Lisa Schallenberg
redacteur Economie
Lisa Schallenberg
redacteur Economie
De onderhandelingen zijn nog in volle gang, maar ondernemers in Nederland weten: aan het einde van deze maand is de brexit een feit. Met of zonder deal tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk.
Al jaren horen ondernemers dat ze zich goed moeten voorbereiden op de brexit. Maar hoe doe je dat, als de voorwaarden zo kort voor de definitieve breuk nog steeds niet vastliggen?
We hebben alles gedaan wat we konden, maar dat betekent niet dat we goed zijn voorbereid.
Het magazijn van Marcel Bol, oprichter van Whisky Import Nederland, wordt deze maand volgestouwd met dozen whisky. "Dat doen we om te voorkomen dat er per 1 januari dingen blijven steken of dat er invoerrechten moeten worden betaald", zegt Bol.
Bijna al zijn whisky's komen uit Schotland en daar maken ze zich zorgen dat zendingen bijvoorbeeld een maand ergens blijven staan, als er straks weer grenscontroles zijn. "Dat is logisch, ik maak me daar ook zorgen over', zegt de importeur.
"Ik krijg nu ook producten aangeleverd die ik pas vanaf over drie maanden mag verkopen. Dat zijn nieuwe merken en labels die gepland staan om op die datum geïntroduceerd te worden. Mijn leveranciers willen dat dat voor het nieuwe jaar al bij ons staat."
Veel meer kan Bol deze laatste maand niet meer doen, zegt hij. "We hebben alles gedaan wat we konden. Maar dat is niet zoveel, want we weten nog steeds niks. Bij de Belastingdienst en de douane hebben we alles gedaan wat moest, alle lijsten zijn ingevuld. Maar dat wil niet zeggen dat we goed zijn voorbereid."
Met de voorraad hoopt Bol het eerste kwartaal van 2020 door te komen, ook in het geval dat op 1 januari chaos ontstaat bij de grenzen.
Ik kan me voorstellen dat andere transporteurs Engeland nu even laten voor wat het is. Dat levert voor ons mogelijk nieuwe klanten op.
"We bereiden ons voor op het ergste", zegt Marcus Post, commercieel verantwoordelijk voor transportbedrijf DLG. Zij transporteren onder meer vlees, patat, groente en fruit. "Eigenlijk alle levensmiddelen die tussen de 25 graden en -20 graden bewaard moeten worden." 40 tot 50 procent van de omzet komt van transport van en naar Engeland.
"Brexit is een bewegend doel", zegt Post. "We weten nog steeds niet of er een deal komt en wat er dan in staat. Over de onderhandelingen wordt gezegd: ze zijn het bijna overal over eens, behalve over bijvoorbeeld de visserij. Maar dat is nou juist het hete hangijzer waar we het al jaren over hebben, dus ik heb er weinig vertrouwen in."
Het bedrijf heeft op ICT-gebied koppelingen gemaakt tussen hun systemen en die van onder meer het havenbedrijf Portbase, de ferrymaatschappijen en de douane. "Als er echt geen deal komt dan moeten de producten ook gekeurd worden door de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit, en duurt het nog langer."
Het scheelt enigszins dat het nu laagseizoen is voor het bedrijf. "In de zomer gaan er 2000 pallets per dag door de loods heen. Nu is het rustig, en hebben we meer tijd om te bedenken hoe we het aankomende zomer gaan doen met de nieuwe regels."
Post ziet ook een klein lichtpuntje: "Voor ons is het ook een kans. Wij moeten wel naar Engeland, en leren daarom wat daar allemaal bij komt kijken. Ik kan me voorstellen dat andere transporteurs Engeland nu even laten voor wat het is. Dat levert voor ons mogelijk nieuwe klanten op."
We zijn steeds uitgegaan van het slechtste scenario, dat er geen deal komt en dat er lange rijen komen bij de grens.
"Niemand weet precies wat ons boven het hoofd hangt", zegt ook Naomi Sapir, bedrijfsjurist bij Roba Metals. Het bedrijf exporteert metaalproducten over de hele wereld, en dus ook naar het Verenigd Koninkrijk. "De laatste tijd was brexit weer even naar de achtergrond verdwenen, maar nu zijn we er weer volop mee bezig."
William Essenburg, de coördinator van het brexitteam van het bedrijf zit nog vol vragen. "Een paar dingen weten we, en een aantal dingen weten we niet. Wat vast staat is dat er een paar douaneformaliteiten komen, die zijn standaard voor export naar landen buiten Europa. Maar een groot vraagteken is of er bijvoorbeeld invoerheffingen komen of niet, en hoe hoog die worden."
Invoerheffingen zouden een nieuwe kostenpost zijn en er moeten afspraken gemaakt worden wie die moet betalen: degene die de producten koopt of degene die de producten verkoopt. "Dat zijn gesprekken die we nu voeren met leveranciers en klanten."
"We zijn steeds uitgegaan van het slechtste scenario, dat er geen deal komt en dat er lange rijen komen bij de grens. Dat is het enige wat we konden doen." Essenburg en Sapir hopen dat chaos bij de grens uitblijft. "Wie weet, misschien komt er toch wel een deal", zegt Sapir.
