Russen demonstreren bij Haagse ambassade, ook bondgenoot van Navalny is erbij

"Poetin is niet Rusland." Onder dat motto demonstreerden vanmiddag een paar honderd Russen en Oekraïners bij de Russische ambassade in Den Haag. "Het Russische volk laat zich niet meer onderdrukken", zegt de gevluchte activist Alexander Zykov. "Dankzij hun moeite zal Poetin ooit terechtstaan en wordt de oorlog in Oekraïne gestopt."

De 24-jarige Zykov deed ook mee aan het protest. Hij leidde tot vorig jaar in Rusland verschillende kantoren van oppositieleider Aleksej Navalny, tot in december de geheime dienst collega's oppakte en ook hem in het vizier kreeg. Hij vluchtte naar Nederland en verblijft nu in een azc in het Limburgse Echt.

"Ik zou graag terug willen naar mijn land, maar ook als ik hier zit, kan ik me nog nuttig maken. Protesten organiseren, de informatieblokkade proberen te doorbreken. Het pijnlijke is alleen dat we Poetin niet hebben kunnen stoppen bij deze invasie."

Al jaren voert Zykov oppositie tegen Poetin. Hij benadrukt ook dat er al jaren oorlog woedt in Oekraïne, sinds Poetin in 2014 de Krim annexeerde en separatisten in het zuidoosten opzette tegen de regering in Kiev.

"De oorlog is al acht jaar bezig. Poetin heeft herhaaldelijk Russische troepen naar de Donbas gestuurd. Maar nog altijd noemt hij het geen oorlog. Ieder woord van Poetin is een leugen, geloof hem niet."

Een paar honderd Russen spraken zich uit tegen president Poetin en zijn beleid:

Zykov is ervan overtuigd dat de oorlog een zwaktebod was van de Russische leider. "Heel veel mensen hebben een hekel aan Poetin en om zijn waarderingscijfers omhoog te krijgen ontketende hij een oorlog. Dat zie je wel vaker bij dictators, dat ze een vijand van buiten het land scheppen. Dat gebeurde bij de Tsjetsjeense Oorlog ook."

Het feit dat Poetin hard optreedt tegen vrije media en demonstranten ziet Zykov als een gunstig teken: het bewijst voor hem dat de tegenstand in Rusland groeit. Afgelopen week gingen prominente onafhankelijke media op zwart uit angst voor boetes en kwamen er strenge straffen op het verspreiden van voor het Kremlin onwelgevallig nieuws. Ook vertrekken veel buitenlandse journalisten.

"Ik wil tegenspreken dat er geen protesten in Rusland zijn. Die zijn er wel, maar ze worden in de kiem gesmoord. Mensen worden hardhandig opgepakt en vastgezet. Er zijn al 8000 mensen opgepakt, vrienden van me, bekenden. Iedereen die iets over de oorlog zegt wordt vervolgd, inclusief media."

"Maar die strenge verboden zijn voor Poetin juist nodig omdat de mensen niet meer zwijgen. Er worden alternatieve meningen verkondigd. Omdat er een tegenstem is in de samenleving, worden protesten hard onderdrukt."

Trillen van angst

Het past volgens Zykov in Poetins patroon. "Zijn belangrijkste strategie is altijd het zaaien van angst geweest. Dat gebeurt nu met de oorlog in Oekraïne, maar dat zit ook achter zijn dreiging met een kernoorlog richting het Westen. Maar nu stoppen mensen in Rusland eindelijk met bang zijn."

"Ik weet niet of mijn aanwezigheid bij het protest in Den Haag Poetin zal raken. Maar wat hem wel zal raken is als zondag in Rusland mensen massaal de straat op gaan. Dan zit Poetin met zijn armen om zijn knieën in zijn bunker te trillen van angst."