NOC*NSF somber door plannen kabinet: 'Score Spelen Parijs wordt in LA niet verbeterd'
Vijftien goud, zeven zilver en twaalf brons. De historische score van Nederland tijdens de Olympische Spelen van Parijs, goed voor de zesde plek op de medaillespiegel, zal over vier jaar in Los Angeles met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid niet worden verbeterd.
Dat voorspelt Marc van den Tweel, algemeen directeur van sportkoepel NOC*NSF. "Met de begroting die deze regering heeft opgesteld voor de Nederlandse sport verwacht ik niet dat we in 2028 over dat aantal van 34 medailles heen gaan."
Drie bezuinigingsmaatregelen die het kabinet van premier Schoof voor ogen heeft, hangen volgens Van den Tweel als een grauwsluier over de toekomst van zowel de Nederlandse top- als breedtesport. "De vooruitzichten zijn niet gunstig. Er komen donkere wolken aan. Om niet te spreken van stortbuien."
Recent schrapte het kabinet (voorlopig) de btw-verhoging van 9 naar 21 procent. Maar daarmee is de vaderlandse sport volgens Van den Tweel evenwel allerminst gevrijwaard van problemen voor de toekomst. "Het is slechts één van de vier bezuinigingen die zijn afgewend."
Zo betekent de verhoging van de kansspelbelasting in 2026 dat NOC*NSF van de Nederlandse Loterij vanaf dan jaarlijks een bedrag van tussen de 10 en 15 miljoen euro minder ontvangt. In 2025 ontvangt de sportkoepel nog eenmalig een bijdrage van 54 miljoen euro.
Fundament weggeslagen
Ook het budget van de Stimulering Bouw en Onderhoud Sportaccommodaties (BOSA) gaat omlaag van 75 naar 25 miljoen euro. Volgens Van den Tweel leiden de alsmaar stijgende kosten van het onderhoud van sportaccommodaties daardoor onherroepelijk tot verhoging van contributies, met opzeggingen van leden tot gevolg.
"Op die manier wordt het fundament van de Nederlandse sport weggeslagen. Het aantal kinderen aan de basis dat sport wordt minder en dat zal zich op termijn vertalen naar de topsport. Als we niet uitkijken, wordt het bedrijven van sport straks iets voor een elitaire bovenlaag."
Daarnaast gaat er vanuit de overheid tien procent minder naar de gemeentefondsen. Iedere gemeenteraad is bovendien vrij om die fondsen te besteden, waar voorheen de verplichting bestond om een deel van dat bedrag aan sport uit te geven. Van den Tweel voorziet dat de lokale sport daardoor geld misloopt.
Eerste gevolgen
De begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport blijft voor 2025 ongewijzigd. De verwachting is volgens Van den Tweel dat daar in 2026 aanzienlijk op wordt gekort. "De verwachting is dat we vanaf dan met 15 procent worden gekort. En dat terwijl onze directeur topsport André Cats juist heeft opgeroepen om jaarlijks een bedrag van 20 miljoen extra te krijgen."
Cats voorspelt dat de Nederlandse topsport eind deze maand al de eerste gevolgen van de keuzes van het kabinet-Schoof zal merken, wanneer de verdeling van de topsportgelden voor de komende vier jaar bekend worden.
"De kostenstijgingen door onder andere inflatie worden op geen enkele wijze gecompenseerd", meent Cats. "We zullen pijnlijke beslissingen moeten nemen waarbij we zeker niet alle ambities van de sportbonden kunnen honoreren. Ons topsportsysteem met de TeamNL-centra loopt vanaf 2026 bovendien risico."
Met de kostbare Zomerspelen van Los Angeles aan de horizon is NOC*NSF genoodzaakt de komende jaren extra te snijden in de kosten. "Er hangt een waanzinnig prijskaartje aan Olympische Spelen die in de Verenigde Staten plaatsvinden, waar de voorbereiding op Parijs relatief goedkoop was."
Zo is het nog maar zeer de vraag of aan de Amerikaanse westkust een TeamNL-huis zal verrijzen. Als het plan van de in Los Angeles woonachtige ondernemer Reinout Oerlemans om een Nederlandse expo uit de grond te stampen mislukt, zal er voor het eerst sinds de Spelen van 1992 in Barcelona geen onderkomen voor Nederlandse sporters en supporters meer zijn.
'Randje vet op de botten'
"We zullen keuzes moeten maken en kijken welke bezuinigingen de minste schade opleveren", aldus Van den Tweel. "NOC*NSF heeft een randje vet op de botten. Maar als deze maatregelen van de regering doorgang vinden, zullen we onherroepelijk in ons vlees gaan snijden."
"Iedereen in de Nederlandse sport zal moeten beseffen dat we de komende jaren de pijn zullen voelen", vult NOC*NSF-voorzitter Anneke van Zanen hem aan. Het laat volgens de preses onverlet dat de sportkoepel vasthoudt aan de top tien-ambitie.
"We zijn het onze topsporters verplicht dat perspectief te bieden. Het streven om op de Olympische Spelen tot de tien beste landen te behoren blijft pal overeind staan. Ook bij tegenwind."
