De meeste gemeenten waar een groot asielzoekerscentrum staat, hebben daar niet veel overlast van. Dat meldt NU.nl op basis van een rondgang langs de dertig gemeenten waar zo'n groot azc staat.
In 2015 waren er hevige protesten vanwege de komst van asielzoekerscentra. Burgers dachten dat een azc direct tot meer overlast zou leiden. Het onafhankelijk onderzoeksbureau WODC deed toen onderzoek en concludeerde dat dat niet het geval was. De rondgang van NU.nl lijkt dat beeld zeven jaar later nog eens te bevestigen.
Bijna alle gemeenten die zijn benaderd, zien weinig of geen overlast door criminaliteit. De gemeente Hoogeveen zegt dat er de afgelopen drie jaar vijf incidenten zijn geweest in de openbare ruimte. In Gilze en Rijen hoort de gemeente "nauwelijks klachten" over het azc met 1200 inwoners. "Natuurlijk is er wel eens wat overlast", zegt burgemeester Alssema, "maar het is niet zo dat het uit de hand loopt of zorgen veroorzaakt."
In Zutphen geven omwonenden hun veiligheidsgevoel een 7,8. In 2016 dacht 41 procent van de wijkbewoners dat er overlast zou komen van het azc. Nu is dat 13 procent.
'Overleg en betrokkenheid helpt'
De gemeenten zeggen dat de overlast beperkt blijft doordat ze vaak en tijdig overleggen met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA), omwonenden en andere partijen. De overlast wordt zo op tijd gesignaleerd en grote problemen worden dan voorkomen.
Dat werkte bijvoorbeeld in Maastricht, waar de gemeente meer beveiligers inzette en een straatcoach aanstelde. En in Utrecht worden bijvoorbeeld activiteiten georganiseerd voor de bewoners van het azc, samen met andere inwoners van de stad. Volgens een woordvoerder bevordert dat ook nog de integratie. "Wanneer je je van waarde voelt, neemt frustratie af."
Wel overlast in enkele gemeente
Sommige gemeenten blijven wel overlast houden, zoals Budel. Er is een kleine groep bewoners die overlast veroorzaakt, zegt een woordvoerder van de gemeente. "Het gaat vooral om winkeldiefstal, fietsendiefstal en intimidatie." De gemeente heeft daarom besloten het azc in juli 2024 te sluiten. Ook Delfzijl zegt dat er een kleine groep is die ernstige overlast veroorzaakt.
Hoeveel incidenten er per azc zijn, is moeilijk te zeggen. De politie zegt tegen NU.nl dat het enkel landelijk cijfers bijhoudt van criminaliteit bij azc's. Het WODC doet jaarlijks onderzoek naar overlast en concludeert dat "de overgrote meerderheid van de COA-bewoners niet voorkomt in de incidenten- en verdachtenregistraties".
