Brekelmans op NAVO-top: wapenproductie opschalen om Oekraïne te steunen

Op de laatste dag van de NAVO-top in de Amerikaanse hoofdstad Washington zegt de Nederlandse minister van Defensie Brekelmans (VVD) dat de productie van wapens en munitie enorm moet worden opgeschaald om Oekraïne te kunnen blijven steunen. Hij zegt dat het militaire bondgenootschap nu veel doet voor Oekraïne, maar dat het niet genoeg is.

"Als we willen dat Oekraïne de oorlog wint en als we willen dat Oekraïne weer de overhand krijgt, zullen we meer moeten leveren." Hij noemt dat de grote uitdaging "waar we met z'n allen voor staan". Volgens Brekelmans hebben de 32 bondgenoten grote bereidheid getoond om meer te investeren in een gezamenlijke verdediging.

De minister geeft aan dat de Europese wapenvoorraden uitgeput raken. "Dus we zullen heel creatieve manieren moeten zoeken om Oekraïne te blijven steunen." Dat moet volgens hem onder meer door meer wapens in Europa te produceren.

Langeafstandsraketten ontwikkelen

Zo hebben Frankrijk, Duitsland, Italië en Polen een intentieverklaring ondertekend om kruisraketten te ontwikkelen die vanaf de grond kunnen worden gelanceerd. Die zouden een bereik van tussen de 1000 en 2000 kilometer moeten hebben, zegt een militaire bron binnen de NAVO tegen persbureau Reuters.

De raketten zijn bedoeld als afschrikmiddel, zegt de Franse minister Lecornu van Defensie op de NAVO-top. Met het ontwikkelen van de kruisraketten willen de vier landen naar eigen zeggen de Europese arsenalen aanvullen die leeglopen door de oorlog in Oekraïne.

Een eerste schets van het wapen zou tegen het einde van dit jaar kunnen worden gemaakt, zegt hij. De specificaties, zoals het uiteindelijke bereik, kunnen later worden uitgewerkt.

Parijs stelt voor om de nieuw te ontwikkelen raketten te baseren op een bestaande marinekruisraket, die eerder door de Europese wapenfabrikant MBDA is gemaakt. Dat bedrijf ontwikkelde ook al de Duitse kruisraket Taurus, de Britse Storm Shadow en Franse Scalp.

De VS en Duitsland kondigden gisteren op de NAVO-top aan dat ze in 2026 Amerikaanse langeafstandsraketten op Duits grondgebied gaan installeren. De twee landen willen onder meer SM-6 Tomahawks en hypersonische raketten klaarzetten als noodoplossing totdat Europa zelf zijn eigen langeafstandsraketten heeft.

Verschillende Europese landen beschikken nu over kruisraketten die vanaf gevechtsvliegtuigen kunnen worden gelanceerd, met een bereik van zo'n 500 kilometer. Moskou noemt de plannen van de VS en Duitsland "een zeer ernstige bedreiging" voor de Russische nationale veiligheid.

75 jaar NAVO

Tientallen regeringsleiders en staatshoofden zijn de afgelopen dagen bij elkaar gekomen voor de NAVO-top in Washington. Namens Nederland zijn naast minister Brekelmans van Defensie ook premier Schoof en minister Veldkamp (NSC) van Buitenlandse Zaken aanwezig.

Schoof zei na afloop van de top tegen journalisten dat hij "nog eens klip en klaar tegen de andere landen heeft gezegd dat Nederland achter de NAVO en achter Oekraïne staat, op alle mogelijke manieren en zo lang als het duurt". Ook benadrukte hij "dat er voor Oekraïne maar één plek is, en dat is in de NAVO. Daar zijn ook onherroepelijke besluiten over genomen rondom deze top."

De afgelopen week besloot PVV-leider Wilders zich aan te sluiten bij de Europese Patriotten-beweging van de Hongaarse premier Orbán. Die bracht vorig weekend een bezoek aan Poetin, als onderdeel van wat hij zelf als 'vredesmissie' bestempelde. Dat leverde hem kritiek op van vrijwel alle andere EU- en NAVO-landen. Schoof zei desgevraagd Wilders niet te hebben gesproken de afgelopen dagen, en slechts een oppervlakkig praatje te hebben gemaakt met Orbán tijdens de top.

De top was in de Amerikaanse hoofdstad omdat dat de plek is waar het militaire bondgenootschap 75 jaar geleden werd opgericht.

Aan het einde van de top houdt de Amerikaanse president Biden een toespraak. Naar die speech wordt nationaal en internationaal uitgekeken, omdat er binnen zijn eigen Democratische Partij wordt getwijfeld aan zijn kandidatuur voor het presidentschap na zijn warrige optreden tijdens een debat met zijn Republikeinse rivaal Trump.

75 jaar NAVO: hoe een bondgenootschap zich steeds opnieuw uitvindt: