Veel is anders bij Duitsland: eindelijk Ter Stegen, nieuw middenveld, frisse leiders

Voor 'Ilkay, Manu, Toni en Thomas' staat de deur naar een terugkeer bij het Duitse elftal altijd op een kier, zei bondscoach Julian Nagelsmann afgelopen week.

Tegen Ilkay Gündogan, Manuel Neuer, Toni Kroos en Thomas Müller zeg je natuurlijk ook niet zomaar even 'nee', mochten ze ooit terugkomen van hun na het EK genomen besluit om te stoppen als international.

Maar Duitsland, dat in eigen land best een goed EK speelde maar door Spanje werd uitgeschakeld in de kwartfinales, moet door. En het stoppen van de vier oude vedetten biedt 'nieuwe' gezichten een kans.

Bijna niemand zal langer in een keeperswachtkamer hebben gezeten dan Marc-André ter Stegen. De doelman van Barcelona geldt als een van de beste keepers ter wereld, maar kwam in de pikorde maar niet voorbij Neuer.

Hij sprokkelde sinds zijn debuut in 2012 40 interlands bij elkaar: 25 oefenwedstrijden, 8 WK-kwalificatieduels, één EK-kwalificatiewedstrijd en wat potjes in de Nations League. Nooit speelde Ter Stegen een wedstrijd op een eindtoernooi, terwijl hij al zo'n tien jaar vast onder de lat staat bij Barcelona.

Toen Nagelsmann voor het EK zijn keuze voor Neuer bekendmaakte, had Ter Stegen geen zin zijn teleurstelling voor zich te houden. "De coach heeft die beslissing genomen", zei hij toen. "Ik accepteer dat, ja. Ben ik het ermee eens? Nee."

"Het was soms frustrerend", zei Ter Stegen vorige week. "De keuze viel vaak op Neuer en dat kwam vaak behoorlijk hard aan. Maar we zijn er professioneel mee omgegaan. Het zijn dingen waar je doorheen moet."

Nieuw middenveld

Met Kroos en Gündogan zag Nagelsmann twee van zijn drie basismiddenvelders van dit EK wegvallen. Alleen breker Robert Andrich is er nog. Kroos en Gündogan gaven als creatieve controleur en nummer 10 vorm aan het veldspel van de Duitsers. Met Müller is ook nog een ideale invaller weggevallen.

Op het middenveld liggen er kansen voor Angelo Stiller, Pascal Gross en Aleksander Pavlovic. Stiller (23) is voor de eerste keer opgeroepen voor het Duitse nationale team. Hij kende een uitstekend seizoen bij Stuttgart, dat het tot de Champions League schopte.

Pavlovic (20) brak de laatste maanden door bij Bayern München en speelt daar nu kort voor de verdediging in de basis als controleur. Het EK miste hij door een ontsteking aan zijn amandelen.

"Ze zijn allebei moedig aan de bal", zei Nagelsmann over Stiller en Pavlovic. "Ze verstoppen zich op het veld geen moment en hangen anderzijds de grote jongen niet uit."

Tegen Hongarije (5-0 zege) koos Nagelsmann zaterdag voor een ervaren blok. Gross (33 jaar) en Andrich (29) speelden weliswaar 'slechts' negen en elf interlands, ze draaien al even mee. Kai Havertz stond voor het duo als nummer 10.

Nieuwe leiders?

Een andere voorname optie voor het middenveld, Joshua Kimmich, stond daarmee weer 'gewoon' rechtsback. De nieuwe aanvoerder van Die Mannschaft, hij volgt Gündogan op, is een middenvelder, maar wordt vaak als rechtsback gebruikt, mede door het ontbreken van goede alternatieven.

Kimmich speelde al 91 wedstrijden voor Duitsland, en moet een van de leiders van dit nieuwe Duitsland worden. Dat geldt ook voor de tweede en derde aanvoerder: Antonio Rüdiger (die deze interlandperiode rust krijgt) en Havertz.

Het nieuwe Duitsland is in opbouw. De 451 interlands van Neuer, Kroos, Gündogan en Müller zullen ongetwijfeld worden gemist. Niet tegen de Hongaren, maar de verwachting is dat Oranje de Duitsers serieuzer op de proef zal stellen.

Bondscoach Nagelsmann was een dag voor de Nations League-kraker vol lof over het Nederlands elftal: