappe al direct afgestapt. Na de finish van de vierde etappe in Luik was er nog maar eentje over, de Oezbeeks kampioen Yanina Kuskova (22).

De Tour is veel te zwaar voor de jonge Oezbeekse vrouwen. Waarom fietsen ze dan mee? Achter de raadselachtige deelname van de ploeg uit Oezbekistan schuilt een discutabele reden.

De wielrensters kregen een wildcard van de organisatie, omdat zij in 2023 een van de twee beste continentale ploegen (tweede niveau) van de wereld waren. "We waren verplicht ze uit te nodigen", zei de Tour-leiding.

Tashkent City Women Professional Cycling Team, zoals de volledige naam luidt, pakte immers de nodige UCI-punten. Wel voornamelijk in WorldTour-wedstrijden in Azië, waar het niveau een stuk lager ligt dan in Europa.

Vooral op het eigen Oezbeekse kampioenschap, waar tien van de tien deelnemende rensters voor Tashkent City fietsten, harkte de ploeg massaal punten binnen. Opmerkelijk: in het Oezbeeks kampioenschap zijn net zo veel UCI-punten te behalen als op het Nederlands kampioenschap.

'Niets gestolen'

Niets op aan te merken, vindt Gleb Groysman (58), sportief directeur van Tashkent City. "We hebben onze deelname niet gestolen. We hebben het verdiend door afgelopen jaar. Anders moet de UCI de regels maar veranderen. Wij hebben niets gestolen."

Groysman vindt de prestatie van zijn piepjonge rensters eerder knap, gezien de beperkte middelen van de ploeg.

"Niet genoeg materiaal, niet genoeg staf, geen hoogtestages", somt Groysman op als redenen voor het niveauverschil. "Toen we begonnen in 2022 was ons niveau echt nul, onder nul zelfs."

"Het salaris van de meiden is zo'n 200 tot 300 euro per maand. We hebben net nieuwe fietsen gekregen, vlak voor de Giro d'Italia (waar de ploeg ook een uitnodiging voor kreeg, red.). Ook doet de Oezbeekse regering alles wat ze kunnen voor ons."

Spookploeg?

Buitenlandse media spreken van een 'spookploeg', die sluw profiteert van een fout in het rankingssysteem. Tashkent heeft misschien eerder profijt van het nog groeiende vrouwenwielrennen, waarbij een gebrek aan meerdere goede ploegen de Oezbeken goed van pas is gekomen.

De rensters lezen en spreken geen Engels, maar vertaald naar het Russisch krijgen ze volgens Groysman alle verhalen wel mee. Dat betekent: onrust op de fiets.

"Het is voor iedereen de eerste keer", vertelt Groysman. "Ze zijn een beetje angstig. Ze gaan achteraan het peloton hangen en moeten lossen bij zijwind."

Geen VolkerWessels

Noem de Oezbeekse deelname aandoenlijk of ronduit gênant, voor continentale ploegen van iets hoger niveau is het toch vooral frustrerend. Zo zijn het Nederlandse VolkerWessels en Lifeplus Wahoo de dupe van de puntensprokkelarij van de Oezbeken.

Pijnlijk voor die ploegen, zegt oud-renster Roxane Knetemann. "Het kan best nog wel komen, dat niveau van de Oezbeekse rensters. Maar de Tour is, denk ik, niet de plek om daarnaar op zoek te gaan."

Groysman beseft dat er iets schuurt. "Al een paar maanden weet ik dat de race zwaar zou zijn voor ons. We zijn een amateuristisch team. Dit is nog niet ons niveau. Maar over de rensters kun je niets zeggen. Ze werken hard en doen wat ze kunnen."

Het leverde weinig op in de openingsetappe naar Den Haag. Mohinabonu Elmurodova (18), Asal Rizaeva (19), Madina Kakhorova (22) en Ekaterina Knebeleva (27) stapten al na tientallen kilometers af. Niet ziek, niet gevallen, het ging gewoon te hard.

De vier uitvallers reden vandaag een half uur voor het peloton langskwam als training gewoon de Roche-aux-Faucons op.

In die zware vierde heuveletappe vertrok Nafosat Kozieva (26) toch niet en stapte Margarita Misyurina (21) af. Alleen nationaal kampioen Kuskova haalde de finish in Luik, bijna tien minuten achter winnares Puck Pieterse.

Bibberend stond Kuskova na de kletsnatte rit op de oever van de Maas bij te komen onder de luifel van de camper. Weer een dag in de Tour verdiend, maar wel een eenzame.