Australisch vrouwenelftal wil op WK in eigen land hetzelfde krijgen als de mannen

• Meike Wijers

  correspondent Australië

Het Australische nationale vrouwenvoetbalteam roept wereldvoetbalbond FIFA op om bij het aanstaande WK in Australië en Nieuw-Zeeland iets te doen aan ongelijke betaling. Het team, bijgenaamd de Matilda's, vecht al jaren voor gelijkheid in het voetbal en wil dat het prijzengeld gelijk wordt getrokken met wat de mannen kregen op het WK in Qatar.

Het is voor het eerst dat een WK wordt gehouden in Australië en Nieuw-Zeeland. Donderdag nemen de Matilda's het in de eerste wedstrijd op tegen het Ierse nationale team.

Het is een moment waar Leigh Wardell, die tussen 1978 en 1988 voor de Matilda's speelde, lang op heeft gewacht. "Toen ik begon met voetballen werd ik uit het team gezet omdat ik een meisje was", herinnert ze zich. "Ze lieten me de spelregels zien. Nergens stond het woord 'zij' in het voetbalhandboek, er werd alleen gesproken over 'hij'. Dus mocht ik niet meespelen."

Wardell gaf niet op en speelde uiteindelijk tien jaar lang voor de nationale ploeg. In 1978 ging het elftal voor het eerst naar het buitenland, voor een wedstrijd tegen Taiwan. "Ik kon het haast niet geloven: we speelden in het buitenland voor publiek. Dat hadden we nog nooit meegemaakt."

Uit de kleren voor aandacht

Tijdens haar carrière was er weinig aandacht voor vrouwenvoetbal. Het was bovendien kostbaar voor de spelers om mee te doen. "We moesten alles zelf betalen, dus ook als we wedstrijden in het buitenland speelden", zegt Wardell. Om aandacht te krijgen, ging het team zelfs uit de kleren. In 1999 poseerden ze voor een naaktkalender. "Ik gruwel ervan als ik eraan denk."

Om aandacht zitten de Matilda's nu niet meer verlegen. De afgelopen jaren heeft het team een vlucht genomen, niet alleen in Australië, maar wereldwijd.

Aanvoerster Sam Kerr is de grote favoriet. De 29-jarige voetbalster zette een Australisch record neer door meer dan 60 goals in ruim 120 wedstrijden te scoren. Dat is meer dan haar collega's van het Australische mannenteam, de Socceroos. Ze is zo geliefd dat ze de Australische vlag mocht dragen bij de kroning van koning Charles (die formeel ook staatshoofd is van Australië).

In 2019 schreven de Matilda's geschiedenis toen ze als eerste vrouwenvoetbalteam ter wereld net zoveel betaald kregen als de mannen. Dat inspireerde andere teams wereldwijd: sinds juli vorig jaar betaalt ook de KNVB de Oranjevrouwen dezelfde premies als mannelijke internationals.

En het gaat niet alleen om gelijke betaling. De Matilda's zijn lid van de nationale vakbond Professional Footballers Australia. Na onderhandelingen tussen de vakbond en de voetbalbond hebben ze een collectieve samenwerkingsovereenkomst getekend. Daarin staat onder meer dat ze niet langer hun eigen tenues hoeven te wassen. Niet alle nationale teams hebben zo'n overeenkomst: de teams van het Verenigd Koninkrijk, Nigeria en Canada hebben zoiets bijvoorbeeld niet.

'Geef het goede voorbeeld'

Aan de vooravond van het WK roepen de Matilda's de FIFA op om het goede voorbeeld te geven als internationale voetbalorganisatie. In een videoboodschap komen alle spelers aan het woord. "736 voetbalsters hebben de eer om hun land te vertegenwoordigen op het grootste podium ter wereld, maar velen van hen wordt nog steeds het recht ontzegd om zich te organiseren en collectieve overeenkomsten te sluiten", zegt Kerr in de video.

"Onze voorgangers lieten zien dat we moeten vechten voor erkenning en respect", zegt Kerr verder. "Maar de FIFA biedt vrouwen nog steeds slechts een kwart van het prijzengeld dat de mannen krijgen voor dezelfde prestatie."

Pas in 2007 was er voor het eerst prijzengeld voor het WK voetbal voor vrouwen in China, terwijl de FIFA al prijzengeld geeft aan de mannen sinds 1982. FIFA stelt in een verklaring dat het doel is om in 2027 gelijke betaling te hebben, al beweert de sportvakbond dat er geen formeel beleid is om dat doel te behalen.

De Matilda's hebben hoge verwachtingen waar te maken. Dankzij het succes van de afgelopen jaren hebben de vrouwen een heldenstatus bereikt. De hoop is dat het team kampioen wordt op een WK in eigen land. Maar los van het voetbal, zijn ze een voorbeeld voor veel jonge meisjes en vrouwen.

Wardell is nu betrokken bij de lokale voetbalclub Spirit in Sydney. Ze maakt er een punt van de vrouwen en mannen gelijk te behandelen. "Ik wil ze de kans geven die ik niet heb gehad."