Bolt, onvergetelijk en onvervangbaar voor atletiekwereld

De atletiekwereld gaat hem missen. Niet alleen omdat Usain Bolt de sport heeft verrijkt met fabuleuze wereldrecords, maar ook omdat de Jamaicaanse sprinter de sport over de hele wereld een gezicht heeft gegeven.

"Hij spreekt kinderen, tieners en volwassenen aan. Mannen en vrouwen, ongeacht nationaliteit of huidskleur." Atletiekcommentator Léon Haan probeert de grootheid van het Jamaicaanse atletiekicoon uit te leggen.

Dramatisch einde

Deze week nam Bolt in Londen afscheid van zijn sport. De finale van de 100 meter, zijn laatste individuele kunstje, had bekroond moeten worden met zijn twaalfde wereldtitel, maar het werd 'slechts' brons. En ook met de estafetteploeg leverde het geen mooi afscheid op.

Als slotloper ging Bolt in de laatste meters dramatisch naar de grond door een hamstringblessure. "Dit is niet de manier waarop je afscheid wilt nemen van de sport", aldus Haan. "Hij heeft zoveel betekend, het is nu net alsof die geweldige glans een beetje minder is."

Naast alle WK-medailles staan er acht olympische titels op zijn erelijst. De negende, ontvangen tijdens de Olympische Spelen van Peking in 2008, werd hem afgenomen door een dopingakkefietje van zijn teamgenoot Nesta Carter.

Show en entertainment

Bolt laat al jaren zijn benen spreken, maar is niet alleen een sporter die hard kan lopen. Bolt betekent ook theater. De sprinter krijgt 60.000 toeschouwers stil door alleen maar binnen te lopen en zijn vinger op de mond te leggen. Hij maakt van elke race een show, is een ras-entertainer.

"Juist door zijn gevoel voor show is hij de atletieksport ontstegen", meent Haan, die de superster in december 2009 op Jamaica opzocht en een uitgebreide reportage over en met hem maakte. Bolt had destijds net in Berlijn bij de WK een weergaloze sprintshow afgewerkt met twee verbeteringen van zijn eigen wereldrecords.

De atletieksport kent natuurlijk meerdere grootheden. Jesse Owens, Fanny Blankers-Koen, Lasse Viren, Carl Lewis, Haile Gebrselassie: ze domineerden allemaal op grootse wijze in hun sport.

IAAF-voorzitter Sebastian Coe was afgelopen week in Londen duidelijk over de rol van Bolt. "Alleen Muhammad Ali heeft meer betekend voor zijn sport", omschreef de Brit de Jamaicaan.

Ook de Nederlandse sprinter Churandy Martina, door een blessure afwezig in Londen, liep zes olympische finales tegen de snelste man ter wereld. De Antilliaan noemt Bolt "een hele grote jongen".

Haan denkt ook dat Bolt de grootste atleet uit de geschiedenis is. "Atletiek is een verzamelsport. Soms is het moeilijk om prestaties met elkaar te vergelijken. Carl Lewis was een superverspringer, een supersprinter en een zeer succesvolle estafetteloper."

"Jesse Owens moest na zijn succesvolle Spelen van 1936 toezien dat er in 1940 en 1944 door de oorlog geen Olympische Spelen waren. En de charismatische langeafstandsloper Haile Gebrselassie heeft meer dan 25 wereldrecords gelopen en werd wereld- en olympisch kampioen."

Haan wil maar zeggen dat het lastig is om de beste atleet uit de geschiedenis aan te wijzen. Maar voor Bolt spreekt meer dan alleen zijn prestaties. "Bolt is een icoon van de 21ste eeuw. Het duurt misschien wel vijftig jaar voor er weer zo iemand opstaat. Iedereen die van sport houdt, kent Bolt. Is het niet om zijn prestaties, dan is het wel om zijn zegegebaar."

De pose van Bolt na zijn zeges is wereldwijd bekend. Zelfs de voormalige Amerikaanse president Barack Obama waagde zich eraan. Bolt nam de pose 'To Di World' ooit over uit zijn favoriete muziekstijl dancehall.

Na 13 augustus strijdt de sprinterswereld om de erfenis van Bolt. Een opvolger komt er natuurlijk, maar met dezelfde kwaliteiten? "Bolt is onvervangbaar", zegt Haan. "Bolt is uniek."