De kledingstijl van koningin Elizabeth: 'eigen', 'standvastig' en 'diplomatiek'

"Standvastig", zo omschrijft modekenner en royaltyverslaggever Josine Droogendijk de kledingstijl van de overleden koningin Elizabeth. Ook Brigitte Balfoort, auteur van het vorig jaar verschenen boek Koninklijke Stijl, kan de stijl van Elizabeth zo uittekenen. "Een hoed, zwarte schoenen en een felgekleurd jasje. En hoe ouder de koningin werd, hoe feller die kleur."

Koningin Elizabeth had volgens Droogendijk een duidelijk eigen stijl, en liet zich nooit erg beïnvloeden door modetrends. "Haar outfits waren bijna nooit verrassend", aldus Droogendijk. "Maar dat is niet minder mooi: stabiliteit past bij een staatshoofd."

Bij de kleding van Elizabeth werd volgens Droogendijk niets aan het toeval overgelaten. "De stof werd bijvoorbeeld voor een ventilator gehouden om te kijken wat er zou gebeuren bij een windvlaag. En om te kijken of er niet snel haaltjes ontstonden, gingen kleedsters met een horloge over de stof." Ook liep iemand met dezelfde schoenmaat als de koningin haar nieuwe schoenen in.

'Beetje opleuken'

Elizabeths mantelpakjes in felle kleuren verschenen vooral in de laatste twintig jaar. Dat was mede het gevolg van de komst van ontwerpster Angela Kelly in 2002. De koningin kreeg in die tijd regelmatig de kritiek dat ze chagrijnig keek, zegt oud-correspondent Verenigd Koninkrijk Hieke Jippes. "Kelly heeft gezegd: we gaan u een beetje opleuken."

De uitgesproken kleuren, van felroze tot felgroen, moesten er ook aan bijdragen dat de koningin direct opviel in een grote menigte. "Ze was maar 1 meter 60, dus ze moest het daar echt van hebben", aldus Jippes. Bovendien was goed zichtbaar zijn volgens de koningin belangrijk voor de toekomst van het koningshuis, zegt Balfoort. "Haar idee was: men moet mij zien om te kunnen geloven in de monarchie."

Maar bovenal was Elizabeth volgens Droogendijk de koningin van "het diplomatieke kleden". Ze had heel goed begrepen dat "kleding spreekt", zegt Droogendijk. Bij de opening van een nieuwe metrolijn in Londen, die werd vernoemd naar de koningin en de kleur paars had, droeg Elizabeth bijvoorbeeld een paarse jurk. "Dan denk je: 'oh wat leuk!'", zegt Droogendijk.

Bij een bezoek aan Ierland in 2011 kwam de koningin in het groen, de kleur van het land. "Dit was voor het eerst sinds de onafhankelijkheid van Ierland in 1921 dat een Britse vorst voet aan land in Ierland zette", zegt oud-correspondent Jippes. "De Britten worden in Ierland gezien als onderdrukkers van het eiland." Met haar groene jurk straalde Elizabeth volgens Jippes uit dat zij de Ieren tegemoetkwam.

Ook voor de klimaatconferentie van vorig jaar in Glasgow koos de koningin een bijpassende kleur en outfit. Ze verscheen voor haar videospeech in een groene jurk met vlinderbroche. "Ze stond ook wel bekend als een country woman at heart", zegt Jippes. "Ze genoot van paardrijden, wandelen met de honden, en was geïnteresseerd in tuinieren."

Een outfit die meer vragen opriep waren de blauwe jurk en blauwe hoed met gele bloemetjes die de koningin droeg tijdens de opening van het parlement in 2017, ten tijde van de Brexit. Met het blauw en geel verwees de koningin volgens sommigen naar de Europese Unie. "We weten dat ze niet heel blij was met de Brexit", zegt Balfoort. "Ze mocht natuurlijk niets zeggen, maar via haar kleding uitte ze toch haar mening."

Oud-correspondent Jippes durft niet zover te gaan. "Ik denk dat ze niets deed wat de rol van de monarch in gevaar kon brengen. Ik denk niet dat zij boodschappen aan de buitenwereld probeerde te zenden. Maar sfeer was zo verhit, dat iedereen overal wat in zag."

Ook bij het bezoek van oud-president Donald Trump aan het Verenigd Koninkrijk in 2018 baarde koningin Elizabeth opzien. Op haar blauwe mantelpak droeg zij een broche die zij had gekregen van oud-president Barack Obama. Toeval? "Dat kan niet", zegt Balfoort. "Wetende dat alles tot in de puntjes was voorbereid. Alles was doordacht."