Midden-Oostenblog
Oorlog Hamas-Israël
NOS NieuwsAangepast

Eerste lading voedselhulp vanaf zee nu aan wal in Gaza

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen. Hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

100 dagen oorlog in Gaza: het verhaal van Yara (14)

Meer dan honderd dagen was de 14-jarige Yara getuige van de oorlog in Gaza, tot ze anderhalve maand geleden weg kon komen uit het gebied. Yara's moeder woont sinds twee jaar in Nederland en zat sinds oktober in angst over het lot van haar vier kinderen. De NOS sprak in november met haar. Inmiddels zijn de kinderen en hun moeder weer herenigd, maar Yara draagt de herinneringen aan de verschrikkingen van de oorlog voor altijd met zich mee, vertelt ze:

Yara beleefde 100 dagen oorlog in Gaza: 'We konden niet slapen van de angst'

Marokkaans voedselhulp in Gaza uitgedeeld

Er komt niet veel hulp over land Gaza binnen, volgens hulporganisaties omdat Israël langdurige controles uitvoert en sommige vrachtwagens de toegang tot Gaza weigert. Maar soms lukt het, zoals gisteren, toen 40 ton Marokkaans voedselpakketten die via de weg waren binnengebracht, werden uitgedeeld.

Marokkaanse voedselpakketten uitgedeeld in Gaza

Onderhandelaars Israël en Hamas mogelijk morgen al weer aan tafel

Hamas en Israël gaan snel weer praten over een voorstel voor een staakt-het-vuren. Dat melden anonieme Egyptische bronnen aan persbureau Reuters. De gesprekken zullen in Qatar plaatsvinden en beginnen mogelijk morgen al.

De strijdende partijen deden tot vlak voor de ramadan een poging om een deal te sluiten, maar die gesprekken klapten. De bemiddelaars - uit Egypte, Qatar en de VS - wilden een bestand van zes weken. Hamas ging er niet mee akkoord omdat er niet was voorzien in een permanent staakt-het-vuren.

Er zit weer schot in de zaak sinds eergisteren, toen Hamas een nieuw voorstel deed voor een tijdelijk bestand en de uitruil van gijzelaars en in Israël gevangen Palestijnen. In latere fases zouden, onder andere, gevangen Israëlische soldaten vrijkomen en zou Israël zich moeten terugtrekken van belangrijke wegen in Gaza en de wederopbouw van het gebied moeten laten beginnen.

Israëlische tank dichtbij de grens met Gaza in zuidelijk Israël

Hamas voelt ook druk om een bestand te bereiken omdat Israëlische premier Netanyahu groen licht heeft gegeven voor een grondoffensief in de stad Rafah, de enige plek in Gaza waar nog bataljons van Hamas aanwezig zijn. Een bestand zou de enige manier kunnen zijn om het nog overgebleven gevechtspotentieel van Hamas te sparen.

Ook Israël staat onder druk. Netanyahu en zijn regering kregen zware kritiek te verduren uit de VS de afgelopen dagen. Van zowel Washington als Brussel moet Israël snel veel hulp de Gazastrook binnenlaten, en veel grotere stappen nemen om de burgerbevolking te beschermen.

'Zeldzame ontmoeting tussen Hamas en de Houthi's'

Hamas en de Houthi-rebellen hebben vorige week gesprekken gevoerd om hun acties tegen Israël te coördineren, melden meerdere bronnen. Volgens het Franse persagentschap AFP zijn ontmoetingen tussen Hamasleiders en de rebellen uit Jemen zeldzaam.

Hamas en de Houthi's zijn allebei deel van de "as van verzet", een coalitie van militante bewegingen die tegen Israël en de VS zijn gekant. Andere groeperingen in die coalitie zijn Hezbollah en verschillende milities in Irak.

De Houthi's zijn al maanden bezig schepen in de Rode Zee aan te vallen met onder meer drones en ballistische raketten, uit solidariteit met de Palestijnen in Gaza. Naar eigen zeggen vallen de Houthi's alleen schepen aan die een link hebben met Israël, maar in meerdere gevallen is zo'n verband onduidelijk. Gisteravond vuurden ze vanuit Jemen drie raketten richting de Rode Zee af, meldde het Amerikaanse leger.

Houthi's demonstreren in Sanaa, Jemen, uit solidariteit met Palestijnen in Gaza. Deze demonstratie vond gisteren plaats

De Houthi's hebben hun aanvallen in de Rode Zee de afgelopen weken opgeschroefd, ondanks een internationale militaire missie in de Rode Zee onder leiding van de VS. De Amerikanen en Britten hebben verschillende doelen in Jemen aangevallen en onderscheppen met grote regelmaat Houthi-drones. De Amerikanen beschuldigen Iran ervan opdracht te geven voor de Houthi-aanvallen, maar Iran bestrijdt dit.

Verschillende media melden dat de Houthi's vorige week ook gesprekken voerden met andere militante Palestijnse groeperingen als de Palestijnse Islamitische Jihad en het Palestijnse Volksbevrijdingsfront PFLP. De gesprekken zouden zijn gegaan over "mechanismen om verzetsacties te coördineren" voor de "volgende fase" van de oorlog in Gaza.

Eerste lading voedselhulp vanaf zee nu aan wal in Gaza

De eerste lading voedselhulp die via zee naar Gaza is verscheept, is gelost en wacht op distributie aan de bevolking. Dat meldt de organisatie World Central Kitchen (WCK), die de hulpoperatie op touw zette. In totaal gaat het om bijna 200 ton hulpgoederen.

De lading is via een speciaal voor dit doel opgebouwde steiger aan land gebracht, omdat er aan de kust geen haveninfrastructuur is.

Eerste zeelevering van voedselhulp aan wal in Gaza

Het is onduidelijk hoe het voedsel verder naar de hulpbehoevende bevolking zal worden gebracht. Hulporganisaties van de VN spreken van enorme obstakels die in de weg staan, vanwege de voortdurende oorlogshandelingen van het Israëlische leger.

WCK meldde eerder deze week dat een tweede schip in Cyprus gereed wordt gemaakt om meer hulp te vervoeren. Volgens de organisatie kunnen er op den duur duizenden tonnen per week via dezelfde vaarroute aan Gaza worden geleverd.

Israël komt steeds meer onder druk om de hulp op gang te krijgen. De VS en Europese landen hebben voedsel vanuit de lucht in noordelijk Gaza gedropt, en president Biden kondigde plannen aan om nog een pier te bouwen waardoor meer hulp Gaza vanaf zee kan bereiken.

Hulporganisaties zeggen dat hulp via zee- en luchtoperaties veel langzamer gaat dan hulp via de weg. Zij roepen Israël op om de toegang voor vrachtkonvooien aan de grensovergangen tussen Israël en Gaza te versoepelen.

Palestijnse overheid in Gaza: 36 doden door Israëlische aanval op vluchtelingenkamp

Het mediabureau van de Hamas-regering in Gaza beschuldigt het Israëlische leger van een aanval op het vluchtelingenkamp Nuseirat. Er zouden 36 doden zijn gevallen, onder wie vooral kinderen.

Ook zwangere vrouwen zouden zijn gedood bij de aanval die volgens het mediabureau gisteren plaatsvond. Nuseirat ligt in Centraal-Gaza, vlakbij Deir al-Balah. Israël heeft niet gereageerd op de beschuldiging.

Via Telegram zegt het mediabureau ook de VS en de wereldgemeenschap verantwoordelijk te houden voor de "escalatie van deze misdaden en massaslachtingen van weerloze burgers".

Schade door eerdere aanval op een hulploods in vluchtelingenkamp Nuseirat

Unicef: ondervoeding kinderen snel aan het verergeren

In Gaza wordt de hongercrisis snel erger. Unicef meldt dat in de noordelijke Gazastrook 31 procent van alle kinderen tot 2 jaar oud acuut ondervoed is. Dat is twee keer zoveel als in januari. Minstens 23 kinderen zijn de afgelopen weken overleden aan ondervoeding en uitdroging, zegt Unicef.

Het probleem wordt ook steeds nijpender in Rafah, de zuidelijke stad waar de meeste hulp aanwezig is. Daar is het aantal acuut ondervoede baby's en kinderen verdubbeld tussen januari en eind februari. Het ligt nu volgens Unicef rond de 10 procent.

Al Jazeera sprak met een vertegenwoordiger van het Bevolkingsfonds van de VN na zijn bezoek aan een ziekenhuis in Rafah. Hij zei dat hij een ernstige toestand aantrof op de kraamafdeling. Artsen maakten melding van veel doodgeboren en zwaar ondervoede baby's. Geen enkele baby op die afdeling zou een normaal gewicht hebben.

Schokkend

Directeur Catherine Russell van Unicef noemt het schokkend dat de ondervoedingscrisis plaatsvindt terwijl hulp zo vlakbij is. Zij verwijst naar hulpkonvooien die door Israël niet worden toegelaten tot de Gazastrook.

Israël ontkent dat het hulp tegenhoudt aan de grensovergangen en zei deze week nieuwe initiatieven om hulp binnen te krijgen te zullen steunen. Maar hulporganisaties wijten de honger in de Gazastrook voor een groot deel aan de Israëlische eis om elke vrachtwagen met hulp uitvoerig te controleren en veel trucks toegang te weigeren. De VN waarschuwt al maanden voor het risico op een hongercrisis in Gaza.

In Gaza wordt onkruid gegeten: 'Het is overleven'

Drie Houthi-raketten afgevuurd richting rode zee

Houthi-rebellen hebben gisteravond vanuit Jemen drie raketten richting de Rode Zee afgevuurd. Dat meldt het Amerikaanse leger.

Houthi's voeren dagelijks aanvallen uit op schepen die volgens hen een connectie met Israël hebben. Zij willen daarmee druk zetten om de aanvallen van Israël in Gaza te stoppen. Zij worden gesteund door Iran, een grote vijand van Israël.

Witte Huis voorzichtig optimistisch over onderhandelingen

De Amerikaanse regering is voorzichtig optimistisch over de kans dat Israël en Hamas een akkoord bereiken over een staakt-het-vuren en het vrijlaten van gijzelaars en gevangenen. Witte Huis-woordvoerder Kirby zei vanavond dat het voorstel dat Hamas gisteren op tafel heeft gelegd "in grote lijnen binnen de bandbreedte is van de afspraken die we nu al maanden proberen te maken".

Het voorstel is door Israël als "nog steeds niet realistisch" afgedaan. Dat klinkt milder dan de kwalificaties "een compleet waanidee" en "wereldvreemd" waarmee de regering-Netanyahu een eerder Hamas-voorstel afdeed. Israël stuurt nu ook een delegatie naar Qatar, om in het bemiddelende land verder te onderhandelen.

Drie fasen

Persbureau Reuters had inzage in het voorstel van Hamas. In de eerste fase mogen Israëlische vrouwen, kinderen, senioren en zieken die gegijzeld zijn terug naar hun families in Israël. In ruil daarvoor moet Israël 700 tot 1000 Palestijnse gevangenen vrijlaten, onder wie 100 Palestijnen die levenslange straffen uitzitten in Israëlische gevangenissen, ook voor moord.

Na een gevechtspauze van zes weken begint de tweede fase in het Hamas-voorstel, schrijft The Times of Israël. Daarin stemt Israël in met een permanent staakt-het-vuren, in ruil voor de vrijlating van de resterende mannelijke gijzelaars. Ook moet Israël dan nogmaals een grote groep Palestijnse gevangenen laten gaan.

In de derde fase moet Hamas de lichamen van gestorven gijzelaars teruggeven en het Israëlische leger zich volledig uit Gaza terugtrekken. In die fase moet ook overeenstemming worden bereikt over de wederopbouw van Gaza.

Witte Huis-woordvoerder John Kirby

Welkom

Welkom in het liveblog van zaterdag 16 maart over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Het liveblog van gisteren lees je hier terug.