Verdriet, grote schade en gulle giften: de ochtend na de brand in Notre-Dame

Kunstwerken opgevangen door Louvre

De kunstwerken die uit de Notre-Dame zijn gered tijdens de brand, worden overgebracht naar museum het Louvre. Volgens de Franse minister van Cultuur Franck Riester haastten brandweerlieden en overheidsfunctionarissen zich gisteren naar de kerk om de belangrijkste kunstwerken veilig te stellen.

Op deze foto zijn geredde objecten te zien die zolang zijn opgeslagen in het stadhuis:

De belangrijkste relikwieën - de doornenkroon, een stuk van het kruis en een spijker van de kruisiging - zijn ook eerst verplaatst naar het stadhuis en zullen net als de kunstwerken worden overgebracht naar het Louvre.

Hiermee beëindigen we het liveblog.

Honderden miljoenen voor wederopbouw

Nu de brand in de Notre-Dame is gedoofd en er steeds meer bekend wordt over de schade, stromen de giften voor de wederopbouw van de kathedraal binnen.

Kort na de aankondiging van de inzamelingsactie door president Macron was al 300 miljoen euro beschikbaar gesteld: 200 miljoen van de Franse miljardair Bernard Arnault en zijn bedrijf Louis Vuitton Moët Hennessy (LVMH). De andere 100 miljoen euro is beschikbaar gesteld door François-Henri Pinault, de topman van het luxebedrijf Kering, dat de modemerken Gucci en Yves Saint Laurent in bezit heeft.

Ook het Franse oliebedrijf Total draagt 100 miljoen euro bij aan het herstel van de kerk.

Hulp komt ook uit Hongarije, waar twee gemeenten ieder 10.000 euro geven voor de wederopbouw. De gemeente Szeged doet dat omdat er bij een overstroming in 1879 hulp kwam uit Parijs. En de plaats Szekesfehervar verloor zelf de middeleeuwse kathedraal door brand tijdens een oorlog.

Wereldwijd hulp aangeboden

Wereldwijd wordt niet alleen steun betuigd aan Frankrijk, maar ook hulp aangeboden. Het Vaticaan biedt hulp aan in de vorm van kennis over technische reparaties. "Dat is waarschijnlijk het waardevolste wat we kunnen bieden", zegt kardinaal Gianfranco Ravasi. Hij voegt eraan toe dat de Notre-Dame een "levend wezen" is dat al vaker is herboren en dat de kathedraal het "kloppende hart" van Frankrijk zal blijven.

De Russische president Poetin biedt de hulp aan van Russische experts bij het herstel van de kathedraal. Volgens het Kremlin stelde Poetin voor om de beste specialisten naar Frankrijk te sturen. "Die hebben veel ervaring met het restaureren van cultureel werelderfgoed."

Ook Polen en Duitsland willen Frankrijk graag ondersteunen bij de wederopbouw van de Notre-Dame. Volgens de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas is het land "in nauwe vriendschap daartoe bereid".

Waarschijnlijk geen sprake van opzet

Het onderzoek naar de brand is nog in volle gang, maar volgens de Parijse openbaar aanklager Remy Heitz gaat het OM uit van een ongeluk.

Parijzenaren nemen schade op: 'Dit raakt iedereen, denk ik'

Inwoners van Parijs komen de dag na de brand in de Notre-Dame kijken wat er nog over is van de kathedraal:

Terugkijken: zo beleefde Parijs de brand die de Notre-Dame verwoestte

Vlammen die metershoog uit de kerk komen, de torenspits die instort en verslagen Fransen op straat.

Een overzicht van de brand in de Notre-Dame in 2 minuten:

Unesco klaar voor reddingsmissie

De Notre-Dame is onderdeel van de Unesco Werelderfgoedlijst. Directeur-generaal Audrey Azoulay van Unesco zegt dat de organisatie "Frankrijk bijstaat in het beschermen en herstellen van dit erfgoed van onschatbare waarde".

Azoulay kondigt in een verklaring aan dat er snel een onderzoek gestart gaat worden naar de schade van de brand. "We staan al in contact met experts en zijn klaar voor een noodmissie om de schade op te nemen en om te beschermen wat bewaard is gebleven."

Er zal een actieplan opgesteld worden om zoveel mogelijk originele elementen van de kathedraal te herstellen.

YouTube plaatst ‘nepnieuws-blokje’ over 9/11 bij livestreams brand

Een blunder bij YouTube gisteravond. Het algoritme van het platform plaatste bij livestreams van nieuwsmedia over de brand een infoblokje van de aanslag op 9/11. Dit blokje met informatie van betrouwbare bronnen- hoort normaal thuis bij video's waarin bekende complottheorieën worden gedeeld, bijvoorbeeld over de Maanlanding of 9/11. YouTube wil met de informatie gebruikers context geven en zo nepnieuws tegengaan. Maar het had gisteravond een tegengesteld effect.

De blokjes waren al snel verdwenen, maar in de tussentijd wel zichtbaar bij livestreams van CBS News, NBC News en France 24. "Deze blokjes worden door het algoritme erbij gezet en onze systemen maken soms de verkeerde keuze", zei een woordvoerder van het videoplatform tegen The Verge. "We hebben deze infoblokjes uitgezet bij livestreams die verband houden met het vuur."

Sporters delen verdriet

De verwoestende brand in de Notre-Dame heeft ook de sportwereld niet onberoerd gelaten. Veel sporters delen hun verdriet via sociale media.

Zo heeft Neymar, de Braziliaanse aanvaller van Paris Saint-Germain, een tekening gedeeld van Quasimodo, de klokkenluider van de Notre-Dame, die de kathedraal verdrietig vasthoudt:

Kylian Mbappé, zijn collega bij PSG en wereldkampioen met Frankrijk, deelde een foto van de brandende kerk:

De organisatie van de Tour de France deelde een foto van het peloton dat de Notre-Dame - in betere tijden - passeert:

Orgel overleeft de brand

Het wereldberoemde orgel van de Notre-Dame is nog intact. Dat heeft de vice-burgemeester van Parijs zojuist bekendgemaakt. Volgens Emmanuel Gregoire was er snel een plan om de schatten van de kathedraal te beschermen.

Het orgel stamt uit de jaren 1730 en bestaat uit bijna 8000 pijpen. Organist Kees Nottrot uit Bolsward is al tientallen jaren bevriend met Olivier Latry, de organist van de Notre-Dame. Nottrot gaf er drie concerten. Tegen de Leeuwarder Courant vertelt hij hoe bijzonder het orgel is. "Of je nu van orgelmuziek houdt of niet, de klanken van het orgel van de Notre-Dame overrompelen iedereen. Het orgel is onvervangbaar."

Wereldwijde steun na brand

Wereldwijd wordt steun uitgesproken voor de Fransen na de verwoestende brand. De aartsbisschop van New York, Timothy Dolan, zegt dat Parijzenaren "kunnen rekenen op onze liefde, gebeden, steun en solidariteit". "Deze Goede Week leert ons dat, net als Jezus, de dood leven brengt. We vertrouwen erop dat het sterven van vandaag herrijzenis zal brengen." Ook paus Franciscus heeft zijn verdriet over de brand gedeeld.

Voorzitter van de Europese Raad, Donald Tusk, roept EU-lidstaten op om Frankrijk te helpen met de reparatie van de Notre-Dame:

Beelden schade binnenkant Notre-Dame

Op deze beelden is de grote schade aan de binnenkant van de Notre-Dame goed te zien:

Vuur volledig gedoofd

Volgens de Franse brandweer is het vuur in de Notre-Dame volledig gedoofd. De structuur van de kerk is gered.

Bijna 400 brandweerlieden hebben meegewerkt aan het blussen van de kathedraal. Twee politieagenten en een lid van de brandweer zijn daarbij lichtgewond geraakt.

Respect voor brandweer

Op sociale media wordt respect uitgesproken voor de Franse brandweer:

Klokkenmaker van de Notre-Dame

In de Notre-Dame hingen negen luidklokken die zijn gemaakt door de Nederlandse klokkenmaker Koninklijke Eijsbouts B.V. In 2013 werden ze geplaatst, gieter Joost Eijsbouts luidde toen zelf de klok. In het NOS Radio 1 Journaal vertelt hij dat hij zich eerst niet voor kon stellen dat het om meer dan een interieurbrandje zou gaan. "We hebben het over de Notre-Dame. Die kathedraal heeft door de eeuwen heen iets van onschendbaarheid gekregen. Maar toen ik de beelden bekeek heb ik wel in de piepzak gezeten of de torens het zouden redden, en dus ook de klokken."

Volgens Eijsbouts blijft het nog spannend of de klokken het hebben gered. "Ik kan niet beoordelen in welke mate de torens blootgesteld zijn aan enorme hitte." Hij legt uit dat klokken robuust zijn en veel kunnen hebben, "maar als ze opwarmen tot hoge temperaturen en de brandweer er daarna koud water op zet, dan krijg je het effect van een heet glas dat springt als je het in koud water zet". De klokkenmaker heeft wel goede hoop dat zijn klokken het vuur hebben overleefd.

Miljardair Arnault doneert 200 miljoen

De Franse miljardair Bernard Arnault en zijn bedrijf Louis Vuitton Moët Hennessy (LVMH) doneren 200 miljoen euro voor de restauratie van de Notre-Dame. "We willen onze solidariteit tonen tijdens deze nationale tragedie en helpen met de wederopbouw van dit symbool van Frankrijk", aldus de Fransman in een verklaring.

'Schade niet voor te stellen'

"Het was net een horrorfilm, ik kon niet stoppen met kijken", vertelt kunsthistorica Sanne Frequin in het NOS Radio 1 Journaal over de verwoestende brand. De kathedraal is volgens haar een bijzonder voorbeeld van een gotische kerk. "Die prachtige glas-in-lood-ramen zijn daarvan het belangrijkste kenmerk. Ik heb vanochtend heel hard gezocht en er staat her en der dat de roosvensters het gered hebben, maar ik denk het eigenlijk niet. Ik vrees dat het lood is gesmolten door de hoge temperaturen en dat we het als verloren moeten beschouwen."

Datzelfde geldt volgens Frequin voor het 14de eeuwse houtreliëf rond het koor, de kunstwerken en het beroemde orgel. "Het is niet voor te stellen hoe groot de schade is."

Brand binnenkant kathedraal

Parijs ontwaakt met beeld van uitgebrande Notre-Dame

De ravage na de brand is vanochtend goed te zien:

Oorzaak nog onbekend

De oorzaak van de brand is nog steeds onbekend. Dat maakte de Franse staatssecretaris van Binnenlandse Zaken, Laurent Nuñez, vanochtend bekend in een persconferentie. De autoriteiten zijn nog bezig met het onderzoek.

Inzamelingsacties voor herstel

De Franse president Macron heeft gezegd dat de Notre-Dame wordt herbouwd. Hij kondigde gisteravond een internationale inzamelingsactie aan.

Kort na die aankondiging stelde de Franse miljardair François-Henri Pinault 100 miljoen euro beschikbaar. Pinault is de topman van het luxebedrijf Kering, dat de modemerken Gucci en Yves Saint Laurent in bezit heeft. Daarnaast zijn er al verschillende crowdfundacties gestart.

Schade wordt geïnspecteerd

Op dit moment wordt de schade van de brand geïnspecteerd. Hoogwerkers hebben felle lampen gericht op de gevel om het werk mogelijk te maken.

Op de daken en balkons van de twee torens en binnenin de torens lopen mensen rond met zoeklampen om inspectiewerk te doen, vertelt correspondent Frank Renout:

'Ramp voor de hele wereld'

De burgemeester van Parijs, Anne Hidalgo, noemt de brand een ramp voor de hele wereld. "De Notre-Dame is de hele geschiedenis van Parijs. Het is het symbool van wie wij zijn."

Aartspriester Patrick Chauvet vertelt dat enkele belangrijke kunststukken bewaard zijn gebleven:

Groot deel kathedraal verwoest

Een groot deel van de Notre-Dame is verwoest. Voor de brandweer was het een bijna onmogelijke opgave om de iconische kerk te redden.

Zo'n 400 brandweerlieden hebben de hele nacht doorgewerkt, vertelt correspondent Frank Renout. Het is nog moeilijk om een inschatting te maken van de totale schade, de binnenkant van de kerk wordt op dit moment geïnspecteerd. Twee derde van het dak is vernietigd en de torenspits is ingestort. De twee torens zijn gered. Van de kunstschatten is ongeveer 30 procent gered, maar het grootste deel is dus in vlammen opgegaan.

Verdriet en ongeloof op de voorpagina's

De Franse kranten komen woorden tekort om de gebeurtenissen van gisteravond en vannacht te omschrijven. De krant Libération spreekt van Notre-Drame ("ons drama"), Le Figaro over een desaster.

Le Parisien heeft het op de voorpagina over de Notre-Dame des Larmes ('onze dame van tranen").

Parijzenaars zingen hun verdriet weg

Parijzenaars keken gisteravond vol ongeloof naar het vuur:

Nablussen nog bezig

Kort voor 19.00 uur gisteravond brak brand uit in de Notre-Dame in Parijs. Het vuur is gedeeltelijk gedoofd en het nablussen is nog bezig. Het vuur zou kunnen zijn ontstaan door werkzaamheden in de kathedraal.

Burgemeester Hidalgo van Parijs zei dat enkele belangrijke kunststukken gespaard zijn gebleven voor de vlammen. Het gaat onder meer om drie relikwieën van Christus: de doornenkroon, een stuk van het kruis en een spijker van de kruisiging.

Terwijl de brandweer nog bezig is, wordt er al volop nagedacht over de reparatie van de eeuwenoude kathedraal. President Macron zei dat er een internationale inzamelingsactie komt.