Nederlanders in Israël: 'Dit is niet normaal, zo is het heel lang niet geweest'

• Lennart Bloemhof

  redacteur Online

Terwijl het Israëlische leger bombardementen uitvoert op Gaza en er vanuit Gaza raketten op Israël neerkomen, nemen ook in Israël zelf de spanningen tussen Joodse en Palestijnse Israëliërs toe. Hoe ervaren Nederlanders die in Israël wonen deze escalatie?

Voor Yuval van Boven is de maat vol. Na dagenlang onophoudelijk geloei van sirenes en het lawaai van overvliegende raketten en bombardementen heeft ze besloten met haar gezin de kibboets waar ze wonen, op zo'n 700 meter van de grens met de Gazastrook, te verlaten.

Afgelopen nacht waren er voor de vijfde nacht op rij beschietingen over en weer tussen Israël en Palestijnse militanten in de Gazastrook:

Het gezin moest bij elk luchtalarm binnen tien seconden zijn toevlucht zoeken in de 'safe room'. Dat is de slaapkamer van Van Bovens dochter, met extra dikke muren en ijzeren luiken voor de ramen. In de praktijk sliep het hele gezin daardoor in die kamer. Van Boven: "Al die geluiden gaan door merg en been. Het alert-standje staat 24 uur aan."

Het gezin is naar het uiterste noorden van Israël gegaan, buiten de gevarenzone. Afgelopen nacht heeft ze voor het eerst "oké" geslapen. "We zijn niet vertrokken omdat we bang waren, maar gewoon omdat het geen leven meer was."

Maar ook daar kreeg Van Boven te maken met de toegenomen spanningen. Toen ze iets wilde eten in de stad Tiberias "riep iemand ineens 'chaos, chaos', omdat ze met elkaar op de vuist gingen. Dit is niet normaal en zo is het heel lang niet geweest."

In juli vorig jaar emigreerde het gezin van Rotterdam naar de kibboets bij de Gazastrook. Ze hebben er nog geen seconde spijt van gehad. "We missen de kibboets enorm. Dus als het weer kan, gaan we terug. Ook al moeten we dan waarschijnlijk af en toe in die veilige kamer zitten."

'Leven gaat gewoon door'

Willem Luyckx is net op het strand van Tel Aviv neergestreken na een rondje hardlopen. "Natuurlijk wordt er gefocust op de ellende", zegt hij door de telefoon. "Maar mensen vergeten weleens dat het leven hier ook gewoon doorgaat."

Luyckx woont dertig jaar in Israël, waar hij naartoe verhuisde voor zijn Israëlische vrouw. Aan de raketten is hij wel gewend, in de wetenschap dat verreweg de meeste projectielen die richting Tel Aviv vliegen, worden neergehaald door het hypermoderne Israëlische raketafweersysteem. Toch is er een constante dreiging, ook op het strand, waar een paar uur na zijn komst het luchtalarm afgaat en mensen op de vlucht slaan.

Massaal gaan mensen richting huis. Onderweg schuilen sommigen, al filmend, nog achter hun auto:

Luyckx woont in de wijk Jaffa, waar zo'n 30 procent van de inwoners Arabisch is. Het is er op straat een stuk rustiger dan normaal.

"Je hebt hier bijvoorbeeld de vlooienmarkt, echt een trekpleister van de wijk, vol barretjes en restaurants. Vooral in het weekend. Maar die is nu helemaal stil. Dat is wel een gekke situatie."

Iedereen is bang voor onlusten, denkt Luyckx. Met name op plekken waar Joden en Arabieren samenleven, zoals bijvoorbeeld in Jaffa. Maar ook in steden als Lod, Haifa en Acre, waar de twee bevolkingsgroepen eerder deze week botsten.

Afgelopen week verschenen er beelden van een incident in Bat Yam, een buitenwijk van Tel Aviv. Daarop is te zien hoe een Palestijnse chauffeur uit zijn auto wordt gesleurd en wordt mishandeld door een groep mannen. Volgens het internationale persbureau AP waren het Joodse nationalisten.

Ook in Luyckx' wijk Jaffa was het daarna onrustig. Een vriend van hem zag vanaf zijn balkon hoe Arabische jongeren brandjes stichtten en de politie sluit nog elke avond straten af.

Willem Luyckx organiseert zondagochtend een loop van tien kilometer met Joodse en Arabische deelnemers van Tel Aviv naar Jaffa. Hij hoopt dat de spanningen snel zullen afnemen.

Angstaanjagend

Christel Bakker woont voor haar studie nu ruim anderhalf jaar in Tel Aviv. Een keer eerder, in 2019, hoorde ze het luchtalarm in de stad, toen ze er net woonde.

Nu hoort ze het alarm al bijna een week dagelijks. Toch schrikt ze nog elke keer. "Mensen gillen, moeders pakken kinderen op en beginnen te rennen. Je hebt een minuut om naar de bomkelder te rennen."

"Het is allemaal best angstaanjagend. Er is een raket ingeslagen bij het huis van vrienden. Er zijn doden gevallen en een vriendin van mij die werkt in het ziekenhuis is de hele dag bezig met het behandelen van gewonden."