Vier Afghaanse gezinnen eisen in een kort geding dat Nederland hen binnen twee weken evacueert uit Afghanistan. Ze kregen van het ministerie van Buitenlandse Zaken te horen dat ze in aanmerking komen voor evacuatie, maar ze zijn tot nu toe nog niet uit Afghanistan weggehaald. Volgens hun advocaten zijn ze in levensgevaar en is er daarom geen dag te verliezen.
Het gaat in totaal om zeventien mensen. Daar zitten mensen bij die geen paspoort hebben, maar alleen een Afghaanse identiteitskaart. Tot nu toe lukt het Nederland niet om mensen zonder paspoort te evacueren, maar volgens de advocaten is dat wel degelijk mogelijk.
Het gaat onder andere om drie zussen van een tolk die al in 2015 naar Nederland kwam. "Zij hebben van de Taliban dreigbrieven gekregen, waarin wordt gesproken over het werk van hun broer," zegt advocaat Barbara Wegelin. "Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft erkend dat ze gevaar lopen door ze op de evacuatie-lijst te zetten, maar ze hebben al sinds half oktober niets meer van het ministerie gehoord."
Eenmalige reisdocumenten
Daarnaast wordt de zaak aangespannen door een vrouwenrechtenactivist, de zus van een Nederlandse Afghanistanveteraan. De groep Afghanen kondigde drie weken geleden al aan dat ze naar de rechter zouden stappen als Nederland hen niet snel zou evacueren. Een deel van de groep is sindsdien wel geëvacueerd, maar de vier gezinnen die nu het kort geding aanspannen, zitten dus nog in Afghanistan.
Demissionair minister Knapen van Buitenlandse Zaken zei eind oktober dat het vrijwel onmogelijk is om Afghanen zonder paspoort te evacueren, maar de advocaten bestrijden dat. Zij zeggen dat er bijvoorbeeld eenmalige reisdocumenten kunnen worden afgegeven, zogenoemde laissez-passers. Volgens Buitenlandse Zaken is dat onmogelijk. Daarnaast stelt het ministerie dat het al alles doet om zo veel mogelijk Afghanen te evacueren.
Out of the box denken
Toch kan er volgens advocaat Wegelin meer. "In augustus werd nog constant gesproken over out of the box denken en creatieve oplossingen. Dat zien we nu niet meer, terwijl andere landen het wel voor elkaar krijgen om mensen zonder paspoort te evacueren. De Amerikanen hebben afspraken gemaakt met Qatar, de Duitsers met Pakistan. Nederland blijft achter."
Er is nog geen datum voor het kort geding.
De Taliban hebben in augustus de macht in Afghanistan overgenomen. Wie zijn de Taliban?