Duitsers en Oostenrijkers staken reddingswerk in aardbevingsgebied om onrust

In het door de aardbeving getroffen gebied in Turkije heerst steeds meer onrust bij de plaatselijke bevolking, mede door het gebrek aan levensmiddelen. De situatie is inmiddels zo chaotisch dat Oostenrijkse en Duitse reddingsteams hebben besloten om hun inzet daar te staken.

Het team van het Oostenrijkse leger zegt dat de veiligheidssituatie in de Turkse provincie Hatay steeds moeilijker wordt vanwege toenemende agressie door Turken onderling. Daarbij zou ook worden geschoten. "Het verwachte succes van een levensredding staat niet in redelijke verhouding tot het veiligheidsrisico", staat in een verklaring van het Oostenrijkse leger.

Duitse hulpverleners zeggen alleen nog uit te rukken als er concrete aanwijzingen zijn dat iemand levend kan worden gered. Het zou er te onveilig zijn voor de medewerkers. Zij zien ook dat er steeds meer woede heerst bij Turken door het groeiende gebrek aan eerste behoeften.

'Oorlogsgebied'

De directeur van Oxfam Novib, Michiel Servaes, is net aangekomen in Hatay, een van de zwaarst getroffen Turkse steden. "Het is alsof je in een oorlogsgebied bent", zegt hij. "De meeste gebouwen zijn verzwakt of gescheurd en daardoor onbewoonbaar. Mensen durven en mogen niet terugkeren."

Veel mensen verblijven in een park in de stad, uit angst voor het instorten van gebouwen. Ze slapen in tenten of in de auto. Servaes noemt de situatie onhoudbaar. Er heerst volgens hem een chaotische situatie op straat in Hatay. Hij zegt dat overal hulpgoederen liggen die met trucks binnenkomen. "Voor nu is het fijn, maar er moet nog veel gebeuren." Zo worden de spullen niet organisatorisch verdeeld. "Daarom proberen lokale organisaties in kaart te brengen wat er acuut nodig is."

Reddingswerkers zetten alles op alles om slachtoffers te vinden en dat gaat soms maar net goed:

De Turkse president Erdogan heeft in een toespraak gezegd hard op te treden tegen plunderaars. De afgelopen dagen zijn tientallen plunderaars gepakt die spullen meenamen vanuit bedrijfspanden en winkels. Vaak werden de daders ook mishandeld, is te zien op video's op sociale media.

Bij de bevingen zijn inmiddels meer dan 25.000 doden gevallen. In Turkije staat het officiële dodental op 21.848. In buurland Syrië zijn er 3553 doden gemeld.

Op meerdere plekken, zoals hier in Gaziantep en Hatay, worden massagraven aangelegd:

In Nederland is er in het kader van de landelijke Giro 555-actie sinds dinsdag inmiddels ruim 16 miljoen euro opgehaald.

Turks-Armeense grens

Turkije heeft zijn grens met Armenië opengesteld om hulpkonvooien toe te laten. Een Turkse overheidsfunctionaris meldt op Twitter dat er vijf Armeense vrachtwagens met goederen de grens zijn overgestoken.

De Armeense televisie filmde hoe een vrachtwagen de grensbrug over reed:

Het Armeense ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat de goederen op weg zijn naar de gebieden die zijn getroffen door de verwoestende aardbeving van maandagochtend.

De grens tussen de twee landen is al dertig jaar dicht. Directe aanleiding voor het sluiten van de grens in 1993 was het conflict tussen Azerbeidzjan en Armenië over Nagorno-Karabach. Turkije steunde Azerbeidzjan. De afgelopen tijd waren er al eerste stappen naar een betere relatie.

In Turkije zwelt intussen de kritiek aan op aannemers, architecten en lokale bestuurders vanwege de vele flatgebouwen die bij de aardbeving zijn ingestort.

Zo zijn gisteren twee aannemers van een ingestort appartementencomplex opgepakt op het vliegveld van Istanbul. Ze zouden hebben geprobeerd het land te ontvluchten, meldt de krant Haber Turk. Het complex met 250 appartementen, waarin zo'n duizend mensen woonden, stortte volledig in. Al snel werd er met de vinger gewezen naar de aannemers, twee broers. Er werd daarna een arrestatiebevel uitgevaardigd.

Ook is er kritiek op bestuurders en lokale politici die te makkelijk bouwvergunningen zouden hebben uitgegeven aan bouwprojecten die later onveilig bleken te zijn. De Turkse minister van Justitie Bozdag is een gerechtelijk onderzoek gestart. "De bevolking wil dat de bouwbedrijven en overheidsinstanties verantwoording afleggen", zei hij in een toespraak.

Lof voor burgemeester

De burgemeester van de stad Erzin in de provincie Hatay krijgt juist lof omdat er in zijn stad nauwelijks gebouwen zijn ingestort. Er zijn daardoor nauwelijks slachtoffers gevallen. "We hadden geen verlies aan mensenlevens, verwondingen of puin. Ik stond illegale bouw niet toe. Mijn geweten is zuiver", zegt hij tegen Turkse media.