Joost Smedema en Louis Dekker
Redacteuren NOS Sport
Joost Smedema en Louis Dekker
Redacteuren NOS Sport
"Oude troep" vond Bernie Ecclestone het circuit in Zandvoort, toen hij het in 1985 de rug toekeerde. De Formule 1 verdween uit de duinen en hij had er redenen genoeg voor.
"Het heeft me bakken met geld gekost en de Nederlanders vonden Formule 1 toen niet zo boeiend", zei de oud-topman een jaar geleden.
Het circuit raakte verloederd, de infrastructuur eromheen was beroerd en er kwam te weinig publiek op de race af waardoor de commerciële mogelijkheden beperkt waren.
Meteen een moderne klassieker
Het was, kortom, allemaal niet meer Formule 1-waardig. Hoe anders is dat in 2021? Zandvoort is een moderne klassieker op de kalender met direct de gedroomde winnaar.
Niki Lauda heeft na 36 jaar een opvolger gekregen in Max Verstappen, de raceheld die de Nederlandse autosport nieuw leven inblies.
De Formule 1 is terug in Zandvoort dankzij de Max-factor. En hoe? Stel McLaren-coureur Lando Norris de vraag of er iets is dat hem dit weekeinde niet bevallen is en zijn ogen beginnen te fonkelen. Hij lacht besmuikt en antwoordt kort maar krachtig: nee. Dan fietst hij door.
'Het is alleen maar mooier geworden'
Sebastian Vettel, ook op de fiets: "Ik heb hier vijftien jaar geleden gereden in de Formule 3. Toen was het al geweldig. Ik was bang dat ze het circuit met de renovatie zouden verknallen, maar het is alleen maar mooier geworden. Vooral de Hugenholtzbocht is een hoogvlieger."
Norris en Vettel fietsen het hele weekeinde op en neer tussen hospitality en motorhome. Oftewel: tussen de straat met alle tijdelijke huiskamers van de teams en de paddock, waar hun bolides staan, de monteurs sleutelen en de coureurs het circuit opdraaien.
Normaal gesproken is dat één geheel, maar op Circuit Zandvoort is daar de ruimte niet voor. Het circuit, uitgerekend de Hugenholtzbocht, ligt in de weg. Dus zijn alle medewerkers veroordeeld tot loopjes van A naar B en terug. De gesprekken die ze onderweg voeren heten gekscherend walkie-talkies.
"Eigenlijk is het horror", zegt Stuart Morrison, de woordvoerder van Haas. "Ik loop tientallen keren per dag op en neer, maar ik verbrand zo wel elke dag een paar hamburgers."
'In Monaco past het ook niet'
Zijn teambaas Günther Steiner focust op de voordelen. "Het zou handiger zijn als we niet zo ver hoefden te lopen, maar het is hier net als in Monaco. Daar past de Formule 1 eigenlijk ook niet. Maar je moet er niet over zeuren, je moet ermee dealen. De historische racesfeer verzacht alles."
De Formule 1 mag heel blij zijn met een grand prix als deze.
Het is ook allemaal niet onoverkomelijk en iedereen wordt er creatief van. Max Verstappen zit zondagochtend ontspannen achterin een golfkarretje, zijn teamgenoot Pérez gaat te voet op en neer en Esteban Ocon crosst het hele weekeinde op een elektrische step.
'Ik had grote ellende verwacht'
Het is een verbeterpuntje, maar meer wanklanken zijn er nauwelijks te horen tussen de huiskamers van de teams. Daar is de stemming eerder opgelucht. Morrison: "Wij slapen in Amsterdam en ik had grote ellende verwacht, maar elke dag zijn we binnen veertig minuten op het circuit."
Zijn collega van Ferrari, Silvia Hoffer-Frangipane, hield aanvankelijk haar hart vast toen ze vernam dat haar renstal op Schiphol werd geparkeerd. Het viel mee. "Het vervoer is echt goed geregeld en de wegen zijn zo schoongeveegd, dat het helemaal niet erg is. Ik vind wel dat we op het circuit heel erg veel meters moeten maken."
Verantwoordelijk voor de logistiek rond de grand prix is Rob Langenberg, head of event operations. Dat niet alleen de teams, maar vooral de tienduizenden fans fatsoenlijk van en naar het circuit konden komen, maakt hem enthousiast.
"Het begint bij historisch besef van mensen en duidelijke communicatie. De uitdaging dat Zandvoort moeilijk te bereiken is, was overal bekend. Dat betekent dat je er creatief mee om moet gaan."
Langenberg hoopte aan het einde van het driejarige contract met de FOM, het management van de Formule 1, te bereiken dat niemand meer met de auto zou komen. "Nu al is dat percentage maar twee procent. En zelfs sommige parkeerplaatsen die we moesten regelen voor de FOM, bleven leeg. Ook daar was het besef: we moeten creatief zijn."
De reden voor Ecclestone om Zandvoort te weren was voor velen nog altijd reden om met argusogen naar Zandvoort te kijken. Al die mensen naar Zandvoort, zou dat wel goed gaan?
"De logistiek was de grootste angst van de FOM", zegt Langenberg. "Maar we hebben het meer dan waargemaakt. Ze zeiden: nergens op de F1-kalender is het beter geregeld."
Het is zeker de bedoeling dat we hier nog vaak terugkomen.
De deal met Zandvoort loopt tot en met 2023, maar met al het enthousiasme op het circuit lijkt contractverlenging een hamerstuk.
"De sfeer is fantastisch", vat Vettel het gevoel bij praktisch alle coureurs samen. "De Formule 1 mag heel blij zijn met een grand prix als deze. Nu al een klassieker. Wat mij betreft komen we hier nog vijftien jaar."
Langer in Zandvoort?
Viel er, behalve de vele wandelingen op het circuit, dan niets tegen? Ross Brawn, topfunctionaris van de Formule 1, kan in het voorbijgaan maar één ding bedenken. "Het is zonde dat niet alle tribunes vol mochten zijn, als gevolg van de coronacrisis. Maar dat zetten we volgend jaar wel recht."
Of hij denkt dat er ook na 2023 nog Formule 1-races op Zandvoort worden gereden? "Max kan nog lang mee, dus het is zeker de bedoeling dat we hier nog vaak terugkomen."
Jan Lammers, sportief directeur van de Dutch GP, kijkt na een dag na de F1-race in Zandvoort tevreden en vol trots terug.