Megalomane stadions, wintervoetbal: wat weten we over WK in Saudi-Arabië?

Het WK voetbal van 2034 wordt in Saudi-Arabië gehouden, dat is sinds vanmiddag officieel. Het is na Qatar 2022 wederom een omstreden toewijzing door wereldvoetbalbond FIFA. Hieronder vijf belangrijke vragen over het toernooi.

Wordt er in de zomer of de winter gevoetbald?

Tot 2022 was een WK voetbal steevast in de zomermaanden. Doordat Qatar het toernooi van 2022 toegewezen kreeg, kwam er een einde aan die traditie. Vanwege de extreme hitte in dat land in juni en juli, werd het toernooi naar november en december verplaatst.

Een (voor Nederland) winters WK behoort in 2034 weer tot de mogelijkheden. Januari lijkt de beste optie, omdat in dat jaar november en december in het Islamitische Saudi-Arabië in het teken staan van de heilige maand voor moslims (ramadan). Ook worden de Aziatische Spelen rond die tijd gehouden in de Saudische hoofdstad Riyad.

Als het inderdaad januari 2034 wordt, zal er een ongekende sportwinter plaatsvinden, want op 10 februari beginnen de Olympische Winterspelen in Salt Lake City.

Volgens het Internationaal Olympisch Comité, de organisator van de Spelen, levert dat weinig problemen op. Goed om te weten: het IOC heeft ook een lucratieve deal met Saudi-Arabië gesloten over Olympische E-spelen, die daar volgend jaar worden gehouden. Dwarsliggen is dus niet handig voor het IOC.

In welke stadions wordt er gespeeld?

Het toernooi met 48 deelnemende landen wordt afgewerkt in vijftien stadions. Het is de bedoeling dat er in Riyad maar liefst acht stadions komen, in Jeddah komen er vier. Daardoor kunnen bezoekers gemakkelijk meerdere wedstrijden per dag bezoeken, net als in Qatar.

De andere stadions moeten komen in Abha, Khobar en Neom, de futuristische stad die nog gebouwd moet worden. Het stadion in die laatste stad moet 350 meter boven de stad gaan zweven.

Het ook nog te bouwen King Salman International Stadium (Riyad) wordt met een capaciteit van 92.000 toeschouwers het grootste stadion. In totaal worden er elf nieuwe stadions gebouwd, vier worden er opgeknapt.

Kleeft er (weer) bloed aan de stadions?

Rondom het WK van Qatar was er veel te doen rondom de bouw van de stadions. Arbeidsmigranten zouden onder erbarmelijke omstandigheden en tegen een zeer gering inkomen aan de stadions hebben gebouwd.

Het WK in Saudi-Arabië is minstens zo omstreden in het Westen. "De FIFA weet dat arbeiders uitgebuit zullen worden en zelfs zullen overlijden als er geen fundamentele hervormingen komen in Saudi-Arabië, maar gaat ondanks dat gewoon door", stelt Steve Cockburn van mensenrechtenorganisatie Amnesty International.

"En het feit dat arbeidsmigranten die werden uitgebuit in Qatar nog steeds geen compensatie hebben ontvangen, duidt erop dat er weinig is geleerd", vervolgt Cockburn.

Ook op het gebied van rechten voor vrouwen en lhbtqia+ en de omgang met dissidenten ligt het land onder vuur.

Waar komt het geld vandaan?

Olie. Dat zal niemand verbazen. De FIFA heeft voor staatsoliemaatschappij Aramco een nieuwe en hogere sponsorcategorie toegevoegd, waardoor het bedrijf nog meer kan schenken. De wereldvoetbalbond kan daardoor ook andere projecten financieren.

Het WK hoort wel bij het project Saudi Vision 2030, dat het land minder afhankelijk moet maken van olie. Toerisme en bijvoorbeeld sport worden gezien als belangrijke manieren om dit voor elkaar te krijgen.

Niet voor niets zijn wereldsterren als Neymar en Cristiano Ronaldo al tegen hoge salarissen naar het land gelokt.

Wat vindt de KNVB?

De KNVB gaat het WK niet boycotten. "Wij zijn een voetbalbond en willen graag meedoen aan grote internationale toernooien, ook in landen die anders zijn dan Nederland", schrijft de bond in een reactie.

"Uiteraard met de uitzondering van landen waar de Nederlandse overheid dat verbiedt, bijvoorbeeld omdat er oorlog is of landen waar UEFA en/of FIFA aangeven dat voetballen niet is toegestaan."

"Ons doel blijft om via voetbal, de sport die landen dwars door alle culturele verschillen met elkaar verbindt, bij te dragen aan positieve ontwikkelingen, zowel op als buiten het veld", besluit de bond.