De 20-jarige man die Donald Trump onder vuur nam tijdens een verkiezingsbijeenkomst werd bijna 100 minuten daarvoor al opgemerkt door een scherpschutter van het lokale beveiligingsteam. Dat meldt The New York Times op basis van berichten die de beveiliger deelde met zijn collega's.
Deze scherpschutter zag Trump-schutter Thomas Matthew Crooks op een picknicktafel zitten buiten een magazijn dat uitkijkt op de plek waar Trump op 13 juli zijn toespraak zou gaan houden. De beveiliger was klaar met zijn dienst en stuurde om 16.26 uur een berichtje naar zijn collega's die achterbleven.
In de app naar zijn collega's merkt de bewaker op dat Crooks, die zich ophield buiten het omheinde terrein waar Trump zou verschijnen, hem gezien moet hebben met zijn geweer in zijn hand. "Dus hij weet dat jullie daarboven zitten", zegt de beveiliger. "Hij zit rechts op een picknicktafel, op ongeveer 50 meter van de uitgang", zegt hij.
Dicht bij podium
Om 17.10 uur heeft Crooks zich verplaatst en bevindt hij zich onder de scherpschutters die zich boven ophouden in het magazijn van het bedrijf AGR International. Eén van de scherpschutters maakt foto's van hem en om 17.38 uur worden die foto's gedeeld onder het beveiligingsteam, met de oproep om het te melden bij de federale veiligheidsdienst, de Secret Service.
"Jongen kijkt rond bij het gebouw waarin we zitten, AGR geloof ik. Ik zag hem met een afstandsmeter naar het podium kijken. Ter info. Waarschuw scherpschutters van de Secret Service om op te letten. Ik verloor hem uit het oog. Meld het bij de leiding en vraag een agent om poolshoogte te nemen."
Om 18.00 uur zegt een beveiliger dat Crooks zich verplaatst heeft naar de achterkant van het AGR-gebouw, "weg van het evenement", maar in plaats daarvan klom Crooks op het dak van het gebouw dat het dichtst bij het podium lag waar Trump ging spreken.
Om 18.03 uur stapt Trump op het podium. Zes minuten later begonnen toeschouwers naar iemand op het dak van het pakhuis te wijzen. Ook roepen ze "Hij ligt op het dak!"
In onderstaande beelden is te zien hoe Crooks positie innam op het dak:
Kort daarna opende Crooks het vuur: in minder dan zes seconden vuurde hij acht kogels af. Trump overleeft de aanslag ternauwernood, één kogel raakt zijn oor. Een 50-jarige man uit het publiek werd dodelijk geraakt. Een schutter van de Secret Service schiet hem dood vanaf het dak van een gebouw dat verbonden is met het magazijn waar hij positie had gekozen.
In hoorzittingen in het Amerikaanse Congres over de mislukte aanslag op Trump werd ervan uitgegaan dat Crooks een uur voor zijn daad was opgemerkt. Dat lijkt nu dus ruim een half uur eerder te zijn geweest.
Geen duidelijk motief
In Amerikaanse media werden al snel vraagtekens gezet bij het optreden van de veiligheidsdiensten rond de campagnebijeenkomst. Zo is het nog altijd niet duidelijk welke instantie toezicht moest houden op het dak waar Crooks lag.
Kimberly Cheatle, destijds directeur van de geheime dienst, vertelde maandag aan een commissie van het Huis van Afgevaardigden dat ze niet wist wiens taak dat was. De volgende dag diende ze haar ontslag in vanwege "de gebrekkige beveiliging", zei ze in een e-mail naar haar medewerkers.
Later bleek dat Crooks zo'n twee uur voordat Trump zou spreken ruim 11 minuten onopgemerkt met zijn drone boven het terrein kon vliegen. Hij kwam daarbij tot op 180 meter van het podium.
Ook is bekend dat hij voor de aanslag op zijn laptop naar informatie over de moord op president John F. Kennedy zocht. Hij wilde weten vanaf welke afstand de Amerikaanse president in 1963 door Lee Harvey Oswald werd beschoten; Kennedy zat in Dallas in een open auto. Een duidelijk motief van de schutter is nog niet gevonden.
Crooks gebruikte een AR-15, een semiautomatisch vuurwapen, om de aanslag op Trump te plegen. NOSop3 maakte een special over dat beruchte wapen:
