In het Amazonegebied in Brazilië worden dagelijks mensenrechten geschonden, staat in een rapport van Human Rights Watch. Mensen die het oerwoud willen beschermen tegen illegale houtkap worden vermoord of bedreigd door criminele organisaties.
Het gaat zowel om bewoners van de Amazone - die hun eigen leefgebied proberen te beschermen - als om ambtenaren en kleine boeren die met geweld te maken krijgen.
De laatste tien jaar zijn meer dan 300 mensen vermoord. In het rapport van Human Rights Watch zijn 28 moorden en ruim 40 doodsbedreigingen gedocumenteerd. De meeste slachtoffers zijn inheemse bewoners van de Amazone. Slechts in enkele gevallen werden de daders vervolgd.
Geluidsopnames en nepgraven
Rond de nederzetting Areia in de staat Pará werden sinds 2011 zeker vier mensen vermoord. Bewoner Jõao Carlos Baú werkte eerst als houthakker, maar kreeg niet volgens afspraak betaald. Hij en twee collega's dreigden daarom de illegale houtkap en de slechte arbeidsomstandigheden te melden bij de overheid. Volgens dorpsbewoners werd het drietal kort daarna om het leven gebracht door andere houthakkers.
Een vierde oud-houthakker werd doodgeschoten nadat hij bij het Openbaar Ministerie van Brazilië geluidsopnames had laten horen van een groep die betrokken was bij illegale houtkap.
Het echtpaar Pereira, met een kleinschalig boerenbedrijf in hetzelfde dorp, startte in 2011 een vrouwenbeweging die zich bezighoudt met biologische landbouwmethoden en het tegengaan van ontbossing.
Sinds die tijd worden Daniel en Osvalinda bedreigd door criminele organisaties die bomen kappen in het gebied. Gewapende mannen komen regelmatig 'op bezoek' bij de woning van het echtpaar. In hun tuin vond het stel op een ochtend twee nepgraven, inclusief houten kruizen.
De moorden en doodsbedreigingen zijn volgens de mensenrechtenorganisatie niet zozeer op initiatief van de houthakkers, maar vinden plaats in opdracht van criminele organisaties die achter de illegale houtkap zitten. Zij hebben het geld om op grote schaal te opereren en gewapende milities in te zetten om hun belangen te beschermen.
De 'regenwoudmaffia' zoekt naar waardevolle houtsoorten en wil de bomen in sommige gebieden volledig kappen om ruimte te maken voor veehouderij en het verbouwen van gewassen. De grond wordt, vaak met valse papieren, voor veel geld verhuurd of verkocht aan boeren.
Bolsonaro
Human Rights Watch hekelt ook de rol van de Braziliaanse president Bolsonaro. Sinds zijn aantreden vorig jaar is de handhaving van milieuwetgeving teruggeschroefd. Ook heeft de president kritiek geuit op mensen en belangenorganisaties die het regenwoud proberen te beschermen.
