Na verboden bikinifoto staat Iraanse kanovaarster Soltani als vluchteling tóch op Spelen
Voor de Iraanse kanovaarster Saman Soltani zijn de Olympische Spelen meer dan een droom. Haar deelname is ook een statement voor vrijheid. De 28-jarige maakt deel uit van het olympisch vluchtelingenteam, nadat ze vanwege een verboden bikinifoto niet meer kon terugkeren naar haar thuisland Iran.
"Ik wil alle vrouwen, alle vluchtelingen, alle mensen die het moeilijk hebben gehad, een zwaar leven hebben gehad, die een inzinking hebben gehad, vertellen dat het leven doorgaat en dat je weer kunt opstaan", zei ze tegen het IOC.
Vandaag stond Soltani in de kwartfinales van de kanosprint op de 500 meter, samen met de Nederlandse Ruth Vorsselman. Ze eindigde in haar serie onderaan en gaat niet door naar de halve finales, Vorsselman wel.
Bikini, geen hijab
Soltani begon als jong meisje met synchroonzwemmen, waar ze tien jaar op rij de nationale titel veroverde. Omdat ze als vrouw in Iran niet zonder hijab aan internationale wedstrijden mocht deelnemen, stapte ze op haar 18de over naar het kanoën, een sport waarin ze wel een hijab aan kon.
Van 2016 tot 2022 maakte ze deel uit van het Iraanse nationale kanoteam, waar ze in eigen land goud won op de 500 meter (K1) en 200 meter (K2) in 2019.
Haar droom was deelname aan de Spelen van Tokio namens Iran. Maar toen kwam corona, viel ondersteuning van de Iraanse bond weg en besloot ze om helemaal te stoppen met het kanoën.
Ze ging jonge talenten in het synchroonzwemmen coachen en hoopte zelf terug te keren als synchroonzwemster.
"Ik moest een rolmodel zijn voor deze meisjes, en voor zoveel meisjes en vrouwen in Iran", zei ze tegen de internationale kanofederatie ICF.
In 2022 veranderde haar leven drastisch. Tijdens een zwemkamp in Barcelona postte ze op Instagram foto's van zichzelf op dat kamp in bikini. Terwijl ze op haar terugvlucht wachtte, belden haar ouders: ze was een bekende atlete, de Iraanse moraalpolitie had de bikinifoto's ook gezien.
"Mijn ouders belden mij in paniek en zeiden dat ik niet naar Iran mocht terugkeren", vertelde ze in een interview met de Oostenrijkse olympische bond OKV.
"Eerst dacht ik dat het een grap was. Toen ze begonnen te huilen, wist ik dat ik ze lange tijd niet meer zou zien. In die tijd werden in Iran veel vrouwen vermoord, waaronder twee van mijn voormalige teamgenoten. Het was mij duidelijk: ik kon niet meer terug."
Ze kende in Europa maar één persoon, een Oostenrijker die ze jaren geleden in Iran had ontmoet. Hij regelde dat ze naar Wenen kon komen, waar ze asiel aanvroeg.
Donau en doel
Daar belandde ze in een zwart gat. "Ik raakte in paniek, ik had het heel moeilijk. Ik had elke nacht nachtmerries, ik huilde mezelf in slaap, ik droomde dat er iemand was gekomen die me dwong terug te gaan", aldus de atlete tegen ICF.
Haar Oostenrijkse contact, die ze inmiddels als haar tweede vader beschouwt, moedigde haar aan het kanovaren weer op te pakken. Zes maanden later won ze al Oostenrijkse kanosprinttitels.
Eind vorig jaar plaatste Soltani zich voor het vluchtelingenteam van het Internationaal Olympisch Comité. Hierin zitten 37 atleten uit 12 landen, van wie er 14 uit Iran afkomstig zijn.
Op de Spelen probeert Soltani een voorbeeld te zijn. In een videoboodschap op Instagram zegt ze: "Wij vluchtelingen hebben onze familie verloren, ons leven, onze vlag. Je moet heel sterk zijn als je alles hebt verloren."
