Russische militair mogelijk geëxecuteerd door Oekraïense troepen
In een video die eind vorige maand voor het eerst online is opgedoken, lijken Oekraïense strijdkrachten zeker één gevangengenomen Russische militair te executeren. De beelden, waarvan de locatie is geverifieerd door de NOS en die nader zijn geanalyseerd door The New York Times en de BBC, zijn gemaakt langs een weg bij het dorp Dmytrivka, niet ver van Boetsja en Irpin, ten westen van Kiev.
Russische militairen die in die regio waren, trekken zich sinds ruim een week terug. Sinds die terugtrekking gaande is, komen er onder meer vanuit Boetsja gruwelijke beelden van Oekraïense burgers die dood op straat liggen.
De Duitse inlichtingendienst heeft radioverkeer onderschept waarin Russische militairen spreken over de burgerdoden in Boetsja. Verder vertellen ooggetuigen sinds afgelopen week over verschrikkingen als verkrachtingen door Russische militairen en lukrake beschietingen van Oekraïense burgers.
In de video die nu rondgaat, is te zien dat een man naast een vermoedelijk Russische militair staat, die een jas over zijn hoofd heeft. De Rus lijkt gewond, maar ademt nog. "Hij is nog in leven. Film deze plunderaars. Kijk, hij leeft nog. Hij hapt naar adem", zegt de man. Vervolgens schiet een vermoedelijk Oekraïense militair twee keer op de Rus, die blijft bewegen. Na een derde schot blijft hij roerloos liggen. Verder is onder meer de opmerking "klote-Rusland" te horen in de video.
Drie andere vermoedelijk Russische militairen zijn ook te zien op de beelden. Een van hen heeft een hoofdwond en zijn handen zijn achter zijn rug vastgebonden. Twee van hen zouden gevangen Russische luitenants zijn. In de video zijn ook andere doden te zien. Of die bij een strijd voorafgaand aan de opname zijn gesneuveld of zijn geëxecuteerd nadat ze gevangen waren genomen, valt uit de beelden niet op te maken.
De video wordt niet geplaatst bij dit artikel, vanwege de expliciete en gruwelijke aard van de beelden.
De BBC levert extra bewijs voor Oekraïense betrokkenheid. De Britse omroep heeft een biometrische scan gemaakt van beelden van de gezichten van de vermoedelijk Oekraïense strijders in de video. Dat wil zeggen dat een algoritme de gezichten op de beelden heeft vergeleken met een database vol met foto's van gezichten.
Op basis van dat proces denkt de BBC één man te herkennen, van wie bekend is dat hij nauwe banden heeft met Oekraïne. Het gaat om een Georgiër met een baard. Zijn naam is bekend bij de BBC, maar die wordt niet genoemd omdat niet met zekerheid vaststaat dat hij het is. In de video is te zien dat hij reageert op een militair die "glorie aan Oekraïne" uitroept. Hij reageert daarop met de kreet "glorie aan de helden".
Zorgen over krijgsgevangenen
Verder sprak de NOS op 3 april met een man die al enkele weken als vrijwilliger meevecht met het Oekraïense leger. Hij wil anoniem blijven, maar zijn identiteit is bekend bij de redactie. De man maakt deel uit van een groep buitenlanders met verschillende nationaliteiten. In het gesprek met de NOS gaf hij ongevraagd aan dat hij zich zorgen maakt over de behandeling van Russische krijgsgevangenen.
Hij vertelde dat er bij de gevechten ten westen van Kiev, waar ook deze beelden zijn gemaakt, Russische militairen gevangen zijn genomen. Vooral de internationale strijders, waar hij bij hoort, wilden daarna weten wat er met deze Russen zou gebeuren, maar hij had de indruk dat de Oekraïners niet op die vraag zaten te wachten. Hij zegt niet te weten wat er met de Russen is gebeurd, omdat hij weg is gegaan van de plek waar ze gevangen waren.
Voor het verhaal van de buitenlandse strijder valt op dit moment geen onafhankelijke bevestiging te krijgen door de NOS. Wel komen de details van zijn verklaring overeen met informatie over de bewegingen in het gebied waarover hij sprak. Ook noemt hij data die vallen te combineren met de gebeurtenissen op het strijdtoneel ten westen van Kiev.
Geïsoleerde incidenten
In Oekraïne zijn nu officieel 600 Russische krijgsgevangen. "We willen een speciaal kamp bouwen waar de gevangenen in overeenstemming met het internationaal recht behandeld zullen worden", zei de Oekraïense vicepremier Verestsjoek eerder over Russische krijgsgevangenen.
Krijgsgevangenen worden beschermd door de Derde Geneefse Conventie (1949). Daarin is bepaald dat krijgsgevangenen humaan en met eerbied behandeld moeten worden. Het standrechtelijk executeren van krijgsgevangenen is een oorlogsmisdaad.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Koeleba, zei na vragen over de video te weten van het bestaan van de beelden, maar hij heeft ze naar eigen zeggen niet gezien. "Het Oekraïense leger neemt de regels omtrent oorlogvoering in acht. Er kunnen geïsoleerde incidenten zijn waarbij deze regels worden geschonden. Die zullen onderzocht worden", luidt zijn algemene reactie.
