Geëmotioneerde burgemeester Eindhoven: 'We zijn zo op weg naar burgeroorlog'

Burgemeester John Jorritsma van Eindhoven heeft zich emotioneel geuit over de rellen in zijn stad gisteren. "Dit was het schuim van de aarde dat hier geprobeerd heeft de boel te molesteren", zei hij 's avonds tegen de verzamelde pers. "Ik ben bang dat als wij met elkaar op deze weg zijn, we op weg zijn naar een burgeroorlog."

De burgemeester reageerde voor de camera gisteravond aangedaan op de rellen:

In Eindhoven richtten relschoppers urenlang vernielingen aan. Winkels op het station werden geplunderd en auto's en fietsen werden in brand gestoken. Ook 's avonds was de politie er nog druk mee. Kort na 23.00 uur vertelde Jorritsma in het NOS-radioprogramma Met het oog op morgen dat de situatie op dat moment "voor 95 procent weer onder controle" was.

De burgemeester zegt dat wat hem betreft duidelijk is dat geweld tegen de politie vanaf het begin het doel was. "De politie sprak ze erop aan dat manifesteren verboden is en dat ze uit elkaar moesten gaan. Van het een op het andere moment trokken ze de wapens uit hun zakken en begonnen ze gelijk de politie te lijf te gaan. Dan kom je niet om te demonstreren, dan kom je gewoon om te matten."

Een man of 70 zit nu vast volgens Jorritsma en hij denkt dat er nog meer arrestaties volgen. "Het was af en toe niet doenlijk om de aanhoudingen te plegen op heterdaad, want dan zou het nog een groter bloedbad zijn geworden. Dus we zullen na afloop nog een aantal mensen naar binnen trekken, er zijn heel veel camerabeelden van."

Volgens Jorritsma waren veel daders "helemaal stoned" en "volstrekt anarchistisch". Hij heeft geen goed woord voor ze over: "Ik weet niet of ze de titel mens mogen krijgen. Ze spreken over vrijheid en dictatuur maar ondertussen slopen ze wel hier de winkels en het station, steken ze auto's in brand en staan ze agenten naar het leven. Ik weet niet wat voor types dit zijn, maar ze horen niet in Nederland."

Overleg met Grapperhaus, NCTV en Veiligheidsberaad

Gevraagd naar een vergelijking die Jorritsma maakte met oorlog zegt hij: "Als u de beelden nog een keer bekijkt van vandaag, dan zit ik daar niet ver naast. Het was echt bizar. Ik had zo'n 400 agenten staan, in vol ornaat, die zich aan het bewapenen waren tegen mensen die werkelijk geen enkele scrupules kenden." Ze trokken volgens hem stenen uit de grond en hadden molotovcocktails, knuppels en messen bij zich.

Hoe groot de schade in Eindhoven is, wist Jorritsma nog niet. Wel vreest hij imagoschade. "Ik werk me werkelijk het snot voor de ogen om deze stad als stad van techniek en design en kennis te profileren, nationaal en internationaal. En dan komt er een stel van die randdebielen uit alle hoeken en gaten van het land en die komen het imago van mijn stad even verpesten."

Over voorzorgsmaatregelen tegen een herhaling van afgelopen avond, kon de burgemeester nog niets zeggen. "Ik ben nu nog bezig met eventjes te shaken over wat mij vandaag is overkomen." Vandaag overlegt Jorritsma met minister Grapperhaus, de NCTV en het Veiligheidsberaad. Zijn boodschap: "Dit kan en mag niet. Ik schaam me ervoor dat ik op dit moment in dit land woon waar dit soort figuren rondlopen."

Hieronder een overzicht van de rellen in verschillende gemeenten afgelopen nacht: