Mark Harbers: afgetreden staatssecretaris met opgeheven hoofd terug in kabinet
Mark Harbers (VVD) noemt het ministerie waar hij deze week aan de slag is gegaan "een heel mooi departement." "Van jongs af aan heb ik al belangstelling voor alles wat rijdt, vaart en vliegt", zei hij kort voor zijn aantreden.
Harbers is een oude bekende in het kabinet. Hij was in de vorige periode staatssecretaris voor asielzaken, maar besloot in 2019 op te stappen na kritiek op een rapport, waarin ernstige misdrijven door asielzoekers waren 'weggemoffeld'. Dat was nog voor hij hierover met de Tweede Kamer in debat zou gaan. Niemand had overigens op zijn aftreden aangedrongen. Hij kan dan ook met opgeheven hoofd aan de slag als minister.
Harbers zwaait nu de scepter over het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Dat is weer een nieuw terrein voor hem. Voor en na zijn staatssecretariaat was hij Tweede Kamerlid. Aanvankelijk voerde hij het woord over onderwijsbeleid en cultuur, maar hij ontwikkelde zich tot financieel specialist. Hij was ook woordvoerder klimaat.
Minister zijn van Infrastructuur en Waterstaat vindt hij een hele mooie klus:
Harbers deed een studie Economie in Rotterdam, die hij niet afrondde. Voordat hij Kamerlid werd, had hij verschillende andere politieke functies. Zo was hij in zijn woonplaats Rotterdam gemeenteraadslid, VVD-fractieleider en wethouder van Economie. Als wethouder stapte hij voortijdig op, toen de omstreden islamoloog Tariq Ramadan van de gemeenteraad als adviseur mocht aanblijven. Hij was ook politiek assistent van de toenmalige minister van Financiën, Gerrit Zalm.
Lili en Howick
Als staatssecretaris voor asielzaken (bij het ministerie van Justitie en Veiligheid) zorgde hij ervoor dat de discretionaire bevoegdheid uit de handen van één persoon werd genomen en werd overgedragen aan de IND. De bevoegdheid om te besluiten dat bepaalde uitgeprocedeerde asielzoekers toch het land niet uit hoefden, woog te zwaar voor één bewindspersoon. Dat stelde hij nadat hij nog een laatste uitzondering had gemaakt voor de Armeense kinderen Lili en Howick.
Hij trok zelf de conclusie dat hij niet kon aanblijven na "slordig" werk van zijn ambtenaren, waardoor ernstige zaken als moord, doodslag en kindermisbruik in een rapport over asielzoekers onder het kopje 'overig' werden geplaatst. "Ik ben niet alleen in staatsrechtelijke zin verantwoordelijk. Ik voel dat ook", zei hij bij zijn afscheid.
Mark Harbers (52) is van 1969. Hij zat op de middelbare school in de periode van de demonstraties tegen de kruisraketten. Waar de meeste jongeren destijds 'linksaf' sloegen, werd hij in 6 vwo lid van de VVD. Hij noemt zichzelf een nuchtere en optimistische Rotterdammer en houdt van treinen en het Songfestival. Ander saillant detail: het formatiedocument dat ChristenUnie-leider Segers in de trein liet liggen was van de hand van Kamerlid Harbers en zijn CDA-collega Geurts.