Matchmetrics onder vergrootglas: de digitale assistent van Mislintat op de transfermarkt

Gezocht: linksbenige verdediger; rent minimaal tien kilometer per wedstrijd; wint 75% van zijn duels; passt in meer dan 80% van de gevallen nauwkeurig en kost niet meer dan 12 miljoen euro.

Voed de voetballersdatabase van Matchmetrics dergelijke info en hij spuugt een lijst van tientallen, misschien wel honderden spelers uit. Een rits transfertargets, die dan plots in het jachtgebied verschijnen van scouts en technisch directeuren als Sven Mislintat.

Voor de technisch directeur van Ajax zijn de cijfers die het Duitse databedrijf bijhoudt onmisbaar. Nagenoeg dagelijks loopt de 50-jarige Duitser erdoorheen. Mislintat richtte Matchmetrics zelf op in 2016 en vergrootte in juni nog zijn pakket aandelen. Sterker, hij werd de grootste aandeelhouder, waardoor cruciale besluiten niet zonder hem genomen kunnen worden.

Zakelijke belangen

Sinds dinsdagavond ligt het bedrijf van Mislintat onder een vergrootglas. Uit onderzoek van de NOS blijkt dat Ajax op de slotdag van de transferperiode de Kroatische linksback Borna Sosa kocht via een Duits zaakwaarnemerskantoor, dat net als Mislintat aandelen bezit in Matchmetrics.

Op 26 juni van dit jaar kreeg het spelersagentschap een belang van 3 procent na een investering van 161.000 euro.

Dergelijke zakelijke belangen moet een directeur van Ajax melden bij de raad van commissarissen, maar de club zegt niet op de hoogte te zijn geweest. "Ajax is dit uiteraard nader aan het bekijken en wordt daarbij geassisteerd door externe adviseurs", liet de club gisteren weten. "Sven verleent daarbij volledige medewerking, waaronder het delen van alle relevante documenten."

Ajax laat ook een onafhankelijk extern onderzoek uitvoeren door een forensisch accountant. Dat is een accountant die gespecialiseerd is in het achterhalen van administratieve fraude, of fraude waarbij uitgebreid digitaal feitenonderzoek nodig is.

Alle reden om eens dieper te duiken in Matchmetrics.

De datafabriek van Matchmetrics biedt scouts en technisch directeuren informatie, vergaard door statistiekbedrijven als Opta, over tienduizenden spelers uit alle hoeken van de wereld. Hoe hard ze rennen, hoe accuraat ze passen, waar ze lopen, hoeveel duels ze winnen. De duizelingwekkende cijferreeksen en percentages zitten fraai verpakt in een app vol kruisjes, diagrammen, looplijnen en kleurtjes.

Op de website van Matchmetrics, dat de software wereldwijd verkoopt aan profclubs, prijken logo's van VfB Stuttgart, Royal Antwerp FC, Standard Luik en Austria Wien. Hier en daar plopt een quote van een hoofdscout tevoorschijn. En van Mislintat, uit zijn tijd als sportief directeur bij VfB Stuttgart.

"Scoutpanel (één van de programma's van Matchmetrics, red.) is mijn constante assistent in de dagelijkse transferzaken - of het nou bij Borussia Dortmund, Arsenal of nu in Stuttgart is. Ik kan mijn eigen inschatting efficiënt combineren met objectieve statistieken en prestatie-indicatoren om talent en sleutelspelers in een vroeg stadium te ontdekken."

"Als ik op zoek ben naar een sterke centrale verdediger, vind ik ze via mijn computersystemen", zei Mislintat jaren terug tegen het Duitse weekblad Die Zeit. "Idealiter komen er tien tot twintig namen uit. Daarbij vallen sommigen af vanwege hun contractsituatie, leeftijd of beschikbaarheid."

Ook tijdens de tumultueuze transferzomer van 2023 in de Johan Cruijff Arena dook Mislintat in zijn cijferbank. De Duitser trok twaalf nieuwe spelers (ter waarde van bijna 110 miljoen euro) uit zijn toverdoos, allen van buiten de eredivisie.

Voor het uitduel met Fortuna Sittard (0-0), twee weken geleden, lichtte Mislintat het gebruik van de Matchmetrics-software toe. Hij gaf tevens aan dat hij "niet betrokken is bij de dagelijkse zaken" van het databedrijf. "En ik ben niet degene die het programma verkoopt aan clubs."

Ajax was vanaf dag één op de hoogte van Mislintats link met Matchmetrics en er zijn zelfs contractuele afspraken gemaakt over het gebruik van de programma's. Binnen de club heeft slechts twee paar ogen toegang tot dit systeem.

"De juiste mensen, Kelvin de Lang (Ajax-hoofdscout, red.) en ik, kunnen erin", zei Mislintat in Sittard. "Maar we gebruiken ook het datasysteem waar Ajax trots op is. Dat is het voornaamste, we gebruiken twee datasystemen, we gebruiken onze rapporten, livewedstrijden, video; we proberen een 360 graden-perspectief te genereren voordat we iemand halen", aldus de Duitser.

Ajax gebruikt zelf geen Matchmetrics-programma's, zegt de club. "We maken onder andere gebruik van SciSports, dat is eredivisiebreed een veelgebruikt programma. Tot zover het kijkje in de keuken wat dit onderwerp betreft, de rest houden we graag voor ons."

Aanvullende informatie

Mislintat gebruikt zijn dataprogramma's als aanvulling op zijn eigen mening en zijn besluitvorming in het halen van spelers. Rapporten van analyses met Matchmetrics' Scoutpanel deelde Mislintat als aanvullende informatie met de raad van commissarissen, laat Ajax weten.

Hoewel hij niet zonder de analyses kan, mag je Mislintat volgens hemzelf niet als dataslurpende technisch directeur omschrijven. "Als je mij een 'Data Duitser' noemt, heb je het eigenlijk maar over tien à vijftien procent van mijn werk", zei Mislintat dit voorjaar tegen Voetbal International.

"Het is één van de aspecten, maar zeker niet het enige. Ik wil altijd een perspectief van 360 graden hebben van een speler", zei hij ook tegen Die Zeit. De persoonlijkheid van een speler leren kennen, dat komt na de data.

Zo kwam de transfer van Branco van den Boomen niet tot stand vanachter een laptop, maar juist door te praten met de middenvelder. "Zijn persoonlijkheid leren kennen, dat was een belangrijk onderdeel van deze transfer", zei Mislintat op het Ajax-clubkanaal.

Georges Mikautadze, net als Mattéo Guendouzi, Mislintats Arsenal-aankoop in 2018, afkomstig uit de Franse Ligue 2, lijkt eerder een uit de diepe datapoel geviste speler. Net als Jakov Medic (tweede Duitse niveau), Carlos Forbs (Engelse beloftencompetitie) en Chuba Akpom (tweede Engelse niveau).

Het zijn aankopen die wat wenkbrauwen deden fronsen in Amsterdam. Bij fans, maar ook binnen de club. Ajax-trainer Maurice Steijn zei eerder al dat de trainersstaf ideeën had neergelegd bij Mislintat over door hen gewenste spelers, "maar dat hij (Mislintat, red.) daarin andere keuzes heeft gemaakt."

Een bron binnen Ajax zegt tegen de NOS dat de mening van Steijn en de scoutingstaf onvoldoende zijn meegenomen in de transferbesluiten. "Ik kan mij voorstellen dat dat demotiveert."

Steijn plaatste al eens een vileine opmerking die opgevat kon worden als kritiek op de Duitse directeur. "Met een speler als Josip Sutalo kan ik prima leven, maar met de rest moeten we het nog maar afwachten."

Winterse transferperiode

Gehoopt werd op meer flexibiliteit van de nieuwe technisch directeur, in een chaotische fase binnen de Amsterdamse club waarin meerdere nieuwe mensen in functie hun rol nog moeten vinden. Nu de rust op de transfermarkt is teruggekeerd heeft Ajax intern gesprekken gevoerd, maar soepel loopt alles nog zeker niet.

En dat terwijl ze bij Ajax een gestructureerder scoutingssyteem proberen op te zetten. Eentje waarin livescouting langs de lijn een secundaire rol zal gaan spelen en datascouting op de laptop de primaire manier wordt om potentiële aankopen op te sporen en te filteren.

Wat het fundament van data bij het scouten Ajax oplevert en of de geavanceerde software van Mislintats Matchmetrics de basis wordt van het technische beleid, zal blijken als de winterse transferwindow aanbreekt.